|
Joanna Adamczewska
Edukacja
Parki narodowe chronią walory przyrodnicze i kulturowe. Elementy przyrodnicze i antropogeniczne przenikają się wzajemnie i tworzą współczesne oblicze krajobrazu. Konieczność integracji ochrony przyrody i dziedzictwa kulturowego znajduje swój wyraz w działalności edukacyjnej parków, łączących edukację ekologiczną i kulturową.
Piękno Suwalszczyzny dostrzeżono już dawno, potrzeba ochrony walorów przyrodniczych była podnoszona na początku XX wieku. Na okres międzywojenny datują się początki upowszech- niania wiedzy o okolicach jeziora Wigry. Nie do przecenienia jest wkład Stacji Hydrobiologicznej na Wigrach. Pracownicy stacji organizowali obozy naukowe, odczyty i sympozja. Ponadto, miłośnicy Suwalszczyzny, do których zaliczać można turystów i przewodników, przekazywali swoją wiedzę o tej ziemi. Poczynania te mieszczą się w pojęciu edukacji ekologicznej, chociaż jako takie funkcjonuje ono od niespełna dwudziestu lat.
Powstanie Wigierskiego Parku Krajobra- zowego zaowocowało szeregiem publikacji, które były poświęcone zarówno przyrodzie jak i kulturze. Wydawnictwa te rozbudzały zaintere- sowanie sprawami ochrony przyrody. Działalność w zakresie edukacji ekologicznej zintensyfikowała się po utworzeniu Wigierskiego Parku Narodowego. W czasie piętnastu lat istnienia parku rozwinięto wiele form edukacji ekologicznej, udoskonalono je bądź zmodyfikowano, dostosowując do potrzeb odbiorców i własnej, nieustannie poszerzanej bazy dydaktycznej. Początkowo działalność edukacyjna parku polegała na prowadzeniu wykładów, prelekcji i organizacji wycieczek terenowych. Podejmowane działania nieustannie ewoluują, ich forma jest wynikiem poszukiwań nieszablonowych rozwiązań i propozycji, tak, by jak najefektywniej wpływać na świadomość odbiorców i kształtować w nich szacunek dla dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego. Działalność edukacyjna prowadzona jest w myśl opracowywanego corocznie Planu działalności edukacyjnej. W swoich założeniach dokument ten uwzględnia wytyczne polskich uregulowań prawnych, oficjalnych dokumentów państwowych i międzynarodowych, poświęconych edukacji ekologicznej, a przede wszystkim aktualne zagrożenia środowiska w parku. Celem działań edukacyjnych jest:
|
Przystanek Binduga na ścieżce edukacyjnej
Działania edukacyjne parku kierowane są do szerokiego grona odbiorców: mieszkańców (uczniów, nauczycieli, rolników, przedsiębiorców, przedstawicieli samorządów, polityków, dzienni- karzy), turystów – zarówno indywidualnych, jak i grup specjalistycznych. Przygotowując przekaz edukacyjny staramy się dostosować go do także do różnych grup wiekowych. Działania edukacyjne można podzielić na tzw. edukację bierną i aktywną. Bierną – oczywiście w sensie form przekazu, gdyż nie mamy bezpośredniego kontaktu z odbiorcą, ale nie mniej ważną i dającą możliwość dotarcia do znacznej grupy osób. Założone cele staramy się realizować poprzez: zagospodarowaną sieć szlaków, w tym przede wszystkim ścieżki przyrodnicze, których ważnym elementem są tablice informacyjne; działalność Zbiornicy Muzealnej, wystawę etnograficzną, wystawy okresowe i różnorodne wydawnictwa. Nie zamyka to listy działań edukacyjnych. Aktywną działalność edukacyjną prowadzimy poprzez: tzw. Zielone Szkoły w Ośrodku Edukacji Środowiskowej, zajęcia na ścieżkach eduka- cyjnych, współpracę ze szkołami, imprezy i akcje o charakterze edukacyjnym, konkursy, zajęcia warsztatowe i plenery artystyczne.
Ścieżka edukacyjna Las. Fot. M. Kamiński Na trasie ścieżki Las (1,5 km) można poznać kilka typów siedliskowych lasu, sta- nowisko archeologiczne, zobaczyć żeremie bobrowe (przystanki na ścieżce: Grąd, Sta- nowisko archeologiczne z epoki kamienia, Łęg olszowo-jesionowy, Bór mieszany, Mrowisko mrówki ćmawej, Spała żywiczarska, Żeremie bobrowe, Bór bagienny przy Sucharze I).
Ścieżka edukacyjna Jeziora. Fot. J. Adamczewska
|
