3. ANALIZA I OCENA WYPEŁNIANIA PODSTAWOWYCH FUNKCJI PARKU   c.d.

3.3. Działalność edukacyjna

Działalnością edukacyjną w WPN zajmuje się głównie Sekcja Edukacji, współpracując przy realizacji niektórych zadań z innymi komórkami organizacyjnymi Parku. Tegoroczna działalność potwierdziła wzrastające zainteresowanie szkół podstawowych, średnich jak i przedszkoli tematyką ogólnoprzyrodniczą. Zajęcia odbywały się częściowo w Ośrodku Edukacji Środowiskowej oraz w siedzibie dyrekcji WPN. Dużym zainteresowaniem cieszyły się zajęcia terenowe na ścieżkach dydaktycznych „Las” i „Suchary” i zajęcia laboratoryjne.

Pracownicy dydaktyczni przeprowadzili zajęcia dla ok. 2 500 uczniów ze szkół okolicznych, suwalskich i z innych regionów Polski. W ramach działalności „Zielonej szkoły” realizowany był program, który obejmował:

• prelekcje lub wykłady nt. przyrody naszego Parku a także ekologii wybranych grup organizmów,
• projekcje filmów ekologicznych,
• zajęcia laboratoryjne,
• zajęcia terenowe (w lesie, nad zbiornikami wodnymi, rzeką itp.)
• gry i zabawy „ekologiczne” w pomieszczeniu i na wolnym powietrzu.

W ciągu roku były organizowane konkursy, zarówno o zasięgu lokalnym jak i wojewódzkim:

• plastyczny
• poetycki
• ekologiczny

W konkursie plastycznym wzięło udział 520 osób. Po konkursie pt. „Niezwykła przyroda naszej okolicy” została zorganizowana wystawa prac nagrodzonych i wyróżnionych, która cieszyła się dużym zainteresowaniem młodzieży szkolnej i nauczycieli.

W maju odbył się III Międzyszkolny Konkurs Ekologiczny pt. „O czyste wody Czarnej Hańczy” już tradycyjnie od trzech lat przy Szkole Podstawowej Nr 5 w Suwałkach. Pracownicy naszej Sekcji przygotowywali testy i pytania konkursowe, uczestniczyli w pracach Komisji, zorganizowali uczestnikom konkursu jednodniową wycieczkę po ścieżkach dydaktycznych naszego Parku a także Dyrekcja Parku ufundowała laureatom cenne nagrody książkowe.

Dużym przedsięwzięciem naszej Sekcji był Wojewódzki Konkurs Poezji i Piosenki „Pejzaże słowem malowane” zorganizowany przy Szkole Podstawowej Nr 4 w Suwałkach. Konkurs „był wspólnym, głębokim przeżyciem starych prawd i miłości do otaczającego świata, dostarczył silnych, artystycznych wzruszeń... prowadził szlakiem stubarwnych pejzaży, w urodzie, których zapisana jest Polska i nasz urokliwy Wigierski Park Narodowy” takie miłe słowa wypowiedziała współorganizatorka konkursu T.Guzowska na łamach Przyrody Polskiej.

Byliśmy głównym organizatorem imprez masowych na terenie Parku tj. Dnia Ziemi i Sprzątania Świata`98. Uczestniczyło w nich ok. 2000 osób.

Od września był realizowany program pt. „RADY NA ODPADY” dla nauczycieli szkół podstawowych i średnich. Program obejmuje swoim zasięgiem trzy parki narodowe tj. Wigierski, Narwiański i Białowieski. Na terenie naszego parku w programie uczestniczy ponad 20 szkół. Zostało przeprowadzonych 8 warsztatów dla nauczycieli (75 godz.). Wydano scenariusze zajęć z edukacji ekologicznej dla nauczycieli pt. „RADY na ODPADY, czyli jak przeżyć inwazję śmieci”. W ramach działalności tego programu we wrześniu została zorganizowana akcja zbierana makulatury przez młodzież szkolną z terenu Parku i okolicy. Zebrano ok. 8 ton makulatury. Program będzie kontynuowany w roku 1999.

Pracownicy Sekcji w ciągu minionego roku uczestniczyli w 4 konferencjach edukacyjnych i naukowych (UJ, Białowieski PN, Regionalne Centrum Edukacji w Białymstoku i Müritz Nationalpark).

W ciągu roku opracowywano materiały szkoleniowe dla potrzeb edukacji. Opracowano 8 nowych broszur - Ssaki cz. I, II, III, Pradzieje naszej okolicy, Odpady, Ośrodek Edukacji Środowiskowej, J. Wigry, Krzyżówki i Przewodnik - rośliny.

Inną formą działalności edukacyjnej Sekcji jest udzielanie odpowiedzi pisemnych na listy z prośbą o przekazaniu materiałów edukacyjnych (broszury), wydawniczych, informacji nt. flory, fauny, zagrożeń w Parku itp., czasopism o tematyce ekologicznej.

Ponadto, co kwartał przekazywanych jest około 60 egzemplarzy czasopisma Parki Narodowe do szkół, z którymi Sekcja Edukacji ściśle współpracuje (Nowa Wieś, Remieńkiń, Stary Folwark, Płociczno, Mikołajewo, Maćkowa Ruda oraz szkołom suwalskim i grupom przyjeżdżającym na zajęcia terenowe do siedziby Parku).

W sezonie wakacyjnym w Ośrodku Edukacji Środowiskowej przyjmowani są studenci na praktyki letnie z Uniwersytetu Warszawskiego, Lubelskiego, Łódzkiego, Białostockiego i Jagiellońskiego. W sumie z Ośrodka i fachowej opieki korzystało ok. 60 studentów.

W sierpniu odbył się Plener Artystyczny z cyklu „Pierścieniem sztuki” oraz plener rzeźbiarski. Integrart`98, którego kuratorem artystycznym był prof. Andrzej Strumiłło. W Międzynarodowym Plenerze Rzeźby w granicie uczestniczyło 16 artystów, w tym z Polski, Niemiec, Litwy i Nepalu.

Rozpoczęto prace nad wydaniem książki na X-lecie Wigierskiego Parku Narodowego i realizacją filmu o Parku.

Powiększono księgozbiór biblioteki podręcznej naszej Sekcji o nowe tytuły książek edukacyjnych i przyrodniczych (10 egz.).

Wzbogacono dział edukacyjno - muzealny o nowy sprzęt i materiały dydaktyczne:

• zakupiono sprzęt fotograficzny do dokumentacji i archiwizacji zdjęć

• przygotowano poster „Wigry Lake - candidate for SIL „adopt a lake” project”.

• przeprowadzono prace naprawcze na ścieżce archeologiczno – przyrodniczej „Las”

• powiększył się zbiór hodowli żywych organizmów dla celów wystawienniczych
       - akwarium z gatunkami ryb charakterystycznymi dla wód WPN oraz akwarium z gryzoniami.

Salę ekspozycyjną w siedzibie dyrekcji WPN odwiedziło w roku 1998 ponad 5 tys. (5361) osób.

3.4. Turystyka

Wigierski Park Narodowy od 1995 roku prowadzi politykę otwarcia Parku dla turystyki. Tak steruje swoimi działaniami aby wyeliminować tak zwaną turystykę na dziko, która przynosi wiele zagrożeń dla środowiska przyrodniczego. W tym celu zaplanowane jest i realizowane sukcesywnie zagospodarowanie turystyczne terenu Parku, który udostępniany jest do penetracji. Każdego roku powstają nowe urządzenia, które ukierunkowują zwiedzanie Parku. Nowe ścieżki edukacyjne, oznakowane szlaki turystyczne, wieże widokowe, miejsca odpoczynku, bramy wjazdowe, tablice informacyjne mają służyć turystom do łatwiejszego poruszania się a Parkowi do ochrony. Poza udostępnianiem urządzeń turystycznych Park prowadzi działalność edukacyjną i informacyjną poprzez wydawnictwa, ulotki, mapy, foldery oraz coroczne kształcenie kadry przewodnickiej, która wywodzi się z pracowników oraz coraz liczniej reprezentowanej ludności lokalnej z pobliskich miejscowości. Są to przeważnie rolnicy zajmujący się dodatkową działalnością agroturystyczną, prowadzący kwatery prywatne, obozowiska przy domach, pensjonaty, a także usługi turystyczne w postaci wypożyczalni sprzętu turystycznego, wynajmu koni i organizacji przejażdżek bryczkami czy kuligów.

W 1998 roku podobnie jak w latach ubiegłych liczba turystów przebywających na terenie Wigierskiego Parku Narodowego kształtowała się w granicach 60-62 tys. osób.

Zaobserwowaliśmy duży wzrost turystów korzystających ze ścieżek edukacyjnych i sali muzealnej, były to osoby, które wykupiły karty wstępu - 9 tys. osób. Jest to 80% wzrost w porównaniu z rokiem 1997. W tym roku wzrosła również o 83% ilość grup wycieczkowych, które korzystały z obsługi przewodnickiej. Liczba turystów, która skorzystała z tej formy wyniosła 5,7 tys.

Tak pozytywne efekty spowodowała promocja Wigierskiego Parku Narodowego w prasie, telewizji i pokazanie się z ofertą na targach turystycznych, a także wykupienie reklam w różnych katalogach turystycznych. Reklamy i promocja spowodowały również wzrost wykorzystania pokoi gościnnych w leśniczówkach Wigierskiego Parku Narodowego (15%).

Wykorzystanie miejsc na polach namiotowych było na tym samym poziomie co w 1997 roku, mimo bardzo nie sprzyjającej aury.

Materiały informacyjne i propagandowe, licencje wędkarskie sprzedawane były przez 30 osób na podstawie zawartych umów komisowych. W 1998 roku wydane zostały 4 pozwolenia na prowadzenie pól biwakowych na terenie Wigierskiego Parku Narodowego oraz 2 pozwolenia na urządzenie i prowadzenie cumowisk łodzi w Rosochatym Rogu i Cimochowiźnie.

W 1998 roku udostępniono do uprawiania turystyki oraz wędkowania 2 kolejne jeziora: Czarne w Bryzglu oraz Czarne w Gawrych Rudzie. Zostało wydane nowe Zarządzenie w sprawie uprawiania turystyki na terenie Wigierskiego Parku Narodowego z dnia 26 października, w którym w porównaniu do dotychczas obowiązującego wprowadzono zmiany polegające na tym, iż wydłużono okres uprawiania turystyki wodnej w okolicy Bryzgla. Turystykę wodną w tym regionie można uprawiać od 15 czerwca do 31 października. W nowym zarządzeniu wprowadzono zapis, który obliguje wszystkich właścicieli bazy noclegowej do pobierania opłat w postaci sprzedaży „Kart wstępu do Wigierskiego Parku Narodowego”.

Ten sposób działania zdecydowanie wpływa na ograniczenie dzikiej turystyki. Służby Parku zauważyły, że zjawisko nielegalnego biwakowania, rozpalania ognisk i połowu ryb bez licencji wędkarskich prawie nie występuje.

Poprzez racjonalne i systematyczne uświadamianie społeczeństwa i formie zaproszenia do zwiedzania i podziwiania piękna przyrody w dni otwarte Parku i imprezy zorganizowane takie jak Dzień Ziemi, Sprzątanie Świata, Dzień Dziecka liczba świadomych turystów będzie wzrastała z roku na rok.

STAN BAZY NOCLEGOWEJ NA TERENIE WPN I JEJ WYKORZYSTANIE

4. INFORMATYKA

4.1. Sprzęt komputerowy

Obecnie w posiadaniu Wigierskiego Parku Narodowego znajdują się 22 komputery. Poniższa tabela przedstawia klasę posiadanego sprzętu.

Z 22 komputerów posiadanych przez Park 11 nie jest przystosowanych do pracy po roku 2000. Dla trzech komputerów zakupione zostały płyty główne, zgodne z rokiem 2000, co redukuje liczbę komputerów nieodpornych na ten problem do 8. Z pozostałych 11 komputerów 10 jest przystosowanych do pracy po przekroczeniu daty 31.12.1999, natomiast jeden nie został przetestowany. Jeden z komputerów posiadanych prze WPN, jest komputerem przenośnym.

Oprócz komputerów Park posiada również urządzenia peryferyjne: drukarki, skanery, ploter i inne. Szczegółowy wykaz posiadanych urządzeń peryferyjnych pokazuje poniższa tabela.

W przypadku modemów zewnętrznych, jeden z nich jest modemem obsługującym dzierżawioną linie telefoniczną i jest dzierżawiony od Telekomunikacji Polskiej S.A.

Wszystkie komputery z wyjątkiem laptopa oraz najstarszego komputera AT 286 zaopatrzone są w zasilacze awaryjne (UPS).

4.2. Oprogramowanie

Większość komputerów posiadanych przez Wigierski Park Narodowy działa pod kontrolą sytemu operacyjnego Windows 95. Tylko na najstarszych komputerach (286, 386) uruchomiony jest DOS oraz Windows 3.1. Podstawowym oprogramowaniem biurowym wykorzystywanym w WPN jest pakiet MS Office 7.0 Profesional. Dokładny wykaz posiadanego oprogramowania znajduje się w poniższej tabeli.

4.3. Sieć wewnętrzna LAN

Od 1996 roku większość komputerów posiadanych przez WPN pracuje w sieci komputerowej LAN. Sieć ta jest siecią serwerową, z serwerem opartym o system operacyjny Windows NT 3.51 Server, wykorzystującą okablowanie UTP kategorii 5 i karty sieciowe 10 MB/s. Sieć posiada topologię gwiazdy i wykorzystuje dwa koncentratory (Huby) firmy 3Com (24 i 12 gniazdkowy). Podstawowym protokołem sieciowym jest NetBui, dodatkowo dla części funkcji sieciowych wykorzystywany jest protokół TCP/IP.

Serwer jest komputerem klasy Pentium 133 MHz z 64 MB RAM, i 4 GB pamięci dyskowej. Ze względu na zbyt małą moc procesora i niewielką ilość pamięci RAM nie nadaje się do wykorzystania go jako serwera aplikacji. Spełnia on natomiast funkcję serwera plików, przechowującego pracę użytkowników sieci. Dla zapewnienia bezpieczeństwa danych, zgromadzonych na dysku serwera, codziennie wykonywane są backupy zawartości dysku.

W sieci komputerowej pracuje obecnie 19 komputerów (w tym komputer przenośny), pozostałe 3 nie korzystają z zasobów sieci LAN.

4.4. Dostęp do usług internetowych

W 1998 roku lokalna sieć komputerowa Wigierskiego Parku Narodowego uzyskała dostęp do sieci Internet. Wszystkie komputery pracujące w sieci lokalnej, mają zapewniony dostęp do Internetu. Dostęp do Internetu realizowany jest za pomocą dzierżawionej linii od TP S.A. (łącze stałe 28,8). Połączenie z siecią Internet realizowane jest przez wydzielony komputer z zainstalowanym freewarowym Serverem Proxy VSOCKS Light V0,13. Wigierski Park Narodowy nie posiada własnego serwera WWW ani serwera e-mail, nie wykupił również wirtualnego serwera u dostawcy usług internetowych, w związku z czym użytkownicy sieci chcący korzystać z poczty elektronicznej muszą zakładać skrzynki pocztowe na własną rękę. Konto e-mail Wigierskiego Parku Narodowego założone zostało w systemie darmowych skrzynek pocztowych firmy Optimus (friko.onet.pl.)

Ze względu na brak zabezpieczeń sieci wewnętrznej LAN przed atakami z Internetu, dochodzi co jakiś czas do włamań do sieci wewnętrznej WPN, zagrażającym bezpieczeństwu danych oraz stabilności pracy sieci komputerowej WPN. Do czasu zakupu odpowiednich zabezpieczeń podjęto działania utrudniające włamania hakerów do sieci.

Dalej »