5. ANALIZA I OCENA DZIAŁALNOŚCI OCHRONNEJ   c.d.

5.10. Zatrudnienie i wynagrodzenia

W roku 1997 stan zatrudnienia był podobny jak w roku 1996. Na dzień 31.12.1997 przedstawiał się on następująco

• w budżecie 66 etatów
• w gospodarstwie pomocniczym 31 etatów

W okresie maj - październik, w ramach umowy z Rejonowym Biurem Pracy w Suwałkach w sprawie organizacji robót publicznych, zatrudnionych było 20 osób przy pracach interwencyjnych. Wynagrodzenie i składki na ubezpieczenia społeczne tej grupy pracowników refundował Rejonowy Urząd Pracy. Pracownicy ci wykonywali prace związane z remontem ogrodzenia w Obwodzie Ochronnym Wysoki Most oraz remontami dróg, konserwacją urządzeń turystycznych i hodowlą lasu w Obrębie Ochronnym Wigry.

Od lipca 1997 roku, pięciu pracowników podjęło decyzję o utworzeniu własnych firm usługowych. Jedna z firm świadczy usługi z zakresu dozoru mienia w Ośrodku Edukacji Środowiskowej w Słupiu. Drugą z firm założyła sprzątaczka i w chwili obecnej świadczy usługi z zakresu sprzątania pomieszczeń biurowych Dyrekcji Parku. Oprócz korzyści związanych z odzyskaniem w ten sposób etatów potrzebnych do zatrudnienia pracowników merytorycznych, znacznie wzrosła jakość wykonywanych przez te firmy prac. W ramach zwolnionych przez prywatyzujących się pracowników etatów zostali w 1997 roku zatrudnieni:

• Kierownik Sekcji ds. Turystyki
• podleśniczy w OO. Słupie
• referent ds. dydaktyki

W 1997 roku w Wigierskim Parku Narodowym średnia płaca wniosła:

• w budżecie 1 188,70 PLN
• w gospodarstwie pomocniczym 798,00 PLN

W porównaniu z rokiem 1996 wzrosła ona odpowiednio 24 % w budżecie oraz 25 % w gospodarstwie pomocniczym.

Wszystkie ruchome składniki wynagrodzenia, takie jak umundurowanie, ekwiwalenty za deputaty, nagrody jubileuszowe i odprawy były w pełni realizowane na bieżąco.

Większość prac związanych z ochroną ekosystemów lądowych była wykonywana przez wynajęte do tego celu Zakłady Usług Leśnych. Wykonawcy ci zostali wyłonieni w drodze zastosowania przepisów Ustawy o zamówieniach publicznych. W 1996 roku na terenie Parku pracowało 16 Zakładów Usług Leśnych łącznie średnio 90 osób.

5.10.1. Szkolenia

Pracownicy Wigierskiego Parku Narodowego, oprócz uczestnictwa w kursach i szkoleniach podwyższają również swoje kwalifikacje i wykształcenie w innych systemach kształcenia. W systemie studiów zaocznych kształci się dwóch pracowników. W celu uzupełnienia wykształcenia, pięciu pracowników kontynuuje naukę w systemie zaocznym w Technikum Leśnym w Białowieży. Jednego pracownika skierowano na Podyplomowe Studia Socjologii Wsi „Rozwój terenów wiejskich w perspektywie integracji z Unią Europejską” finansowane z funduszu FAPA. Rozmiar i tematykę szkoleń prowadzonych w 1996 roku dla pracowników Wigierskiego Parku Narodowego przedstawia tabela 9.

Tabela 9. Szkolenia w 1997 roku.

5.10.2. Analiza stanu BHP

1. Struktura zatrudnienia:

• całkowita liczba zatrudnionych - 97 osób
• gospodarstwo pomocnicze - 31 osób
• budżet - 66 osób
• kobiety - 20
• młodociani - 0

2. Wypadki przy pracy:

W 1997 roku miały miejsce 3 wypadki przy pracy:

• w dniu 4.06.97 r. wypadkowi uległ drwal-motorniczy - Stanisław Hołubowicz. Poszkodowany uległ wypadkowi podczas zmiany stanowiska pracy. Przejeżdżając rowerem do kolejnego oddziału, w którym miał kontynuować pracę wywrócił się i doznał stłuczenia żeber (7 dni zwolnienia lekarskiego)
• w dniu 3.09.97 r. wypadkowi uległ robotnik gospodarczy, zatrudniony w ramach robót publicznych - Andrzej Sadowski. Poszkodowany rozciął sierpem stopę podczas wykonywania prac pielęgnacyjnych na uprawie (7 dni zwolnienia lekarskiego)
• w dniu 7.10.97 r. wypadkowi uległ drwal - motorniczy - Andrzej Olszewski. Poszkodowany doznał powierzchniowych poparzeń dłoni podczas palenia gałęzi po pozyskanym surowcu świerkowym (11 dni zwolnienia lekarskiego).

Łączna liczba dni zwolnienia lekarskiego z tytułu wypadków przy pracy wyniosła 25. W związku z zaistniałymi wypadkami nie zachodziła konieczność wypłaty jednorazowych odszkodowań. We wszystkich przypadkach komisja lekarska orzekła zerowy procent uszczerbku na zdrowiu poszkodowanych.

3. Wypadki w drodze z domu do pracy i z pracy do domu:

W 1997 roku nie zaistniały wypadki w drodze do pracy i z pracy.

4. Choroby zawodowe:

W 1997 roku zarejestrowano jeden przypadek choroby zawodowej u drwala-motorniczego - Jana Świackiego. U poszkodowanego w wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono „Borreliosis”. Komisja lekarska do spraw inwalidztwa i zatrudnienia orzekła zerowy procent uszczerbku na zdrowiu u poszkodowanego, w związku z czym nie zachodziła konieczność wypłacenia pracownikowi jednorazowego odszkodowania z tytułu choroby zawodowej.

5. Ochrona zdrowia:

W ciągu roku skierowano na badania okresowe 37 pracowników Wigierskiego Parku Narodowego. Prowadzono badania kontrolne w przypadku zwolnień lekarskich powyżej 30 dni oraz badania wstępne nowo zatrudnianych pracowników.

6. Szkolenia bhp:

W 1997 roku zorganizowano i przeprowadzono szkolenia okresowe z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy dla następujących grup pracowniczych:

• pracownicy laboratorium Pracowni Naukowo-Badawczej WPN - 2 osoby
• pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych - 9 osób
• pracownicy nadzoru - 5 osób
• pracownicy administracyjno-biurowi - 6 osób

Jednocześnie prowadzono instruktaż ogólny i stanowiskowy dla pracowników nowo zatrudnianych.

W szkoleniu dla dyrektorów zorganizowanym przez KZPN w miesiącu marcu uczestniczyli:

• Dyrektor WPN mgr inż. Zdzisław Szkiruć
• Z-ca Dyrektora mgr inż. Zbigniew Bogusławski

7. Zagrożenia czynnikami szkodliwymi:

W Wigierskim Parku Narodowym, ze względu na specyfikę prowadzonej działalności występują następujące zagrożenia czynnikami niebezpiecznymi dla zdrowia:

• hałas - stolarz, drwal-motorniczy - 10 osób
• wibracja - drwal-motorniczy - 9 osób
• nadmierne obciążenie fizyczne - drwal-motorniczy - 9 osób
• stały kontakt z wodą - rybacy - 5 osób
• monitory ekranowe - pracownicy obsługujący komputery - 17 osób
• maszyny szczególnie niebezpieczne - stolarz, drwal-motorniczy - 10 osób
• odczynniki chemiczne i trucizny - pracownicy laboratorium - 2 osoby
• zagrożenie chorobami przenoszonymi przez kleszcze - pracownicy terenowi, pracownicy nadzoru inżynieryjnego, pracownicy Ośrodka Edukacji Środowiskowej, pracownicy Pracowni Naukowo-Badawczej.

8. Profilaktyka:

W związku z istniejącymi zagrożeniami pracowników ze strony ww. czynników szkodliwych i niebezpiecznych, w Wigierskim Parku Narodowym prowadzone były następujące działania profilaktyczne w celu ograniczenia stopnia zagrożenia:

• wydawanie posiłków profilaktycznych pracownikom uprawnionym do ich otrzymywania
• dostarczanie napojów chłodzących w okresie letnim oraz napojów ciepłych w okresie zimowym (pracownicy przygotowują posiłki i ciepłe napoje we własnym zakresie z dostarczonych przez zakład produktów)
• wydawanie wg bieżących potrzeb odzieży ochronnej i roboczej oraz obuwia roboczego w oparciu o przyjęte Zarządzeniem nr 11/97 Dyrektora Wigierskiego Parku Narodowego z dnia 11.06.1997 roku normy przydziału odzieży ochronnej i roboczej dla poszczególnych stanowisk.
• wydawanie pracownikom środków czystości w oparciu o Zarządzenie nr 17/97 Dyrektora WPN z dnia 19.09.1997 roku
• terminowe prowadzenie badań lekarskich
• prowadzenie szkoleń z zakresu bhp
• powołanie komisji do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy w Wigierskim Parku Narodowym

Plan zamierzeń w zakresie poprawy stanu bhp na 1998 rok:

1. 1. Przeprowadzenie wiosennego przeglądu stanowisk pracy - kwiecień
2. 2. Szkolenie okresowe z zakresu bhp:
   - pracownicy zatrudnieni na stanowiskach kierowniczych - 3 osoby - luty
   - pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych - 17 osób - styczeń
   - prowadzenie instruktażu ogólnego i stanowiskowego dla pracowników nowo zatrudnianych i zmieniających stanowiska pracy.
3. Badania profilaktyczne:
   - wstępne dla pracowników nowo zatrudnianych
   - kontrolne w przypadku zwolnień lekarskich powyżej 30dni
   - okresowe dla pracowników gospodarstwa pomocniczego - 17 osób
   - okresowe dla pracowników budżetowych - 37 osób
4. Okresowe kontrole wewnętrzne prowadzone w obwodach ochronnych przez służbę bhp
5. Zakup odzieży ochronnej i roboczej oraz wyposażanie w nią pracowników WPN.
6. Szczepienia ochronne pracowników przeciw kleszczowemu zapaleniu opon mózgowych.
7. Wykonywanie innych zadań związanych z obowiązkami pracodawcy i służby bhp w zakładzie pracy.

6. ZAGADNIENIA EKONOMICZNO FINANSOWE

W 1997 roku wpływy ze sprzedaży drewna, ryb i licencji wędkarskich, turystyki itp., nie osiągnęły rozmiaru z roku 1996, niemniej jednak pokryły koszty związane z funkcjonowaniem Parku. Dyrekcja Parku zmuszona była do zaniechania części inwestycji planowanych do realizacji w analizowanym roku. Mając świadomość, że wpływy w 1998 roku będą dalej się zmniejszać, istnieje potrzeba uzyskania dotacji na finansowanie prac związanych dokończeniem Planu Ochrony Wigierskiego Parku Narodowego, z budową szkółki zespolonej, adaptacji dawnej Stacji Hydrobiologicznej na Muzeum Parku, budową Ośrodka Edukacji Środowiskowej, rozbudowy infrastruktury turystycznej na terenie Parku, prowadzenia wykupu gruntów stanowiących pełne enklawy obcej własności nad rzekami i jeziorami położonymi w ekosystemach leśnych, i innych zadań wymagających bardzo wysokich nakładów finansowych. Szacujemy, że wpływy z gospodarstwa pomocniczego w 1998 roku wyniosą 1 835 381 PLN Koszty działalności zaś szacowane są na kwotę 4 447 627 PLN. Planowany ujemny wynik finansowy gospodarstwa (2 612 246 PLN) oraz potrzeba realizacji także zadań, które nie były ujmowane w rocznych planach ochronnych, zmusza Dyrekcję Parku do szukania oprócz budżetowych innych potencjalnych źródeł finansowania realizacji planowanych zadań. Efektem tego, było opracowanie w 1997 roku 18-stu wniosków o uzyskanie dotacji finansowych., których łączny koszt planowany jest w wysokości 12 086 917 PLN. Planowany udział dotacji wynosi 5 836 349 PLN co stanowi 48 % planowanych kosztów. W przypadku akceptacji wszystkich złożonych wniosków Wigierski Park Narodowy w celu dotrzymania umów musiałby wyasygnować kwotę w wysokości 6 250 568 PLN tj. 52 % wartości wnioskowanych zadań.

Szczegółową wykaz wniosków składane w 1997 roku o uzyskanie dotacji finansowych, na lata 1998 - 1999 zawierają tabele 10, 11, 12.

Tabela 10. Wnioski składane do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w 1997 r.

Tabela 11. Wnioski składane do Fundacji EkoFundusz w Warszawie w 1997 r.

Tabela 12. Wnioski składane do agencji ARES w Suwałkach w 1997 r. o dofinansowanie z programu STRUDER II

Plan i wykonanie pod względem finansowych zadań budżetowych i w gospodarstwie pomocniczym przedstawiają poniższe tabele 13,14, 15.

Tabela 13. Dochody budżetowe

Tabela 14. Wydatki budżetowe

Tabela 15. Koszty działalności gospodarstwa pomocniczego wg typów działalności za rok 1997

* dochody - sprzedaż produktów i usług oraz dotacje i refundacje w tym także z Rejonowego Urzędu Pracy w Suwałkach.

7. OMÓWIENIE DZIAŁALNOŚCI RADY NAUKOWEJ WIGIERSKIEGO PARKU NARODOWEGO

W 1997 roku odbyły się trzy posiedzenia Rady Naukowej WPN: 14 marca, 22-23 maja i 22 października.

W pierwszym posiedzeniu udział wzięło 5 członków RN WPN zaproszeni goście i pracownicy Parku. Program posiedzenia dotyczył głównie omówienia sprawozdania z działalności Wigierskiego Parku Narodowego za rok 1996 oraz projektu obszarów objętych ochroną ścisłą.

Po wysłuchaniu wystąpień, dotyczących projektowanej sieci obszarów objętych ochroną ścisłą, Rada Naukowa przedyskutowała najważniejsze założenia projektu, rozważając problem od strony zagrożeń, walorów turystycznych oraz edukacyjnych.

W drugim posiedzeniu Rady Naukowej WPN udział wzięło 9 członków RN WPN, zaproszeni goście, w tym przedstawiciele Krajowego Zarządu Parków Narodowych i Narodowej Fundacji Ochrony Środowiska, oraz pracownicy Parku. Omawiano głównie problem postępu prac nad Planem Ochrony Parku oraz rozszerzenie obszarów objętych ochroną ścisłą.

Na trzecim posiedzeniu Rady Naukowej WPN, w którym udział wzięło 7 członków RN WPN, zaproszeni goście z KZPN i NFOŚ oraz pracownicy WPN, poruszano głównie temat zaawansowania prac nad Planem Ochrony Parku oraz najważniejszych zamierzeń WPN na rok 1998.

W minionym roku zmienił się skład Rady Naukowej WPN. Na jednym z posiedzeń Rady przedstawiciel KZPN, w imieniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, wręczył nominacje sześciu nowo powołanym członkom Rady. Są to:

1. prof. dr hab. Roman Andrzejewski,
2. prof. dr hab. Andrzej Hopfer
3. dr inż. Andrzej Kolk
4. dr hab. Edward Stępień
5. Wojewódzki Konserwator Przyrody
6. Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku.

Zainteresowania Rady Naukowej, na trzech ostatnich posiedzeniach, koncentrowały się przede wszystkim na postępach w przygotowywaniu Planu Ochrony Parku oraz na projekcie obszarów objętych ochroną ścisłą. Członkowie Rady bacznie śledzili poczynania wykonawców poszczególnych operatów składających się na Plan Ochrony Parku i wskazywali na najważniejsze ich elementy. Wielokrotnie wskazywali na konieczność przyspieszenia prac nad tym Planem, jednak nie kosztem jego jakości.

Rada Naukowa, po zapoznaniu się z projektem dotyczącym obszarów objętych ochroną ścisłą i obejrzeniu niektórych wyznaczonych obszarów oraz zapoznaniu się z nowym rozporządzeniem dotyczącym WPN, zaproponowała zachowanie dotychczas istniejących obszarów podlegających ochronie ścisłej do czasu opracowania i zatwierdzenia Planu Ochrony Parku.

Ponadto Rada Naukowa na każdym posiedzeniu wydawała swoją opinię na rozmaite tematy związane z zagospodarowaniem i funkcjonowaniem Parku (w sumie wydano14 opinii).

8. OMÓWIENIE PRZEPROWADZONYCH KONTROLI

8.1 Kontrole zewnętrzne

W 1997 roku w Wigierskim Parku Narodowym odbyło się osiem kontroli zewnętrznych. Zakresy, czas trwania oraz nazwy instytucji i nazwiska osób kontrolujących przedstawiają się następująco:

1. W dniu 14.03.1997 r. odbyła się kontrola prawidłowości naliczania podatku od osób fizycznych za 1996 rok i sporządzania listy płac za 01-31.01.1997 r. w gospodarstwie pomocniczym. Kontrola przeprowadzona została przez Alicję Kuźmę oraz Grażynę Lipską pracowników Urzędu Skarbowego w Suwałkach. Kontrolerzy nie wykazali jakichkolwiek nieprawidłowości w księgowaniu i odprowadzaniu podatku oraz sporządzania list płac.
2. W dniu 12.05.1997r. odbyła się kontrola prowadzeni i przechowywania dokumentacji Posterunku Straży Wigierskiego Parku Narodowego. Kontrolę przeprowadził Roman Stec - pracownik Krajowego Zarządu Parków Narodowych. W przesłanym protokole stwierdzono, iż dokumentacja jest sporządzana i prowadzona prawidłowo.
3. W dniach 12-15.05.1997 r. Inspektor Krajowego Zarządu Parków Narodowych w Warszawie, przeprowadził kontrolę Parku w zakresie udostępniana Parku do zwiedzania i edukacji. Nie dopatrzono się poważniejszych uchybień. Drobne usterki i niedociągnięcia wskazane w protokole zostały przeanalizowane i natychmiast usunięte.
4. W dniach 01.09.1997 do 05.09.1997 oraz 22.09.1997 do 26.09.1997 odbyła się kontrola przeprowadzona przez Pana Wacława Szaciłło - Inspektora Krajowego Zarządu Parków Narodowych w Warszawie. Przedmiotem kontroli było sporządzanie dokumentacji rocznych planów ochronnych z zakresu ochrony ekosystemów leśnych, ochronny ppoż. oraz działalności Straży Wigierskiego Parku Narodowego Kontrola ta nie wykazała żadnych uchybień. Inspektor sugerował i poddawał do rozpatrzenia pewne propozycje w zakresie udoskonalenia ochrony ppoż. Parku. W świetle instrukcji, wytycznych, przepisów oraz aktualnych potrzeb Parku nie znalazły one jednak uzasadnienia i w rezultacie odstąpiono od ich wdrażania.
5. W dniach 25.08.1997-28.08.1997 i 01.09.1997 odbyła się kontrola w zakresie prawidłowości naliczania składek na ubezpieczenia społeczne, wypłat i rozliczenia kosztów ubezpieczeń społecznych. Kontrolę przeprowadził pracownik zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Augustowie.
6. W dniach 21.04.1997 r. oraz 19.11.1997 r. wraz z pracownikami Zespołu Ochrony Lasu w Olsztynie dokonano kontroli i oceny stanu sanitarnego ekosystemów leśnych Parku. Obie kontrole wykazały, że prace w tym zakresie prowadzone były wzorowo. Podczas ich realizacji, zachowano wszelkie reguły i prawidła obowiązujące przy usuwaniu zagrożeń powodowanych ze strony owadów. Z obu kontroli zostały sporządzone notatki opisujące stan sanitarny lasów Parku i zawierające dalsze wskazówki i wytyczne w zakresie utrzymania dobrego stanu sanitarnego ekosystemów leśnych Parku
7. W dniach 22-23.10.1997 r. dokonano lustracji drzewostanów Wigierskiego Parku w celu ustalenia stopnia zagrożenia ze strony kambiofagów. W lustracji udział wzięły następujące osoby: dr Andrzej Kolk IBL Warszawa, mgr inż. Tomasz Gątkiewicz. Z-ca Dyrektora RDLP w Białymstoku, mgr inż. Włodzimierz Bobrzyk i mgr inż. Marek Sumiński KZPN w Warszawie oraz pracownicy Dyrekcji Wigierskiego Parku Narodowego. Nie stwierdzona zagrożenia drzewostanów ze strony kornika drukarza oraz przypłaszczka granatka. Zaproponowano nowe metody kontroli i oceny zagrożenia ze strony przypłaszczka granatka poprzez wykorzystanie pułapek wabiących. Propozycje te zostaną wykorzystane w latach następnych.

8.2. Kontrole wewnętrzne

1. Pracownik prowadzący sprawy ppoż. wraz z przedstawicielami Straży Parku przeprowadził wiosenną kontrolę stanu zabezpieczenia osad Parku pod względem p.poż. Stwierdzone uwagi i niedociągnięcia zostały usunięte w terminie 1 miesiąca co wykazała następna kontrola.
2. W ramach kontroli wewnętrznych Straż Wigierskiego Parku Narodowego przeprowadziła wiosną i jesienią 1997 roku kontroli obchodów dozorowanych przez strażników i podleśniczych. Tylko w jednym przypadku ujawniono pnie pokradzieżowe. Jednak były to małe szkody, gdyż szacowana masa skradzionego drewna (łącznie z czterema przypadkami kradzieży drewna) wyniosła 3,90 m.³ drewna o wartości 198,90 PLN.
3. Jesienią 1997 roku przeprowadzono inwentaryzację trwałych składników majątkowych Parku. Do końca 1997 roku trwały wyjaśnienia donośnie ubytków oraz likwidacji tych środków.
4. Korzystając z uprawnień oskarżyciela publicznego WPN, przeprowadzono cztery postępowania w sprawach o kradzież drewna, z czego jedną skierowano do prokuratury, dwa do kolegium do spraw wykroczeń z wnioskiem o ukaranie, a jedną umorzono na wniosek Parku.
5. W Parku w 1996 roku prowadzona była wzorem lat poprzednich działalność mandatowa. Do nakładania mandatów karnych uprawnionych było 25 pracowników WPN w tym 6 funkcjonariuszy Straży Parku. Ogółem nałożono 37 mandatów (o 31 mniej niż w roku 1996) na łączną kwotę 640 PLN
6. Administracja Parku przeprowadziła liczne kontrole prawidłowości prowadzenia zabiegów ochronnych w poszczególnych Obwodach Ochronnych jak również prawidłowości sporządzania dokumentacji. Wnioski przeprowadzonej kontroli na bieżąco były przedkładane kierownictwu Parku.
7. W sierpniu 1997 roku Dział Ochrony Przyrody i Krajobrazu przeprowadził we wszystkich Obwodach Ochronnych Parku ocenę udatności upraw oraz ocenę prawidłowości wykonywania zabiegów hodowlanych. W ujawnionych przypadkach nienależytego wykonania prac przez Zakłady Usług Leśnych, leśniczowie zobowiązani byli udzielić pisemnych wyjaśnień oraz zwrócić kwoty wcześniej wypłacone ZUL-om za wykonanie danego zlecenia.
8. Kontroli podlegały także służby dozoru. Praca ich była kontrolowana szczególnie nocą. W tym zakresie także nie stwierdzono nieprawidłowości.

9. WSPÓŁPRACA Z WŁADZAMI I INNYMI ORGANIZACJAMI W KRAJU I ZAGRANICĄ

W 1996 roku Wigierski Park Narodowy współpracował między innymi z:

1. Agencją Rozwoju Regionalnego „Ares” w Suwałkach (pomocy w zakresie uzyskiwania różnych środków finansowych)
2. Akademia Medyczna w Białymstoku (w zakresie badań mykologicznych),
3. Akademią Rolniczo - Techniczną w Olsztynie (w zakresie prowadzenia wspólnych badań)
4. Akademią Rolniczą w Poznaniu (w zakresie badań entomologicznych)
5. Amphi Consult - Dania (w zakresie badań płazów),
6. Białowieski Park Narodowy (w zakresie organizowania wspólnych badań herpetologicznych),
7. Biurem Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w Warszawie (w zakresie sporządzania planu ochrony)
8. Centrum Informacji Chiropterologicznej Krakowie (w zakresie prowadzenia wspólnych badań),
9. EkoFunduszem w Warszawie (pomoc w przygotowywaniu wniosku o dotację na ochronę gatunkową roślin i zwierząt),
10. EkoTourist w Krakowie (w zakresie organizacji wycieczek przyrodniczych),
11. Fédération des Parcs Naturels Régionaux de France w Paryżu - Francja (współpraca w zakresie wymiany doświadczeń i informacji na temat działalności parków narodowych i krajobrazowych we Francji i Polsce)
12. Filią Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku (w zakresie prowadzenia wspólnych badań).
13. FNNPE - udział w sesji plenarnej w Irlandii i współpraca w zakresie współdziałania z parkami narodowymi w Europie.
14. Fundacja Współpracy Polsko - Niemieckiej (Stiftung für Deutsch - Polnische Zusammenarbeit) Wirtschaftsförderung Müritz, Überbetrieblische Ausbildungs-Zentrum w Waren - Współpraca w zakresie edukacji, turystyki i wspierania Parków Narodowych. Pomoc w organizacji Międzynarodowych Plenerów Rzeźbiarskich.
15. Furnal Travel Białystok (w zakresie organizacji wycieczek przyrodniczych),
16. GIOŚ (w zakresie Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego)
17. GRID (w zakresie wymiany informacji o środowisku przyrodniczym)
18. IMGW Białystok (w zakresie prowadzenia monitoringu stanów wód Parku),
19. Instytutem Badawczym Leśnictwa - Białowieża (w zakresie prowadzenia wspólnych badań),
20. Instytutem Badawczym Leśnictwa - Warszawa (w zakresie konsultacji),
21. Instytut Badawczy Leśnictwa w Sękocinie (w zakresie konsultacji)
22. Instytutem Biologii Doświadczalnej PAN (w zakresie prowadzenia badań entomologicznych)
23. IMGW Białystok (w zakresie konsultacji i wymiany danych)
24. Instytut Ochrony Środowiska (w zakresie wymiany danych i konsultacji dot. Zintegrowanego monitoringu środowiska, oraz przy zbiorze i oznaczeniu piór ptaków),
25. Instytutem Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie (w zakresie konsultacji i prowadzenia badań naukowych).
26. InterTim Suwałki (w zakresie opracowywania map numerycznych),
27. IUCN Pan European Wetland Expert Group - PEWEG (konsultacje w zakresie ochrony terenów podmokłych w Europie)
28. Kampio Pruszków (w zakresie organizacji wycieczek przyrodniczych),
29. Klubami Płetwonurków - "Orka" w Suwałkach i "Tryton" w Augustowie (w zakresie usług związanych z pobieraniem próbek osadów dennych)
30. Korpusem Pokoju (w zakresie fachowego doradztwa)
31. Krajowym Centrum Edukacji Ekologicznej (w zakresie udostępniania informacji i materiałów proekologicznych oraz tworzenia sieci regionalnych centrów edukacji ekologicznej)
32. Leśnym Bankiem Genów w Kostrzycy (w zakresie przechowywania nasion pozyskanych z drzew i krzewów Wigierskiego Parku Narodowego)
33. Muzeum Okręgowym w Suwałkach (w zakresie pozyskiwania materiałów źródłowych i wymiany danych).
34. Müritz Nationalpark w Müritz -Niemcy - wizyta dyrektora Parku Müritz w Polsce oraz podpisanie umowy o długookresowej współpracy pomiędzy Parkami
35. Nadleśnictwami: Augustów, Głęboki Bród, Pomorze, Suwałki, Szczebra,
36. Narodową Fundacją Ochrony Środowiskach (w zakresie sporządzania planu ochrony)
37. Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (w zakresie finansowania zadań - wykaz zadań przedstawiony został w tabeli nr 6)
38. Ochotniczą Strażą Pożarną w Płocicznie, Maćkowej Rudzie, Bryzglu, Czerwonym Folwarku, Pogorzelcu (w zakresie ochrony przeciwpożarowej terenów i obiektów Parku)
39. Ogrodem Botanicznym w Warszawie (w zakresie realizacji programów naukowo-badawczych, w tym badań roślin rzadkich i zagrożonych w WPN)
40. Państwową Strażą Pożarną w Suwałkach, Augustowie i Sejnach (w zakresie organizacji szkoleń, i ochrony przeciwpożarowej terenów i obiektów Parku)
41. Państwowy Instytut Geologiczny (w zakresie monitoringu wód podziemnych),
42. Politechniką Wrocławską (w zakresie prowadzenia wspólnych badań),
43. Polskim Towarzystwem Etologicznym w Warszawie (w zakresie realizacji tematów naukowo - badawczych)
44. Polskim Towarzystwem Geologicznym w Warszawie (w zakresie wymiany doświadczeń)
45. Polskim Towarzystwem Turystyczno - Krajoznawczym w Suwałkach (w zakresie organizacji imprez turystycznych).
46. Polskim Związkiem Łowieckim (w zakresie ochrony zwierzyny łownej)
47. Przedszkolami nr 19, 12, 10, (w zakresie fachowej pomocy w realizacji programu proekologicznego).
48. Ramboll - Dania (w zakresie realizacji projektu „Improved environment monitoring program”),
49. Region Rhône-Alpes w Charbonniéres - Francja (w zakresie wymiany doświadczeń pomiędzy Parkami we Francji i Polsce)
50. Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Białymstoku (w zakresie ekosystemów leśnych)
51. RHLM Consult - (Dania) w zakresie opracowywania programu monitoringu środowiska przyrodniczego w Wigierskim Parku Narodowym
52. Stowarzyszenie Społeczno-Kulturowe „Oś” Augustów (w zakresie konsultacji i realizacji wspólnych projektów - ochrona płazów),
53. Suwalską Izbą Rolniczo - Turystyczną w Suwałkach (w zakresie wspierania i rozwoju turystyki w Wigierskim Parku Narodowym)
54. Szkołą Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (w zakresie konsultacji i prowadzenia badań);
55. Trax - Elektronik w Krakowie (w zakresie prowadzenia pomiarów meteorologicznych)
56. T&S Warszawa (w zakresie realizacji projektu wdrażania GIS - Systemy Informacji Przestrzennej, projekt „Improved environment monitoring program”)
57. Urzędem Wojewódzkim w Suwałkach (w zakresie ochrony przyrody i środowiska, turystyki, zagospodarowania przestrzennego oraz gromadzenia, przetwarzania i prezentacji danych o środowisku przyrodniczym).
58. Uniwersytetem Gdańskim (w zakresie prowadzenia badań entomologicznych)
59. Uniwersytetem im. A. Mickiewicza w Poznaniu (w zakresie realizacji programu pomiarowego Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego)
60. Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu (w zakresie badań entomologicznych).
61. Uniwersytetem Łódzkim - Łódź (w zakresie badań naukowych).
62. Urzędami Gmin (sprawy budownictwa, gospodarki wodno-ściekowej, zagospodarowania przestrzennego).
63. VIBORG AMT oraz Ramboll - (Dania) w zakresie opracowywania projektów proekologicznych w WPN, system wdrażania systemów GIS. Wyposażenie Parku w nowoczesny sprzęt komputerowy (6 pełnych wysokiej klasy zestawów komputerowych) organizacja sieci komputerowej, pomoc merytoryczne w zakresie obsługi sieci, wdrażania programów SIP, realizacji projektu „Improved environment monitoring program”)
64. Wojewódzką Komendą Policji (szkolenie Straży Parku, współdziałanie w zakresie zwalczania przestępstw i wykroczeń oraz ochrony mienia)
65. Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (w zakresie finansowania edukacji ekologicznej)
66. Wojewódzkim Inspektoratem Obrony Cywilnej (w zakresie obrony cywilnej WPN).
67. Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska w Suwałkach (w zakresie wymiany informacji i prowadzenia wspólnych badań).
68. Wojewódzkim Ośrodkiem Metodycznym w Suwałkach (w zakresie edukacji ekologicznej).
69. Wyłuszczarnie w Jarocinie (woj. Poznańskie), Augustowie i Czarnej Białostockiej (w zakresie wyłuszczania nasion)
70. Wyższą Szkołą Pedagogiczna w Bydgoszczy (w zakresie badań entomologicznych).
71. Zarządem Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego w Suwałkach w zakresie ochrony ichtiofauny.
72. Zespołem Ochrony Lasu w Olsztynie w zakresie ochrony ekosystemów leśnych, organizacji szkoleń specjalistycznych

10. PODSUMOWANIE I WNIOSKI

Rok 1997 był ósmym rokiem działalności Wigierskiego Parku Narodowego. Jednym z najważniejszych wydarzeń mających wpływ na uregulowanie działalności Parku było podpisanie przez Premiera Włodzimierza Cimoszewicza Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Wigierskiego Parku Narodowego (Dz. U. Nr 24 poz. 124 z dnia 6 marca 1997 r.), które obowiązuje od 28 marca 1997 roku. Do dnia 27 marca 1997 funkcjonowanie Parku oparte było o Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 1988 r. w sprawie utworzenia Wigierskiego Parku Narodowego (Dz. U. Nr 25 poz. 173). W nowym rozporządzeniu została utworzona strefa ochronna (otulina) Wigierskiego Parku Narodowego.

Wiodącym tematem 1997 roku, poza wypełnianiem jego statutowych obowiązków, były prace prowadzone nad Planem Ochrony Wigierskiego Parku Narodowego. Tempo prowadzonych prac można określić jako najlepsze z całego siedmioletniego okresu opracowywania tego dokumentu.

Wytężona praca w latach 1995-1996 związana z prowadzeniem kompleksowej ochrony ekosystemów leśnych przed działaniem kambiofagów dała pozytywne skutki w postaci zażegnania z tej strony zagrożenia w roku 1997. Potwierdzeniem tego są protokóły i notatki spisywane podczas kontroli Krajowego Zarządu Parków Narodowych w Warszawie, Zespołu Ochrony Lasu w Olsztynie itp. Dowodem tego jest też rozmiar pozyskanego drewna oraz zakres prowadzonych zabiegów z zakresu ochrony i hodowli lasu.

Kontynuowano rozpoczęty w 1996 roku proces wykupów gruntów będących własnością prywatną, stanowiących enklawy o dużych walorach przyrodniczych położone wśród lasów Wigierskiego Parku Narodowego. Prace te realizowane były w ramach programu ochrony rzadkich i zagrożonych gatunków roślin i zwierząt Wigierskiego Parku Narodowego. W roku 1997 na program ten uzyskaliśmy na dotację z Fundacji EkoFundusz w Warszawie w kwocie 126 946,41 PLN.

Przejęto w zarząd 3,27 ha gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa.

W celu lepszej organizacji i obsługi turystycznej Parku, w Dziale ochrony Przyrody i Krajobrazu wyodrębniona została Sekcja ds. Turystyki w której zatrudnione są trzy osoby.

Znacznemu pogorszeniu w stosunku do roku 1996 uległa kondycja finansowa Parku. Ograniczone zostały wpływy z działalności ochronnej w tym przede wszystkim z sanitarnych zabiegów związanych z usuwaniem drzew zasiedlonych przez korniki. Wzrosły znacznie wydatki na zabiegi prowadzone z zakresu ochrony i hodowli lasu. Mając na uwadze, że w 1998 roku planujemy ujemny wynik finansowy z działalności Parku, Dyrekcja Parku zmuszona była szukać także innych niż budżetowych źródeł finansowania planowanych zadań. W tym celu przygotowano łącznie 18 wniosków o dotacje. W roku 1997 Wigierski Park Narodowy uzyskał dotacje finansowe na łączną kwotę 327 333,93 PLN.

Szerzej niż dotychczas realizowany był program z zakresu ochrony fauny i flory w Wigierskim Parku Narodowym. Było to możliwe dzięki uzyskania na ten cel dotacji z fundacji EkoFundusz z Warszawy.

Działalność naukową poza pracownikami Pracowni Naukowo- Badawczej prowadziło jeszcze dwóch innych pracowników, a mianowicie: Panią dr Luboszę Wesołowską prowadząca badania własne w zakresie algologii oraz Pana mgr inż. Jacka Łozińskiego prowadzącego badania własne w zakresie ekologii kambiofagów.

Prowadzona ochrona ekosystemów wodnych także przynosi coraz większe pozytywne skutki. Zostaje sukcesywnie odbudowywany rybostan naszych jezior. Efektem tego jest między innymi zamiar umożliwienia wędkowania w 1998 także na gatunki ryb drapieżnych.

Przeprowadzone w 1997 roku liczne kontrole nie wykazały poważniejszych uchybień i nieprawidłowości w funkcjonowaniu Parku. Protokoły z tych kontroli wykazywały, że działania prowadzone w Parku wykonywane były poprawnie i z należytą starannością, co świadczy o fachowości i zaangażowaniu pracowników Wigierskiego Parku Narodowego.

Przy tak dużym rozmiarze prac, wykonywane były także inne statutowe zadania Parku. Prowadzone były zajęcia dydaktyczne i działalność naukowa oraz bieżąca obsługa ruchu turystycznego. Znacznej poprawie uległa infrastruktura gospodarcza Parku, chociaż potrzeby w tej dziedzinie są jeszcze ogromne. Analizowany rok wytyczył główne kierunki postępowania i zintensyfikowania prowadzenia działań które trzeba realizować w 1998 roku.

Główne działania które należy prowadzić w 1998 roku to:

1. Czynić starania o uzyskanie dodatkowych etatów, które umożliwią prawidłowe wykonywanie statutowych zadań Parku. Należy w związku z tym dążyć do prywatyzacji stanowisk robotniczych.
2. Kontynuować w dalszym ciągu prace związane z tworzeniem planu ochrony Parku
3. Kontynuować prace z zakresu kompleksowej ochrony ekosystemów leśnych.
4. Prowadzić w dalszym ciągu prace które mają na celu powstanie szkółki zespolonej wraz z osadą szkółkarza.
5. Zintensyfikować prace związane z zagospodarowaniem turystycznym Parku.
6. Kontynuować prace z zakresu czynnej ochrony ichtiofauny.
7. Remont wylęgarni i stopnia wodnego w Tartaku.
8. Opracowanie projektu Ośrodka Edukacji Środowiskowej w miejscowości Słupie.
9. Opracowanie projektu Muzeum im. A. Lityńskiego w miejscowości Stary Folwark.
10. Rozwijać współpracę z władzami administracyjnymi i samorządami woj. suwalskiego oraz organizacjami społecznymi działającymi na terenie Parku.
11. Kontynuować wykupy wysp oraz gruntów będących enklawami w obszarach leśnych Parku.
12. Prowadzić intensywną działalność edukacyjną kierowaną do turystów i mieszkańców Parku.
13. Prowadzić szkolenia pracowników Parku z uwzględnieniem dokształcania zawodowego oraz podnoszenia poziomu znajomości języków obcych.
14. Zintensyfikować działalność wydawniczą i informacyjną Parku.
15. Wykonanie prac geodezyjnych mających na celu rozgraniczenie gruntów prywatnych i jeziora Wigry w miejscowościach: Bryzgiel, Rosochaty Róg, Cimochowizna, Stary Folwark, Leszczewek.
16. Budowa trzech osad służbowych (Wysoki Most, Sobolewo, Krzywe).
17. Przystąpić do modernizacji sieci łączności bezprzewodowej w Parku, w tym przede wszystkim przyspieszyć starania o uzyskanie nowych częstotliwości i wyposażenie sieci w minimum dwie stacje retransmisyjne
18. W celu dalszej poprawy infrastruktury gospodarczej należy:
    a) kontynuować prace związane z budową nowych i remontem istniejących budynków mieszkalnych i gospodarczych oraz kontynuować budowę garaży i zaplecza warsztatowego.
    b) usprawnić pracę pracowników służby terenowej Parku poprzez wyposażenie ich w nowy sprzęt (rejestratory leśniczego, itd.)
    c) Podjąć intensywne starania o dodatkowe źródła finansowania zadań stojących przed WPN (dotacje z NFOŚiGW, WFOŚiGW, PHARE-RAPID i innych sponsorów)
    d) kontynuować budowę przydomowych oczyszczalni ścieków oraz uczestniczyć w finansowaniu projektu budowy sieci kanalizacyjnej w miejscowości Stary Folwark.

Dalej »