6. ZAGADNIENIA EKONOMICZNO-FINANSOWE

6.1. Gospodarstwo pomocnicze

W 1998 roku Gospodarstwo Pomocnicze Wigierskiego Parku Narodowego osiągnęło wpływy ze sprzedaży drewna, ryb, licencji wędkarskich, kart wstępu i innych usług turystycznych, w wysokości 2.458.204 zł. Stanowi to 96% planowanej kwoty dochodów, którą szacowano na 2.560.000 zł. W powyższych przychodach dotacje przyznane z zewnątrz wynoszą 564.000 zł, w tym dotacja z budżetu Państwa 106.000 zł. Przychody z dotacji stanowią 23% ogólnych przychodów.

Koszty realizacji zadań Gospodarstwa Pomocniczego wyniosły 2.531.694 zł, co stanowi 99% planowanej kwoty 2.560.000 zł. Plan i wykonanie poszczególnych zadań Gospodarstwa Pomocniczego przedstawia poniższa tabela „Przychody i rozchody gospodarstwa pomocniczego według typów (rodzajów) działalności za 1998 rok” oraz załącznik nr 6 do niniejszej analizy „Zestawienie zadań finansowanych z NFOŚiGW i innych źródeł”.

Tabela 4. Przychody i rozchody gospodarstwa pomocniczego według typów (rodzajów) działalności za 1998 rok

* przychody - sprzedaż produktów i usług oraz dotacje i refundacje

w tym także z Rejonowego Urzędu Pracy w Suwałkach.

6.2. Budżet

W budżecie Wigierski Park Narodowy osiągnął dochody w wysokości 58.001 zł, co w porównaniu z planem 54.000 zł stanowi 107%. Na powyższe dochody składają się:

• dochody z tytułu dzierżawy gruntów - 4.917 zł,
• umowy użyczenia - 7.538 zł,
• wpływy za czynsze mieszkaniowe - 38.816 zł,
• wpływy za korzystanie z pokoi gościnnych - 6.730 zł

Wydatki budżetowe WPN wykonał w wysokości 2.458.952 zł, co na planowaną kwotę 2.461.243 zł stanowi 99,9%.

Szczegółowe dane dotyczące dochodów i wydatków budżetowych przedstawiają poniższe tabele.

Tabela 5. Dochody budżetowe

Tabela 6. Wydatki budżetowe

6.3. Fundusze celowe

W 1998 roku Wigierski Park Narodowy uzyskał dotacje na realizację następujących zadań:

1. Zakończenie prac nad projektem planu ochrony WPN (NFOŚiGW Warszawa).
2. Wydanie książki pt „Wigierski Park Narodowy” (NFOŚiGW Warszawa).
3. Realizacja filmu dokumentalnego o WPN (NFOŚiGW Warszawa).
4. Ochrona rzadkich i zagrożonych gatunków zwierząt i roślin WPN (EkoFundusz Warszawa).
5. Ochrona płazów WPN (EkoFundusz Warszawa).
6. Realizacja programu pomiarowego ZMSP w roku hydraulicznym (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu).
7. Organizacja szkolenia dla przedstawicieli stacji bazowych ZMSP w zakresie fauny bekręgowej meteorologii i wód powierzchniowych (Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie).
8. Organizacja konferencji „Szkoła monitoringu” (Komitet Naukowy „Człowiek i Środowisko” Pałac Kultury i Sztuki w Warszawie).

Zakres prac wykonanych w ramach poszczególnych zadań został omówiony w rozdziałach dotyczących problematyki jakiej te zadania dotyczyły. Zestawienie zadań finansowanych z NFOŚiGW i innych źródeł z podaniem kosztów przedstawia załącznik nr 6.

W 1998 roku Wigierski Park złożył 14 wniosków o uzyskanie dotacji finansowych., których łączny koszt planowany jest w wysokości 10.856.590 PLN.

Szczegółowy wykaz wniosków składanych w 1998 roku o uzyskanie dotacji finansowych, na lata 1999-2000 zawierają tabele 6., 7., 8., 9., 10.

Tabela 7. Wnioski składane do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w 1998 r.

¹ w tym udział EkoFunduszu - 193.500 PLN, udział WPN 30.600 PLN

² w tym udział PIOŚ- 39.000 PLN, udział WPN 26.555 PLN

Tabela 8. Wnioski składane do Fundacji EkoFundusz w Warszawie w 1998 r.

³ tym udział NFOŚiGW - 111.100 PLN i WPN 30.600 PLN. Wniosek nie uzyskał akceptacji.

⁴ Koszty planowane do wydania w 1999 r., bez uwzględnienia kosztów poniesionych w latach 1990-1998.

Tabela 9. Wnioski składane o dofinansowanie z programu PHARE CREDO w 1998 r.

⁵ Program, w którym uczestniczy 3 partnerów z Polski i 4 partnerów z Litwy. Niestety nie uzyskał akceptacji.

⁶ Program, w którym uczestniczy 2 partnerów z Polski i 2 partnerów z Litwy. Uzyskał akceptację.

Tabela 10. Wnioski składane do Korpusu Pokoju w 1998 r.

Tabela 11. Wnioski składane do PHARE za pośrednictwem NFOŚiGW w 1998 r. ⁷

⁷ Niestety nie zostały przyjęte do realizacji

7. OMÓWIENIE DZIAŁALNOŚCI RADY NAUKOWEJ WIGIERSKIEGO PARKU NARODOWEGO

W 1998 roku Rada Naukowa Wigierskiego Parku Narodowego obradowała w następującym składzie:

1. prof. dr hab. Aleksander Sokołowski - Przewodniczący

2. prof. Andrzej Strumiłło - Vice Przewodniczący

3. prof. dr hab. Andrzej Hopfer

4. prof. dr hab. Roman Andrzejewski

5. prof. dr hab. Bogusław Zdanowski

6. prof. dr hab. Alina Myrcha

7. prof. dr hab. Andrzej Prejs

8. dr hab. Edward Stępień

9. dr Tadeusz Krzywosz

10. dr inż. Juliusz Twaróg

11. dr inż. Andrzej Kolk

12. dr Hanna Werblan-Jakubiec

13. mgr inż. Zbigniew Godlewski

14. mgr inż. Dorota Krzykwa-Vaszon

W roku 1998 odbyły się dwa posiedzenia Rady Naukowej Wigierskiego Parku Narodowego: 23 kwietnia i 19 listopada.

W pierwszym posiedzeniu udział wzięło 8 członków Rady Naukowej WPN, zaproszeni goście oraz pracownicy Parku. W programie posiedzenia znalazły się: analiza działalności Wigierskiego Parku Narodowego za 1997 rok oraz plan zamierzeń na 1998 rok, referat na II posiedzenie Komisji Planu Ochrony Wigierskiego Parku Narodowego, plan działalności naukowo-badawczej Parku oraz przygotowania do obchodów 10-lecia WPN. Rada Naukowa zaakceptowała przedstawiony referat i koreferat, po wniesieniu poprawek zgłoszonych w czasie dyskusji. Poparła też plany Parku na rok 1998 i podtrzymała swoje stanowisko w sprawie utworzenia szkółki w Parku.

W drugim posiedzeniu udział wzięło 13 członków RN WPN oraz zaproszeni goście. Rada zaopiniowała tekst operatów ochrony leśnych ekosystemów lądowych, ochrony wartości kulturowych, a także szczegółowe wytyczne wykonania operatów ochrony zasobów i walorów przyrody nieożywionej i gleb, ochrony zasobów ekosystemów wodnych, ochrony nieleśnych ekosystemów lądowych, ochrony gatunkowej fauny i flory, ochrony krajobrazu, zagospodarowania przestrzennego, zagospodarowania turystycznego, ochrony przeciwpożarowej oraz wytyczne do planów przestrzennego zagospodarowania gmin.

Rada Naukowa Wigierskiego Parku Narodowego, po przedyskutowaniu przedstawionego materiału, pozytywnie zaopiniowała oraz szczegółowe wytyczne operatów, których opracowywanie się rozpoczyna. Ponadto, Rada po zapoznaniu się z opracowaniem pt. „Ocena rozwiązań gospodarki ściekowej w północnej części WPN” opowiedziała się za przyjęciem wariantu, zakładającego lokalizację oczyszczalni ścieków w okolicach Burdyniszek, do której należy doprowadzić sieć kolektorów ciśnieniowych z północnego i wschodniego brzegu jeziora Wigry. Rada poparła starania Dyrektora WPN o budowę kolektora odprowadzającego ścieki z okolic plaży nad jeziorem Czarnym w Krzywem do sieci kanalizacyjnej Parku i dalej do oczyszczalni w Suwałkach.

8. OMÓWIENIE PRZEPROWADZONYCH KONTROLI

8.1. Kontrole zewnętrzne

W 1998 roku w Wigierskim Parku Narodowym odbyły się 2 kontrole zewnętrzne.

Zakresy, czas trwania oraz nazwy instytucji i nazwiska osób kontrolujących przedstawiają się następująco:

1. W dniach 26.01.1998 r. do 30.01.1998 r. odbyła się kontrola przeprowadzona przez zespół kontrolny Krajowego Zarządu Parków Narodowych w Warszawie w składzie: mgr Maria Derlukiewicz, mgr Wojciech Żbikowski, mgr inż. Jerzy Chabros, mgr inż. Aleksander Malinow. Przedmiotem kontroli była działalność dydaktyczna, ochrona ekosystemów wodnych, przestrzeganie ustawy o zamówieniach publicznych, zaawansowanie prac nad planem ochrony oraz formalno-prawne podstawy funkcjonowania Parku.
2. W dniach 9-13.11.1998 r. kontrolę przeprowadzili: mgr inż. Jerzy Chabros i mgr inż. Aleksander Malinow z Krajowego Zarządu Parków Narodowych. Obejmowała ona działalność Pracowni Naukowo-Badawczej, transport, inwestycje i remonty oraz wykorzystanie wyników kontroli.

W wyniku tych kontroli nie stwierdzono żadnych istotnych nieprawidłowości.

8.2. Kontrole wewnętrzne

1. Pracownik prowadzący sprawy ppoż. wraz z przedstawicielami Straży Parku przeprowadził wiosenną kontrolę stanu zabezpieczenia osad i terenu Parku pod względem p.poż. Stwierdzone uwagi i niedociągnięcia zostały usunięte w terminie 1 miesiąca co wykazała następna kontrola.
2. W ramach kontroli wewnętrznych Straż Wigierskiego Parku Narodowego przeprowadziła wiosną 1998 roku kontrolę obchodów dozorowanych przez strażników i podleśniczych. W czasie kontroli nie ujawniono pni pokradzieżowych.
3. Jesienią 1998 roku przeprowadzono inwentaryzację trwałych składników majątkowych Parku. Nie stwierdzono ubytków tych środków.
4. Korzystając z uprawnień oskarżyciela publicznego WPN, Straż Parku przeprowadziła 6 dochodzeń w sprawach o kradzież drewna, z czego 2 sprawy skierowano do sądu z aktem oskarżenia, 3 sprawy do kolegium do spraw wykroczeń, a 1 sprawa jest w toku dochodzenia.
5. Wzorem lat poprzednich w 1998 roku prowadzona była działalność mandatowa. Do nakładania mandatów karnych uprawnionych było 25 pracowników WPN w tym 6 funkcjonariuszy Straży Parku. Ogółem nałożono 58 mandatów (o 21 więcej niż w roku 1997) na łączną kwotę 2030 PLN. Z tego 47 mandatów na sumę 1975 PLN zostało nałożonych przez Straż Parku.
6. Administracja Parku przeprowadziła w maju i czerwcu trzy kontrole przestrzegania przepisów bhp podczas wykonywania podstawowych prac z zakresu gospodarki leśnej oraz prawidłowości prowadzenia zabiegów ochronnych w poszczególnych obwodach ochronnych.We wszystkich przypadkach, gdzie nastąpiło rażące naruszenie przepisów nakazano natychmiastowe przerwanie pracy do czasu usunięcia nieprawidłowości. Wnioski przeprowadzonej kontroli na bieżąco były przedkładane kierownictwu Parku.
7. Kontroli podlegały także służby dozoru. Praca ich była kontrolowana szczególnie nocą. W tym zakresie także nie stwierdzono nieprawidłowości.

9. WSPÓŁPRACA Z WŁADZAMI I INNYMI ORGANIZACJAMI W KRAJU I ZAGRANICĄ

W 1998 roku Wigierski Park Narodowy współpracował z:

1. Akademią Medyczną w Białymstoku (w zakresie badań mykologicznych),
2. Akademią Rolniczo-Techniczną w Olsztynie (w zakresie prowadzenia wspólnych badań)
3. Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie (w zakresie organizowania wspólnych badań),
4. Akademią Rolniczą w Poznaniu (w zakresie badań entomologicznych)
5. Amphi Consult - Dania (w zakresie badań płazów),
6. Białowieskim Parkiem Narodowym (w zakresie organizowania wspólnych badań herpetologicznych),
7. Biurem Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w Warszawie (w zakresie sporządzania planu ochrony),
8. EkoFunduszem w Warszawie (pomoc w przygotowywaniu wniosku o dotację na ochronę gatunkową roślin i zwierząt),
9. Furnal Travel Białystok (w zakresie organizacji wycieczek przyrodniczych),
10. GIOŚ (w zakresie Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego),
11. Instytutem Badawczym Leśnictwa - Białowieża (w zakresie prowadzenia wspólnych badań),
12. Instytutem Badawczym Leśnictwa - Warszawa (w zakresie konsultacji),
13. IMGW Białystok (w zakresie konsultacji i wymiany danych)
14. Instytutem Ochrony Środowiska (w zakresie wymiany danych i konsultacji dot. zintegrowanego monitoringu środowiska),
15. Instytutem Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie (w zakresie konsultacji i prowadzenia badań naukowych),
16. Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (w zakresie finansowania zadań),
17. Ogrodem Botanicznym w Warszawie (w zakresie realizacji programów naukowo-badawczych, w tym badań roślin rzadkich i zagrożonych w WPN),
18. Państwowym Instytutem Geologicznym (w zakresie monitoringu wód podziemnych),
19. Szkołą Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (w zakresie konsultacji i prowadzenia badań),
20. Uniwersytetem Gdańskim (w zakresie prowadzenia badań),
21. Uniwersytetem im. A. Mickiewicza w Poznaniu (w zakresie realizacji programu pomiarowego Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego)
22. Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska w Suwałkach (w zakresie wymiany informacji i prowadzenia wspólnych badań).
23. Agencją Rozwoju Regionalnego „Ares” w Suwałkach (w zakresie uzyskiwania różnych środków finansowych)
24. Fédération des Parcs Naturels Régionaux de France w Paryżu - Francja (współpraca w zakresie wymiany doświadczeń i informacji na temat działalności parków narodowych i krajobrazowych we Francji i Polsce)
25. Korpusem Pokoju (w zakresie fachowego doradztwa)
26. Krajowym Centrum Edukacji Ekologicznej (w zakresie udostępniania informacji i materiałów proekologicznych oraz tworzenia sieci regionalnych centrów edukacji ekologicznej)
27. Leśnym Bankiem Genów w Kostrzycy (w zakresie przechowywania nasion pozyskanych z drzew i krzewów Wigierskiego Parku Narodowego)
28. Muzeum Okręgowym w Suwałkach (w zakresie pozyskiwania materiałów źródłowych i wymiany danych).
29. Müritz Nationalpark w Müritz - Niemcy - wizyta dyrektora Parku Müritz w Polsce oraz podpisanie umowy o długookresowej współpracy pomiędzy Parkami
30. Nadleśnictwami: Augustów, Głęboki Bród, Pomorze, Suwałki, Szczebra,
31. Narodową Fundacją Ochrony Środowiska (w zakresie sporządzania planu ochrony)
32. Ochotniczą Strażą Pożarną w Płocicznie, Maćkowej Rudzie, Bryzglu, Czerwonym Folwarku, Pogorzelcu (w zakresie ochrony przeciwpożarowej terenów i obiektów Parku)
33. Ogrodem Botanicznym w Warszawie (w zakresie realizacji programów naukowo-badawczych, w tym badań roślin rzadkich i zagrożonych w WPN)
34. Państwową Strażą Pożarną w Suwałkach, Augustowie i Sejnach (w zakresie organizacji szkoleń i ochrony przeciwpożarowej terenów i obiektów Parku)
35. Polskim Towarzystwem Turystyczno - Krajoznawczym w Suwałkach (w zakresie organizacji imprez turystycznych i oznakowania szlaków).
36. Polskim Związkiem Łowieckim (w zakresie ochrony zwierzyny łownej)
37. Parc Naturel de la Brenne - Francja (w zakresie wymiany doświadczeń pomiędzy Parkami we Francji i Polsce)
38. Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Białymstoku (w zakresie ekosystemów leśnych)
39. Suwalską Izbą Rolniczo - Turystyczną w Suwałkach (w zakresie wspierania i rozwoju turystyki w Wigierskim Parku Narodowym)
40. Urzędem Wojewódzkim w Suwałkach (w zakresie ochrony przyrody i środowiska, turystyki, zagospodarowania przestrzennego oraz gromadzenia, przetwarzania i prezentacji danych o środowisku przyrodniczym).
41. Urzędami Gmin (sprawy budownictwa, gospodarki wodno-ściekowej, zagospodarowania przestrzennego).
42. Społecznościami wsi. Park wykonał projekt przystanku autobusowego we wsi Rosochaty Róg. WPN dostarczył drewno na budowę tegoż przystanku, mostku we wsi Buda Ruska oraz krzyży we wsiach Leszczewek i Maćkowa Ruda.
43. Wojewódzką Komendą Policji (szkolenie Straży Parku, współdziałanie w zakresie zwalczania przestępstw i wykroczeń oraz ochrony mienia)
44. Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (w zakresie finansowania edukacji ekologicznej)
45. Wojewódzkim Inspektoratem Obrony Cywilnej (w zakresie obrony cywilnej WPN).
46. Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska w Suwałkach (w zakresie wymiany informacji i prowadzenia wspólnych badań).
47. Wojewódzkim Ośrodkiem Metodycznym w Suwałkach (w zakresie edukacji ekologicznej).
48. Wyłuszczarnie w Jarocinie (woj. Poznańskie), Augustowie i Czarnej Białostockiej (w zakresie wyłuszczania nasion)
49. Zarządem Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego w Suwałkach w zakresie ochrony ichtiofauny.
50. Zespołem Ochrony Lasu w Olsztynie w zakresie ochrony ekosystemów leśnych, organizacji szkoleń specjalistycznych.

10. REALIZACJA WNIOSKÓW Z 1997 ROKU

• (Czynić starania o uzyskanie dodatkowych etatów, które umożliwią prawidłowe wykonywanie statutowych zadań Parku. Należy w związku z tym dążyć do prywatyzacji stanowisk robotniczych).
  Wniosek nadal aktualny. Brak sprywatyzowanych stanowisk w 1998 roku jest spowodowany niechęcią robotników do rezygnacji z pracy w WPN.
• (Kontynuować w dalszym ciągu prace związane z tworzeniem planu ochrony Parku).
  Realizowano.
• (Kontynuować prace z zakresu kompleksowej ochrony ekosystemów leśnych).
  Realizowano.
• (Prowadzić w dalszym ciągu prace które mają na celu powstanie szkółki zespolonej wraz z osadą szkółkarza).
  Nie zrealizowano z powodu zmiany stanowiska KZPN co do wielkości szkółki. Zastrzeżenia zgłoszone przez KZPN i podtrzymane przez Głównego Konserwatora Przyrody, spowodowały wycofanie się NFOŚiGW z zamiaru sfinansowania zadania. Obecnie WPN poszukuje środków na modyfikację posiadanego projektu szkółki.
• (Zintensyfikować prace związane z zagospodarowaniem turystycznym Parku).
  Realizowano.
• (Kontynuować prace z zakresu czynnej ochrony ichtiofauny).
  Realizowano.
• (Remont wylęgarni i stopnia wodnego w Tartaku).
  Rozpoczęto remont stopnia wodnego i uzyskano środki na remont wylęgarni.
• (Opracowanie projektu Ośrodka Edukacji Środowiskowej w miejscowości Słupie).
  Nie zrealizowano z powodu braku środków. WPN wystąpił do PHARE o dofinansowanie tego zadania, ale nie uzyskał środków. W wyniku przeprowadzonych kontroli opracowano nowe założenia programowe. Powstała koncepcja utworzenia Polsko- Litewskiego Ośrodka Rozwoju Zrównoważonego, którego szczegółowe założenia zostaną opracowane w ramach zadania zatwierdzonego do finansowania przez program PHARE CREDO. Tytuł zadania brzmi:” Zrównoważony rozwój polskich i litewskich obszarów chronionych”
• (Opracowanie projektu Muzeum im. A. Lityńskiego w miejscowości Stary Folwark).
  Nie zrealizowano z powodu braku środków pomimo poszukiwania środków. Czynione są dalsze starania.
• (Rozwijać współpracę z władzami administracyjnymi i samorządami woj. suwalskiego oraz organizacjami społecznymi działającymi na terenie Parku).
  Odbyły się m.in. spotkania z nowo powołanymi władzami samorządowymi, na których Park przestawił swoje dokonania oraz zostały omówione zasady dalszej współpracy.
• (Kontynuować wykupy wysp oraz gruntów będących enklawami w obszarach leśnych Parku).
  Realizowano w ramach zdobywanych środków. Wykup niektórych nieruchomości (np. wysp) jest aktualnie niemożliwy, ponieważ właściciele nie chcą ich sprzedać.
• (Prowadzić intensywną działalność edukacyjną kierowaną do turystów i mieszkańców Parku).
  Realizowano. Szczegółowy opis działań edukacyjnych zawiera rozdział 3.3
• (Prowadzić szkolenia pracowników Parku z uwzględnieniem dokształcania zawodowego oraz podnoszenia poziomu znajomości języków obcych).
  Pracownicy Parku wzięli udział w 30 różnego typu szkoleniach, konferencjach, seminariach itp.
• (Zintensyfikować działalność wydawniczą i informacyjną Parku).
  Wydano 8 nowych folderów.
• (Wykonanie prac geodezyjnych mających na celu rozgraniczenie gruntów prywatnych i jeziora Wigry w miejscowościach: Bryzgiel, Rosochaty Róg, Cimochowizna, Stary Folwark, Leszczewek).
  Z powodu braku środków realizuje się w konkretnych miejscach, w sytuacjach konfliktowych.
• (Budowa trzech osad służbowych (Wysoki Most, Sobolewo, Krzywe)).
  Nie zrealizowano z powodu braku środków. Składany w tej sprawie wniosek do PHARE nie został zaakceptowany.
• (Przystąpić do modernizacji sieci łączności bezprzewodowej w Parku, w tym przede wszystkim przyspieszyć starania o uzyskanie nowych częstotliwości i wyposażenie sieci w minimum dwie stacje retransmisyjne).
  Złożony w tej sprawie wniosek do NFOŚiGW nie został przyjęty. WPN ponowił ten wniosek na rok 1999.
• (W celu dalszej poprawy infrastruktury gospodarczej należy):
  a) (kontynuować prace związane z budową nowych i remontem istniejących budynków mieszkalnych i gospodarczych oraz kontynuować budowę garaży i zaplecza warsztatowego).
  Kontynuowano remonty istniejących budynków mieszkalnych. Na pozostałe działania nie uzyskano środków.
  b) (usprawnić pracę pracowników służby terenowej Parku poprzez wyposażenie ich w nowy sprzęt (rejestratory leśniczego, itd.))
  Wyposażono leśniczych w specjalnie dla nich zaprojektowane torby.Rejestratory zostaną zakupione po wdrożeniu systemu przez LP i wykorzystaniu nabytych w ten sposób doświadczeń.
• a) (Podjąć intensywne starania o dodatkowe źródła finansowania zadań stojących przed WPN (dotacje z NFOŚiGW, WFOŚiGW, PHARE-RAPID i innych sponsorów)).
  W 1998 roku złożono 14 nowych wniosków.
• b) (kontynuować budowę przydomowych oczyszczalni ścieków oraz uczestniczyć w finansowaniu projektu budowy sieci kanalizacyjnej w miejscowości Stary Folwark).
  Nie budowano przydomowych oczyszczalni ścieków z powodu braku środków. Wraz ze Stowarzyszeniem Gmin „Wigry” kontynuowane są prace nad rozwiązaniem gospodarki ściekowej w rejonie północnego i wschodniego brzegu jeziora Wigry. WPN sfinansował ekspertyzę dotyczącą rozwiązania tej sprawy.

11. PODSUMOWANIE I WNIOSKI

11.1. Podsumowanie

1. Rok 1998 był dziewiątym rokiem działalności Wigierskiego Parku Narodowego.
2. Wiodącym tematem 1998 roku, poza wypełnianiem statutowych obowiązków, były działania związane z tworzeniem Planu Ochrony Wigierskiego Parku Narodowego. Zbliża się zakończenie już ośmioletnich prac nad tym dokumentem. W związku z uzyskaniem dotacji z NFOŚiGW na ten cel, nastąpiło wyraźne ich przyspieszenie. 6 spośród planowanych 14 operatów zostało zakończonych i odebranych przez WPN, 3 kolejne znajdują się w fazie odbioru.
3. Był to kolejny rok wytężonej pracy związanej z prowadzeniem kompleksowej ochrony ekosystemów leśnych przed działaniem kambiofagów. Znacznie poprawił się stan sanitarny w drzewostanach z głównym udziałem świerka w wyniku sprawnie i prawidłowo wykonanych zabiegów ochronnych w latach 1995 - 1996. W latach 1996-1997 główny zakres prac polegał na porządkowaniu drzewostanów sosnowych uszkodzonych na skutek okiści. Usuwanie śniegołomów i śniegowałów z tych powierzchni leśnych kontynuowano również w 1998 roku usuwając drzewa o częściowo uszkodzonych koronach, które pominięte w pierwszym nawrocie cięć rokowały szansę przeżycia, jednakże w analizowanym okresie rozpoczęło się ich wydzielanie.
4. Kontynuowano rozpoczęty w 1996 roku proces wykupów gruntów będących własnością prywatną, stanowiących enklawy o dużych walorach przyrodniczych położone wśród lasów Wigierskiego Parku Narodowego. W omawianym roku wykupiono 11,27 ha gruntów, oraz przejęto w zarząd 8,2 ha gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa.
5. Powoli, ale systematycznie poprawia się czystość wód Parku i otuliny. Ma na to wpływ:
   - funkcjonujący od 3 lat III stopień oczyszczania w suwalskiej oczyszczalni ścieków,
   - uruchamiana od jesieni 1998 roku oczyszczalnia w Bryzglu,
   - zbudowany w 1998 roku kolektor ścieków z miejscowości Krzywe do oczyszczalni ścieków w Suwałkach.
6. Realizowane były prace w ramach programu ochrony rzadkich i zagrożonych gatunków zwierząt Wigierskiego Parku Narodowego dotowanego przez Fundację EkoFundusz. W ramach ochrony fauny m.in. podjęto następujące działania:
   - wykonano ponad 200 konstrukcji z gliny, drewna i słomy dla ochrony owadów gniazdujących w glinianych ścianach,
   - w ramach kontynuacji zabiegu restytucji raka szlachetnego wpuszczono do jeziora Gałęzistego 600 sztuk tego gatunku,
   - w ramach ochrony gatunków ryb zagrożonych skutkami eutrofizacji wykonano zarybienia sieją i sielawą,
   - odtworzono 5 śródpolnych „oczek” wodnych dla ochrony płazów.
7. Nie zmalało zainteresowanie Parkiem, jako obiektem badawczym. Świadczy o tym liczba prac realizowanych w 1998 roku- 9 własnych i 46 prowadzonych przez obce instytucje.
8. Wzrosła liczba uczestników organizowanych przez Park imprez edukacyjnych, co świadczy o wzroście zapotrzebowania na tego typu działalność. Pracownicy przeprowadzili zajęcia dla ok. 2500 uczniów. W imprezach masowych wzięło udział ok. 2000 osób.
9. Wzrosło zainteresowanie Parkiem jako obiektem turystycznym. Zwiększyła się liczba turystów odwiedzających Park, w 1998 roku było ich 61.000. Polityka otwarcia dla turystyki zaczyna przynosić pozytywne efekty.
10. Lokalna sieć komputerowa WPN uzyskała dostęp do sieci Internet. Wpłynęło to na usprawnienie pracy pracowników korzystających z tej sieci.
11. W całości zrealizowano planowane zabiegi hodowlane w ekosystemach leśnych w zakresie czyszczeń wczesnych, czyszczeń późnych i trzebieży.
12. Prowadzona ochrona ekosystemów wodnych także przyniosła pozytywne skutki. Zostaje sukcesywnie odbudowywany rybostan naszych jezior. Efektem tego było między innymi umożliwienie w 1998 roku wędkarskiego połowu szczupaka. Dzięki dotacji uzyskanej z NFOŚiGW i Ekofunduszu rozpoczęto modernizację jazu i wylęgarni ryb.
13. Zintensyfikowano ochronę parku przed szkodnictwem. Świadczy o tym:
    · brak stwierdzonych nieujawnionych przez służby terenowe pni pokradzieżowych,
    · wzrost w porównaniu z rokiem 1997 liczby dochodzeń w sprawach o kradzież drewna,
    · wzrost w porównaniu z rokiem 1997 liczby nałożonych mandatów,
    - wzrost liczby wykrytych sieci kłusowniczych.
14. Poprawie uległa infrastruktura gospodarcza Parku, chociaż potrzeby w tej dziedzinie są jeszcze ogromne.
15. Uzyskano dotacje pozabudżetowe w wysokości 458 tys. zł, na realizację 8 zadań. Przygotowano łącznie 14 wniosków o dotacje na realizację zadań w latach 1999-2000.
16. Przeprowadzone w 1998 roku kontrole nie wykazały poważniejszych uchybień i nieprawidłowości w funkcjonowaniu Parku. Protokoły z tych kontroli wykazywały, że działania prowadzone w Parku wykonywane były poprawnie i z należytą starannością, co świadczy o fachowości i zaangażowaniu pracowników Wigierskiego Parku Narodowego.

11.2. Wnioski

Analizowany rok wytyczył główne kierunki postępowania i zintensyfikowania prowadzenia działań które trzeba realizować w 1999 roku.

Główne działania które należy prowadzić w 1999 roku to:

1. Zakończenie prac nad Planem Ochrony.
2. Wzmocnienie materialne i kadrowe pionu edukacji w WPN. Główne działania, to:
   - starania o pozyskanie środków na budowę nowych obiektów Ośrodka Edukacji Środowiskowej oraz opracowanie projektu Muzeum Przyrodniczego im. A. Lityńskiego.
   - wydanie monografii WPN z okazji 10-lecia jego istnienia,
   - obchody 10-lecia powstania Parku.
3. Zintensyfikowanie prac związanych z zagospodarowaniem turystycznym Parku. Główne działania to:
   - poprawa oznakowania szlaków turystycznych,
   - budowa kładek na szlakach,
   - budowa i modernizacja parkingów,
   - budowa wież widokowych,
   - modernizacja pola namiotowego Jastrzęby,
   - poprawa standardu i estetyki osad służbowych oraz zainstalowanie urządzeń energoooszczędnych,
   - wydanie mapy turystycznej i przewodnika po szlakach rowerowych WPN.
4. Kontynuowanie prac z zakresu kompleksowej ochrony ekosystemów leśnych. Plan zabiegów trzebieżowych na 1999 rok powinien ulec w stosunku do 1998 r. nieznacznemu zwiększeniu do 290 ha. Wynika to przede wszystkim z konieczności nadrobienia zaległości pielęgnacyjnych w drzewostanach oraz z możliwości przerzucenia sił roboczych i środków na wykonywanie tych prac. Na planowany rozmiar trzebieży ma również wpływ ocena drzewostanów dokonana przez służby terenowe Parku i pracowników BUL i GL w trakcie opracowywania materiałów do Planu Ochrony Wigierskiego Parku Narodowego. Nie zatwierdzony w chwili obecnej operat ochrony ekosystemów lądowych zawiera wykaz drzewostanów wymagających pilnego wykonania zabiegów pielęgnacyjnych, z którego do realizacji w 1999 roku przyjęto pozycje przewidziane do wykonania w początkowym okresie I-go 10-lecia.
5. Kontynuowanie działań związanych z rozwiązaniem problemu gospodarki ściekowej w północnej części Parku.
6. Kontynuowanie wykupów gruntów prywatnych, będących enklawami w obszarach leśnych Parku.
7. Zakup własnego serwera oraz wykonanie zabezpieczeń sieci wewnętrznej LAN przed atakami z Internetu.
8. Wykorzystanie map numerycznych w działaniach ochronnych WPN. Zakup oprogramowania i odbycie szkoleń.
9. Modernizacja posiadanych komputerów w celu ich przystosowania do pracy po roku 2000.
10. Rozpoczęcie procesu przebudowy drzewostanów o najwyższym stopniu pilności, po zatwierdzeniu Planu Ochrony przez Ministra OŚZNiL
11. Kontynuowanie prace z zakresu czynnej ochrony ichtiofauny. W tym m.in.: dokończenie remontu wylęgarni i stopnia wodnego w Tartaku.
12. Rozwijanie współpracy z władzami administracyjnymi i samorządami oraz organizacjami społecznymi działającymi na terenie Parku.
13. Zintensyfikowanie działalności wydawniczej i informacyjnej Parku.
14. Wykonanie prac geodezyjnych mających na celu rozgraniczenie gruntów prywatnych i jeziora Wigry w miejscowościach: Bryzgiel, Rosochaty Róg, Cimochowizna, Stary Folwark, Leszczewek.
15. Budowa czterech osad służbowych (Wysoki Most, Powały, Sobolewo, Krzywe).
16. Dalsza modernizacja sieci łączności bezprzewodowej w Parku, w tym przede wszystkim przyspieszenie starań o uzyskanie nowych częstotliwości i wyposażenie sieci w minimum dwie stacje retransmisyjne.
17. Kontynuacja prac związanych z budową nowych i remontem istniejących budynków mieszkalnych i gospodarczych oraz kontynuacja budowy garaży.
18. Usprawnienie pracy pracowników służby terenowej Parku poprzez wyposażenie ich w nowy sprzęt (rejestratory leśniczego).

Dalej »