Proszę chwilę zaczekać, ładuję stronę ...

Analiza działalności Wigierskiego Parku Narodowego w roku 1989

Spis treści  

Strona główna WPN-u

   

Zagrożenia wypełniania podstawowych funkcji Parku

  

  

(początkowy fragment maszynopisu nie zachował się)

  

  1. ... warsztatowo-magazynowej, pojazdów terenowych, sprzętu pływającego itd.
    Wpływa to niekorzystnie na stopień i jakość realizacji zadań, jakie stoją przed Wigierskim Parkiem Narodowym.
  2. Brak opracowanego operatu urządzania lasu. Utrudnia to w zasadniczy sposób prowadzenie planowej gospodarki rezerwatowej.
  3. Duże szkody wyrządzane w drzewostanach (na 30 ha) i na gruntach rolnych przez zwierzynę dziką (ok. 55 ha pow. zredukowanej pól).
  4. Klęski żywiołowe (w 1989 r. w wyniku silnych wiatrów pozyskano ok. 10 tys. m3 drewna z użytków przygodnych).
  5. Duży napływ turystów w okresie letnim, przez co uwidacznia się:
    a) penetracja obszarów leśnych,
    b) dewastacja urządzeń turystycznych,
    c) dzikie obozowiska,
    d) zakłócanie ciszy,
    e) liczny, prywatny sprzęt pływający na jeziorach Parku.
  6. Usytuowanie prywatnych gruntów nad rzekami: Wiatrołuża, Maniówka i Samelka.

  

  

Działalność naukowa

  

W skład tworzącej się Stacji Naukowo-Badawczej Wigierskiego Parku Narodowego w 1989 roku weszli:

  1. dr Lech Krzysztofiak – adiunkt ze Stacji IBL na ½ etatu, od 1.03.1989 r.,
  2. mgr inż. Dorota Zawadzka – asystent stażysta, od 1.03.1989 r.,
  3. mgr inż. Jerzy Zawadzki – starszy asystent, od 1.08.1898 r. (przeszedł ze Stacji IBL).

Działalność pracowników naukowo-badawczych koncentrowała się głównie na pracach organizacyjnych i ustalaniu przyszłej tematyki badań oraz na podjęciu wstępnych prac badawczych. Pracownicy naukowo-badawczy prowadzą następujące tematy:

  1. Funkcjonowanie zespołów ptaków i ssaków drapieżnych na terenie WPN (D. I J. Zawadzcy),
  2. Możliwość wykorzystania średniej biomasy osobniczej biegaczowatych (Carabidae) jako bioindykatorów zmian w środowisku leśnym (L. Krzysztofiak),
  3. Charakterystyka zagrożenia środowiska przyrodniczego WPN metalami ciężkimi (L. Krzysztofiak),
  4. Charakterystyka populacji mrówek oraz jej znaczenie w funkcjonowaniu środowiska leśnego (L. Krzysztofiak),
  5. Charakterystyka fauny bezkręgowców i drobnych kręgowców pobrzeża śródleśnego jeziora polihumusowego (L. Krzysztofiak).
  6. Ocena zawartości mikroelementóww w rybach wód WPN (L. Krzysztofiak).

Na terenie Wigierskiego Parku Narodowego prowadzonych jest 11 tematów przez inne placówki naukowe:

  • 5 tematów prowadzonych jest przez Stację Doświadczalną IBL w Krzywem, dotyczących środowiska leśnego i jezior WPN,
  • 6 tematów prowadzonych przez Filię Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, dotyczących jezior WPN.

Nakłady poniesione na działalność naukową w roku 1989 wyniosły ok. 357 tys. zł.

  

Pracownicy naukowi WPN współpracowali również z krajowymi i zagranicznymi instytucjami i organizacjami w minionym roku:

  1. SGGW-AR w Warszawie – współpraca w temacie badawczym, pomoc przy oznaczaniu resztek pokarmowych, korzystanie ze sprzętu i aparatury naukowej, konsultacje;
  2. Zakład Badania Ssaków PAN Białowieża – współpraca w temacie badawczym, pomoc przy oznaczaniu materiału i analizach, korzystanie ze sprzętu, aparatury naukowej i komputera, korzystanie z biblioteki, konsultacje;
  3. Stacja Ornitologiczna Instytutu Zoologii PAN k. Gdańska – uczestniczenie w programie obrączkowania ptaków lęgowych, konsultacje;
  4. Stacja Wędrówek Ptaków Uniwersytetu Gdańskiego, Przebędowo – konsultacje dotyczące drobnych ptaków i dziuplaków;
  5. Kartoteka gniazd i lęgów Uniwersytetu Wrocławskiego – zbieranie materiałów do kartoteki (uczestnictwo w tym programie od 1975 roku), konsultacje;
  6. Komitet Ochrony Orłów z siedzibą w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie – współpraca w ochronie ptaków drapieżnych, konsultacje;
  7. Zakład Ekologii Ptaków Uniwersytetu Wrocławskiego – korzystanie z biblioteki, konsultacje monitoringu drobnych ptaków;
  8. Zakład Ochrony Przyrody UMCS Lublin – konsultacje dotyczące ptaków drapieżnych;
  9. Stacja Ornitologiczna KNL SGGW-AR – udział studentów Wydziału Leśnego w pracach terenowych i obserwacjach ptaków drapieżnych;
  10. Instytut Zoologii PAN Warszawa – konsultacje dotyczące liczenia drobnych ptaków;
  11. Instytut Ekologii PAN Dziekanów Leśny – udostępnienie literatury i konsultacje dotyczące ptaków drapieżnych;
  12. Polskie Towarzystwo Zoologiczne – Stacja Ornitologiczna – udział w pracach;
  13. Zielone Płuca Polski Suwałki – współpraca w ochronie przyrody;
  14. Wojewódzki Konserwator Przyrody – współpraca w ochronie ptaków drapieżnych.

  

  

Działalność dydaktyczna

  

W 1989 r. wygłoszono dziewięć wykładów dotyczących głównie przyrody WPN praz problemów jej ochrony. Wykłady te przeznaczone były dla: PTTK w Suwałkach, II LO w Suwałkach, hufca ZHP w Suwałkach, koła SITLiD w WPN.

  

Wygłoszono sześć referatów na zjazdach, sympozjach i konferencjach. Dwa z tych referatów zostały zaprezentowane w czasie imprez odbywających się na terenie WPN (I Ogólnopolskie Sympozjum Karabidologów: 18-20.V, Wigry i Seminarium Europejskiej Federacji Parków Narodowych i Parków Natury: 5.V, Bryzgiel).

  

Pracownicy naukowi WPN uczestniczyli w dwunastu seminariach, sympozjach i pokazach odbywających się poza terenem WPN.

  

Dwie wystawy:

  1. Międzynarodowa Wystawa Filatelistyczna „Środowisko-Las-Gospodarka”, Białystok-Suwałki-Wilno (lipiec 1989 r.),
  2. Wystawa prezentująca malarstwo, będące efektem plenerów odbywających się nad Wigrami (sierpień 1989 r.).

  

W skład placówki tworzącego się muzeum wchodzi kustosz i laborant.

  

  

Turystyka i komunikacja

  

W obecnej chwili, z uwagi na badanie stanu posiadania przez BULiGL w Białymstoku, administracja WPN nie jest w stanie podać długości dróg (zał. nr 10), bowiem trwają nadal uzgodnienia z urzędami gmin, co do podziału ich na poszczególne kategorie.

  

Miejsca biwakowania, w ilości 16 sztuk, zostaną ograniczone do końca 1990 roku do 6 sztuk i nadal będą likwidowane, z przeniesieniem ich docelowo poza granice Parku.

  

Liczne ośrodki wczasowe winny być zlikwidowane przed sezonem turystycznym w 1990 roku, zgodnie z planem Urzędu Wojewódzkiego w Suwałkach, Wydział Ochrony Środowiska. Pozostaną jeszcze 4, funkcjonujące jako domy wczasowe.

Zgodnie z planem zagospodarowania i zaprojektowania szlaków turystycznych, łączna ich długość na terenie WPN winna wynosić 120 km.

  

  

Leśna gospodarka rezerwatowa

  

Wnioski gospodarcze sporządzone na 1989 rok, po utworzeniu Wigierskiego Parku Narodowego, zostały zmodyfikowane na potrzeby Parku, tj. ochronności. W obecnej chwili WPN nie posiada szkółek (zał. nr 5), a pokrycie zapotrzebowania na sadzonki rozwiązuje się przez zakup z sąsiednich nadleśnictw, przede wszystkim z nadleśnictwa Głęboki Bród. Zakup materiału sadzeniowego dotyczy jedynie poprawek i uzupełnień oraz dolesiania luk, bowiem na 1990 rok nie zaplanowano odnowień i zalesień (zał. nr 6).

  

Przy wykonywaniu planu pielęgnowania gleby, wykonano po lustracji w terenie 92% planu, bowiem pozostałe powierzchnie nie wymagały tych zabiegów. Przekroczono natomiast plan czyszczeń wczesnych (z 135 ha na 206 ha) o ok. 53%, z uwagi na duże zaniedbania i nie prowadzenie ich w tak dużej skali w latach poprzednich.

  

Ze względu na konieczność uporządkowania stanu sanitarnego lasu (użytki przygodne – wywroty i wiatrołomy, wyniosły 9184 m3 grubizny, tj. 83% ogólnego pozyskania; z przygodnymi rębnymi (198 m3) – 85%), nie wykonano całości zabiegów pielęgnacyjnych. Na plan 50 ha TW-II, wykonano 30 ha; TP 170 ha, wykonano 164 ha; TS 45 ha, wykonano 5 ha. Zaległości będą likwidowane w 1990 roku.

  

  

Ochrona lasu

  

Na ogólną liczbę 1000 pułapek tradycyjnych, wyłożono jedynie 191 sztuk. Ma to związek z licznymi wywrotami, które powstały na przełomie 1988 i 1989 roku. W 1990 r. planuje się wyłożenie 728 sztuk. Jeśli chodzi o pułapki feromonowe, to ich ilość zależna jest od dostaw z OZLP w Białymstoku.

  

Z uwagi na duży rozmiar szkód wyrządzonych w uprawach leśnych przez zwierzynę, wielkość zabiegów, mimo dużego wieku upraw, zmniejszy się jedynie o 10%. Problem nadal stanowi zabezpieczenie młodników, w których w ostatnim okresie uwidoczniły się znaczne straty.

  

  

Pozyskanie

  

Wielkość pozyskania w 1989 roku została zaplanowana na podstawie operatów urządzania lasu, aktualnych do 1989 roku, jak i na podstawie szacunków brakarskich. Z uwagi na duży rozmiar użytków przygodnych (wywroty i wiatrołomy), plan pozyskania w 1989 roku zwiększono do 10 000 m3 grubizny i przekroczono go o ok. 11%.

  

Na ogólną masę grubizny iglastej 10 152 m3, pozyskano z cięć sanitarnych 8 752 m3 (w tym użytki przygodne 8 677 m3), co stanowi ok. 86%, oraz z trzebieży 1 295 m3, co stanowi ok. 13%.

W grubiźnie liściastej wykonano jedynie 49% planu, z czego na cięcia sanitarne przypadło 80% (w tym na użytki przygodne 77%) oraz na trzebieże – 16%. Procentowy udział wybranych sortymentów do wykonania przedstawia się następująco: tartaczne iglaste 56%, tartaczne liściaste 2%, surowiec kopalniakowy/stemple budowlane 9%, papierówka 13%, pozostałe użytkowe ok. 5%, opał ok. 15%.

  

  

Gospodarka pielęgnacyjno-hodowlana zwierzyną dziką

  

W gospodarce pielęgnacyjno-hodowlanej zwierzyną dziką (zał. nr 9) uwidoczniły się największe rozbieżności miedzy planem redukcji, a jego wykonaniem. Miało to związek z rozpoczęciem redukcji dopiero w II półroczu, w wyniku zatwierdzenia przez Wojewodę Suwalskiego granic obwodów łowieckich wydzierżawionych i nie wydzierżawionych. Mało osób uprawnionych do redukcji zwierzyny, wysokie koszty ponoszone przez redukujących i niskie premie, przyczyniły się w dodatkowy sposób do niewykonania planu. Należy również dodać, że zwierzyna pozyskiwana jest głównie na terenach leśnych, co jeszcze bardziej przyczyniło się do niewykonania planu we wszystkich gatunkach. Dlatego też proporcje między wydatkami na gospodarkę zwierzyną (30 648 tys. zł), a wpływami z gospodarki (9 777 tys. zł) SA znaczne i kształtują się jak 3:1.

   

Powierzchnia zredukowana szkód wyniosła ok. 55 ha, co w porównaniu ze znacznymi szkodami w uprawach i drzewostanach jest również wysoka.

  

Należy przypuszczać, że w przypadku wykonania planu redukcji za 1989 r. w 100% i uzyskania z tego tytułu wpływów, proporcja w stosunku do wydatków kształtowałaby się co najmniej jak 1:1.

  

W celu prawidłowej redukcji (realizacji – red.) planu pielęgnacyjno-hodowlanego i redukcji zwierzyny dzikiej, administracja WPN nie będzie likwidować w najbliższym czasie ambon myśliwskich, przy pomocy których prowadzi się redukcję zwierzostanu.

  

  

Gospodarka gruntami ekonomicznymi

  

W chwili obecnej trwa korekta stanu posiadania, dlatego też wykaz gruntów rolnych podajemy w części opisowej, z uwagi na błędy i pewne nieścisłości, jakie tutaj tkwią.

  

Cześć gruntów rolnych należących do WPN nadal jest użytkowana przez sąsiednie nadleśnictwa, co w tej chwili jest sprawą sporną.

  

Wykaz gruntów podaje poniższe zestawienie:

  

Grunty ekonomiczne

dawnego Nadleśnictwa Wigierski Park

Rola

Łąki

Pastwiska

Razem

34 (deputaty)

1

5

40

11 (dzierżawcy)

1

2

14

5 (WPN)

5

9 (nie użytkowane)

5

2

16

Grunty O.O. Powały – część Nadleśnictwa Suwałki

10

7 3 19(?)
Grunty ekonomiczne obrębu Maćkowa Ruda

– Nadleśnictwo Głęboki Bród

4 (dzierżawa)

3

7

4 (WPN)

4

54 (deputaty)

3

1

58

11 (nieużytki)

7

32

50

Razem 73

10

36

119

  

  

  

Gospodarka rybacka

  

Eksploatację rybacką na wodach WPN prowadziło Państwowe Gospodarstwo Rybackie w Giżycku, Zakład Rybacki w Augustowie, na podstawie decyzji Urzędu Wojewódzkiego, Wydział Roln. Gosp. Żywnościowej i Leśnictwa w Suwałkach RŻL VI-7211-71/81 z dnia 2.10.1981 r.

  

Do rybackiego użytkowania były udostępnione następujące jeziora, wchodzące w skład Wigierskiego Parku Narodowego:

  • Wigry, o powierzchni 2 098,66 ha
  • Pierty 233,28 ha
  • Krusznik 26,80 ha
  • Leszczewek 25,51 ha
  • Mulaczysko 18,30 ha
  • Omułówek 17,80 ha
  • Królówek 10,07 ha
  • Czarne k. Bryzgla 6,38 ha
  • Czarne k. Gawrych Rudy 2,79 ha
    o łącznej powierzchni 2 439,59 ha.

Według informacji uzyskanych z Zakładu Rybackiego w Augustowie, zarybienie na jeziorach udostępnionych do rybackiego użytkowania było następujące:

  • wylęg sielawy 18,18 mln szt.
  • wylęg siei 0,3 mln szt.
  • ikra zapłodniona szczupaka 0,45 mln szt.
  • palczak szczupaka 198 kg
  • leszcz dłoniak 200 kg.

Zarybiane było jez. Wigry i Pierty.

  

Pozostałe wody wchodzące w skład Wigierskiego Parku Narodowego, o łącznej powierzchni 301,4 ha, nie były eksploatowane rybacko (jeziora będące rezerwatami ścisłymi i sucharki).

  

Powierzchnia wód w WPN wynosi 2741 ha.

  

Pozwolenia na amatorski połów ryb w 1989 roku rozprowadzał Wigierski Park Narodowy w porozumieniu z Zarządem Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego w Suwałkach. Do amatorskiego połowu ryb udostępniono jeziora: Wigry, Pierty, Leszczewek, Omułówek, Mulaczysko, Królówek, Białe k. Piert.

  

Rozprowadzono:

  • 266 zezwoleń 14 dniowych
  • 40 zezwoleń miesięcznych
  • 1725 zezwoleń rocznych dla członków PZW
  • 5 zezwoleń rocznych dla osób niezrzeszonych
    Razem: 2036 zezwoleń.

Wpływy gotówki za rozprowadzone zezwolenia na amatorski połów ryb w 1989 r. wyniosły 3 782 tys. zł. Do kasy WPN wpłynęła kwota 2 810 tys. zł za rozprowadzone zezwolenia na amatorski połów ryb. Pozostałą kwotę (zgodnie z porozumieniem) pobrał ZO PZW w Suwałkach.

  

  

Infrastruktura gospodarcza

  

Po utworzeniu Wigierskiego Parku Narodowego, przejęto z Nadleśnictwa Wigierski Park, Nadleśnictwa Suwałki i Głęboki Bród 65 budynków, z tego: 24 mieszkalne, 40 gospodarczych i 1 administracyjny, jako dyrekcja WPN. Wszystkie budynki mieszkalne usytuowane są w terenie, z czego 4 nie wymagają remontu, zaś 19 wymaga remontu kapitalnego bądź inwestycji odtworzeniowej, jeden jest przeznaczony do kasacji. Należy zaznaczyć, że większość budynków pochodzi z lat trzydziestych i przeważnie są to budynki drewniane. Dlatego też, w wyniku braku środków na inwestycje, przeznaczono je do remontu, pokrywając koszty z działalności gospodarstwa pomocniczego.

  

Brak jest również bazy magazynowo-warsztatowej. Magazyny mieszczą się w prowizorycznie urządzonym podpiwniczeniu budynku administracyjnego, zaś warsztat nie istnieje wcale. Jest on w chwili obecnej niezbędny, z uwagi na posiadane środki transportu i inny sprzęt (zał. nr 13) działalności gospodarki leśnej. Zaopatrzenie wykonywane jest głównie w OZLP Białystok, który przydziela materiały wg rozdzielnika i zamówień. W pozostałych przypadkach, zaopatrzenie w części zamienne do pojazdów, urządzeń itp. Stanowi znaczny problem dla administracji Parku.

  

  

Zagrożenia ekonomiczno-finansowe

  

Wynikają one z braku dotacji na inwestycje, na remonty kapitalne i częściowo na zakupy inwestycyjne. W roku sprawozdawczym w rozdziale 0093 WPN uzyskał jedynie 21 000 000 zł na zakup środków transportu. W pozostałych paragrafach, tj. § 73 – remonty kapitalne były pokrywane z gospodarstwa pomocniczego, zaś inwestycje (§ 71) nie występowały w ogóle.

  

W związku z działalnością ochroniarską na wodach i przejściem w użytkowanie, konieczna jest dotacja na inwestycje i zakupy inwestycyjne, w celu utworzenia gospodarstwa rybackiego w gospodarstwie pomocniczym. Pozostałe wydatki budżetowe przedstawia poniższa tabela:

  

Nazwa paragrafu

§

Wykonanie

%

wykonania

Wynagrodzenia osobowe 11

141 904 000

100

Wynagrodzenia bezosobowe 12

1 450 000

100

Podróże służbowe krajowe 28

2 890 000

100

Materiały i przedmioty nietrw. 31

15 638 000

100

Energia 35

498 086

62

Usługi materialne 36

7 257 307

97

Usługi niematerialne 37

2 958 721

99

Składki na ubezp. społ. 41

52 127 740

97

Różne opłaty i składki 42

186 437

93

Odpisy z.f.s. 43

597 000

100

Odpisy na z.f.m. 44

340 000

100

Dotacje z budżetu 47

30 000 000

100

Razem rozdział 4711

255 848 161

99

  

  

W sferze gospodarstwa pomocniczego plan i wykonanie (realizacji) za 1989 rok przedstawia poniższe zestawienie.

  

1. Dochody

  

Wykonanie planu (realizacji) przedstawia poniższa tabela 1.

  

Lp.

Wyszczególnienie

Plan

Wykonanie

% wykonania

ilość

w m3

wartość

w tys. zł

ilość

w m3

wartość

w tys. zł

ilość

w m3

wartość

w tys. zł

I Sprzedaż drewna

10 000

152 428 000

10 886,5

202 573 551

109

133

z tego: grubizna

9 500

151 928 000

10 525,5

202 103 606

110

133

drobnica

500

500 000

360,9

469 945

72

94

II Produkcja niedrzewna

12 368 000

18 924 861

153

z tego: prod. łowiecka

8 868 000

9 777 220

110

produkcja łąkowa

-

-

-

produkcja rybacka

3 500 000

2 810 194

80

gospodarka rolna

-

5 384 157

100

gospodarka uboczna

-

953 290

100

III Działalność nieleśna

29 943 000

23 812 666

79

z tego: wydawnictwa

5 000 000

-

turystyka

6 943 000

10 727 637

154

transport

18 000 000

13 085 029

73

IV Inne dochody

-

1 256 627

w tym: monitoring

-

-

ostoja konika polskiego

-

-

V

Remonty budynków i budowli

52 076 000

-

VI Wpłaty z tyt. kosztów

na rzecz lasów niepaństwow.

-

-

Ogółem dochody

246 815 000

246 567 705

99

  

  

2. Koszty

  

Wykonanie planu kosztów przedstawia poniższa tabela 2.

  

Lp.

Wyszczególnienie

Plan

Wykonanie

% wykonania

ilość

w m3

wartość

w tys. zł

ilość

w m3

wartość

w tys. zł

ilość

w m3

wartość

w tys. zł

I Pozyskanie drewna

10 000

20 000 000

11 427, 7

12 808 662

114

64

z tego: grubizny

9 500

17 500 000

11 065,8

12 808 662

116

73

drobnicy

500

2 500 000

360,9

40 496

72

16

II Wywóz i zrywka drewna

10 000

17 050 000

6 100 033

36

z tego: wywóz drewna

5 000

9 350 000

2 486,8

4 192 857

45

zrywka drewna

5 000

7 700 000

1 917 176

25

III Użytki niedrzewne

23 235 000

32 970 372

142

z tego: gosp. łowiecka

18 735 000

30 048 357

160

łąkowa

-

-

-

rybacka

3 500 000

2 420 000

69

rolna

1 000 000

65 000

6

uboczna

-

437 115

IV Działalność nieleśna

42 100 000

41 480 362

99

z tego: wydawnictwa

10 000 000

673 209

7

turystyka

14 100 000

18 479 363

131

transport

18 000 000

22 327 890

124

V Inne koszty

100 000

-

-

w tym: monitoring

100 000

-

-

ostoja konika polskiego

-

-

-

VI Zagospodarowanie lasu

39 330 000

27 766 307

71

z tego: hodowla lasu

14 530 000

16 240 738

111

zadrzewienia

1 200 000

395 514

33

ochrona lasu

1 700 000

8 178 101

481

ochrona ppoż.

2 900 000

1 143 789

39

drogi leśne

15 000 000

1 808 000

12

plany urządzeniowe

4 000 000

-

-

VII Remonty budynków i budowli

40 000 000

37 964 570

95

VIII Koszty ogólnogospodarcze

65 000 000

66 397 617

102

w tym: bhp

2 000 000

3 106 080

155

Koszty zalesień i odnowień

w lasach niepaństwowych

-

-

-

Ogółem koszty

246 815 000

255 528 419

119

  

  

3. Wynik finansowy gospodarstwa pomocniczego

  

Lp.

Wyszczególnienie

Plan

Wykonanie

%

wykonania

Wpłaty zysku

dokonane

w okresie

sprawozdawczym

1 Zysk - 30 328 266
2 Strata -

  

  

W produkcji łowieckiej występuje przekroczenie planowanej realizacji o 10%, z uwagi na znaczne podwyżki cen skupu dziczyzny w przedsiębiorstwie „Las”, mimo nie wykonania planu (realizacji) (zał. nr 2).

  

W pozostałych działach rozbieżności miedzy planem a wykonaniem są większe, i tak:

  • w gospodarstwie rybackim nie osiągnięto pełnej realizacji planu (80%) z tytułu sprzedaży karnetów dla wędkarzy,
  • nie zaplanowano, a uzyskano dochody z gospodarki rolnej (dzierżawy gruntów, zbiór planowy (plonów? – red.)) i gospodarki ubocznej (sprzedaż choinek itp.).
  • w dziale wydawnictw nie wykonano sprzedaży, zaś w turystyce przekroczono (plan – red.) o 54%, z uwagi na podniesienie opłat za dzierżawę gruntów przez ośrodki wypoczynkowe.

Wykonanie kosztów w gospodarstwie pomocniczym przedstawia powyższa tabela nr 2.

  

Znaczne przekroczenie kosztów nastąpiło w gospodarce łowieckiej, przede wszystkim we wzroście cen na płody rolne, i stąd wysokie odszkodowania, jak również w ochronie lasu, turystyce, transporcie – z tytułu wzrostu cen na materiały i usługi.

  

  

Omówienie działalności Rady Parku

  

Rada Wigierskiego Parku Narodowego w roku 1989 odbyła dwa posiedzenia, pierwsze 26 października i drugie 15 grudnia.

  

W pierwszym posiedzeniu uczestniczyło 13 członków Rady (87% stanu osobowego Rady) oraz 7 gości; w drugim 9 członków Rady (60%) oraz 2 gości.

  

Podczas obu posiedzeń omawiano sprawę badań naukowych na terenie Parku, powiększenia powierzchni rezerwatów ścisłych, sprawy własności i budownictwa, wytyczania nowych szlaków turystycznych oraz opiniowano przedłożone Radzie projekty nowych inwestycji na obszarze Parku.

  

Rada Parku wskazała na pilną potrzebę przeprowadzenia prac urządzeniowych oraz powiększenia powierzchni rezerwatów ścisłych do ok. 10% całkowitej powierzchni Parku. Rada zaleca również konieczność szybkiej likwidacji ośrodków wypoczynkowych zlokalizowanych na obrzeżu jeziora Wigry oraz przeprowadzenia inwentaryzacji źródeł negatywnego oddziaływania na jeziora wigierskie.

  

Rada Parku wypowiedziała się na temat projektu rozbudowy obiektu PTTK w Starym Folwarku. Stwierdziła, że możliwa jest rozbudowa tego obiektu pod warunkiem zachowania wszystkich wymogów ochrony środowiska. Pozytywną opinię otrzymały również projekty budowy boiska sportowego we wsi Krusznik, domu jednorodzinnego we wsi Bryzgiel oraz przeprowadzenia linii energetycznej kablowej, łączącej osadę Lipowe i Nowinkę.

  

Rada Parku negatywnie ustosunkowała się do projektu stworzenia gospodarstwa turystycznego na terenie wsi Czerwony Krzyż, zakładania działek letniskowych przy brzegu jeziora Wigry oraz wyraziła zaniepokojenie zbyt dużą liczbą działek letniskowych nad jeziorami Tobołowo i Blizno.

  

Dyrekcja Wigierskiego Parku Narodowego, biorąc pod uwagę opinię Rady Parku, nie wyraziła zgody na budowę gospodarstwa turystycznego we wsi Czerwony Krzyż, proponując projektodawcy inną lokalizację nowego obiektu, poza Parkiem. Postanowienia Dyrekcji Parku w pozostałych kwestiach były również zgodne z opinią Rady Parku.

  

Kierując się zaleceniami Rady Parku oraz własnymi potrzebami, kierownictwo Parku postanowiło w najbliższym czasie zlecić wykonanie prac urządzeniowych oraz przystąpić do sporządzania projektów powiększenia powierzchni rezerwatów ścisłych. W ostatnim przypadku, projekty takie mają być gotowe do maja br., kiedy to przedstawione zostaną Radzie Parku.

  

Rada na swoich posiedzeniach wyraziła opinię o 7 projektowanych, na terenie Parku lub w jego otoczeniu, inwestycjach, 5 tematach badawczych prowadzonych przez pracowników naukowych Parku oraz wskazała na pilną potrzebę przeprowadzenia prac dotyczących urządzania, gospodarki rezerwatowej i ochrony jezior Parku.

  

  

Omówienie przeprowadzonych kontroli

  

W 1989 roku w Wigierskim Parku Narodowym zostały przeprowadzone, między innymi, następujące kontrole:

  1. Państwowa Inspekcja Pracy oddz. Suwałki kontrolowała przestrzeganie przepisów bhp (szkolenia, instruktaże, akta osobowe, zabezpieczenie budynków itp.),
  2. Izba Skarbowa Oddz. Suwałki przeprowadziła weryfikację bilansu za 1988 rok,
  3. Rejonowa Komenda Straży Pożarnej w Suwałkach dwukrotnie kontrolowała stan zabezpieczenia (zagrożenia) przeciwpożarowego,
  4. Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna kontrolowała warunki sanitarne,
  5. Krajowy Zarząd Parków Narodowych kontrolował oraz przeprowadził instruktaż działalności finansowej budżetu i gospodarstwa pomocniczego.

We wszystkich przypadkach nie stwierdzono rażących zaniedbań (w obowiązujących przepisach).

  

W okresie sprawozdawczym administracja Parku upoważniona do nakładania mandatów (3 osoby) nałożyła trzy mandaty karne na sumę 7 000 zł. Dlatego też dla poprawy ochronności zasobów przyrodniczych Parku, tworzy się Posterunek Straży Leśnej przy WPN. W obecnej chwili Park zatrudnia dwóch strażników Straży Leśnej, wyposażonych w pojazd terenowy UAZ.

  

  

Kontakty z zagranicą

  

Wigierski Park Narodowy nawiązał współpracę z grupą ornitologów z Berlina (NRD), zajmujących się ptakami drapieżnymi – „Fachgruppe ornithologie” in Berlin, Haupstadt der DDR – wspólne prace terenowe, wymiana doświadczeń.

  

  

Zatrudnienie i wynagrodzenia

  

Zatrudnienie średnie (zał. nr 11) w 1989 roku w sferze budżetowej wyniosło 50 osób, zaś w gospodarstwie pomocniczym 32 osoby. Średnia płaca za miniony rok kształtowała się w sferze budżetowej na poziomie 236 tys. zł i była wyższa o 34% od sfery (od średniej płacy pracowników – red.) gospodarstwa pomocniczego (średnia płaca 176 tys. zł).

  

  

Wnioski

  1. 1989 rok był pierwszym rokiem działalności Wigierskiego Parku Narodowego. Przejęta infrastruktura gospodarcza, tj. budynki, sprzęt, urządzenia itp. wymagają modernizacji i remontów.
    W tym zakresie niezbędne wydają się dotacje inwestycyjne na:
    a) budowę bazy magazynowo-warszatowej,
    b) zwiększenie zakresu prac związanych z budową nowych i remontem istniejących budynków mieszkalnych i gospodarczych,
    c) zakup urządzeń i sprzętu, a w tym:
    - urządzenia i narzędzia do warsztatów (mechanicznych i stolarskich),
    - urządzenia i sprzęt audiowizualny,
    - sprzęt biurowy: maszyny liczące, kserokopiarki itp.
  2. W celu prawidłowego prowadzenia (realizowania) zadań ochronnych stojących przed Parkiem, jak również prowadzenia należytej działalności gospodarczej, należy:
    a) dokonać w najbliższym czasie zakupu 4 pojazdów terenowych,
    b) dokonać zakupu wszelkiego sprzętu pływającego, łowiącego itp.,
    c) dokonać wykupu enklaw gruntów i budynków zagrażających przyrodzie Parku,
    d) przyspieszyć prace geodezyjno-urządzeniowe,
    e) utworzyć placówkę dydaktyczną, a w następnych latach muzeum,
    f) utworzyć strefę ochronną Parku,
    g) rozwiązać kwestie sporne odnośnie użytkowania jezior i granic obwodów łowieckich,
    h) wprowadzić sieć łączności radiotelefonicznej i telefonicznej.
  3. Zlikwidować, we współpracy z innymi jednostkami, zagrożenia wypełniania podstawowych funkcji Parku.
  4. Nawiązać ściślejszą współpracę z OZLP Białystok i sąsiednimi nadleśnictwami w dziedzinie zagospodarowania lasów, zaopatrzenia, szkoleń itp.

  

  

  

Dalej »