1 WSTĘP

1.1 Powierzchnia parku

Dorota Zaborowska

W 2008 roku powierzchnia całkowita parku nie uległa zmianie i wynosiła 14.999,5 ha (według stanu na 31.12.2008 r.). Nastąpiły zmiany powierzchni niektórych kategorii gruntów, które nie miały wpływu na powierzchnię ogólną.

Powierzchnia gruntów Skarbu Państwa w granicach parku obejmuje 12.337,02 ha. Wokół parku utworzona jest strefa ochronna, zwana otuliną, o powierzchni 11.283,81 ha.

Park wykonuje swoje zadania statutowe w oparciu o podział organizacyjny wprowadzony w 1996 roku, według którego park dzieli się na dwa leśne obręby ochronne:

Obręb Ochronny Wigry o powierzchni 4653,61 ha,

Obręb Ochronny Maćkowa Ruda o powierzchni 4954,32 ha,

oraz Wydzielony Wodny Obwód Ochronny o pow. 2695,54 ha.

W Obrębie Ochronnym Wigry funkcjonuje 5 obwodów ochronnych:

Obwód Ochronny Lipniak - o pow. 923,33 ha;

Obwód Ochronny Krzywe - o pow. 974,25 ha;

Obwód Ochronny Leszczewek - o pow. 869,86 ha;

Obwód Ochronny Gawarzec - o pow. 906,17 ha;

Obwód Ochronny Słupie - o pow. 980,00 ha;

Obręb Ochronny Maćkowa Ruda składa się także z 5 obwodów ochronnych:

Obwód Ochronny Powały - o pow. 598,75 ha;

Obwód Ochronny Krusznik - o pow. 1098,13 ha;

Obwód Ochronny Lipowe - o pow. 1011,72 ha;

Obwód Ochronny Mikołajewo - o pow. 1117,11 ha;

Obwód Ochronny Wysoki Most - o pow. 1128,61 ha.

Powierzchnie obrębów leśnych i obwodów ochronnych podano na podstawie danych BULiGL z uwzględnieniem gruntów wykupionych od 1996 r.

Powierzchnia Wydzielonego Wodnego Obwodu Ochronnego została podana zgodnie z Ewidencją Gruntów, w jej skład wchodzą następujące jeziora:

Wigry - 2098,6700 ha;

Pierty - 233,2800 ha;

Białe - 101,5000 ha;

Długie - 80,3845 ha;

Krusznik - 26,7100 ha;

Muliczne - 25,6400 ha;

Leszczewek - 22,0224 ha;

Mulaczysko - 18,1900 ha;

Omułówek - 17,8000 ha;

Postaw - 15,7628 ha;

Okrągłe - 14,3906 ha;

Suchar Wielki - 10,4800 ha;

Królówek - 10,3528 ha;

Czarne k. Bryzgla - 6,3800 ha;

Białe k. Piert - 6,1663 ha;

Klonek - 5,0200 ha;

Czarne k/ Gawrych Rudy - 2,7969 ha.

1.1.1 Stan prawny gruntów

W 2008 roku uregulowano stan prawny gruntów w obrębie ewidencyjnym Sarnetki, gminie Giby. Do istniejącej księgi wieczystej nr 1060 w Sądzie Rejonowym w Sejnach dołączono 145 działek o łącznej powierzchni 3.186,94 ha. Ponadto do ksiąg wpisano zakupione nieruchomości o łącznej powierzchni 5,1486 ha (KW 39920 – 0,0750 ha, KW 19875 – 5,0736 ha).

Powierzchnia gruntów Skarbu Państwa wynosi 12.337,02 ha, z tego 11.206,2994 ha (90,8%) posiada założone księgi wieczyste w Sądach Rejonowych w:

- Suwałkach – KW 39920, 40623, 33148 – 6.557,2203 ha;

- Sejnach – KW 1060 – 3.479,5273 ha;

- Augustowie – KW 20328, 19875,19475 – 1.169,5518 ha.

W Powiecie Suwalskim 98,2% gruntów będących w zarządzie WPN posiada już księgi wieczyste, w powiecie augustowskim 99,6%, a w sejneńskim 77,5%.

W listopadzie 2007 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 września 2007 r. o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, w której wyznaczono termin złożenia wniosków we właściwych sądach rejonowych do 18.11.2008 r. W maju 2008 r. ustawę zmieniono i termin ten został przedłużony do 18.11.2009 roku.

1.2 Wykupy gruntów i budynków

Dorota Zaborowska

W 2008 roku WPN kontynuował realizację, przedsięwzięcia pn.: „Ochrona walorów krajobrazowych Wigierskiego Parku Narodowego – wykup gruntów” sfinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (99,17%).

Zakupiono 5 nieruchomości (9 działek) o łącznej powierzchni 5,1486 ha za kwotę 399.366,00 zł.

Tabela 1 przedstawia wykaz nieruchomości zakupionych w ramach całego przedsięwzięcia w latach 2007-2008.

Całkowity koszt zrealizowanego zadania wyniósł 594.687, 54 zł (plan – 600.000 zł), w tym dotacja NFOŚiGW 589.722,00 zł. Zakupione grunty zostały przyłączone do istniejących ksiąg wieczystych nr KW 39920 w Sądzie Rejonowym w Suwałkach i KW 19875 w Sądzie Rejonowym w Augustowie.

Zgodnie z przysługującym Parkowi prawem pierwokupu nieruchomości położonych w granicach parku (art. 10 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody) do WPN-u wpłynęło 17 zawiadomień z kancelarii notarialnych, dotyczących zawarcia warunkowych umów sprzedaży nieruchomości na terenie Parku. Dotyczyły one sprzedaży gruntów położonych w Leszczewku (8), Magdalenowie (2), Leszczewie (1), Gawrych Rudzie (1), Czerwonym Krzyżu (1), Kruszniku (1), Piertaniach (1), Bryzglu (1) i Mikołajewie (1). Spośród wymienionych, WPN był zainteresowany wykupem dwóch nieruchomości. W jednym przypadku Park, korzystając z przyznanej dotacji NFOŚiGW, wykonał prawo pierwokupu – dz. 248/6 w Kruszniku (Pkt 7 tabeli), a w drugim – został złożony wniosek do NFOŚiGW na wykup nieruchomości w Magdalenowie – dz. nr 14/6 i 14/7 w styczniu 2009 r. Pozostałe grunty będące przedmiotem umów stanowiły w większości działki budowlane lub zabudowane w granicach zabudowy wsi oraz tereny rolne położone wśród innych gruntów prywatnych, których nie umieszczono w „Wykazie gruntów prywatnych cennych pod względem przyrodniczym i krajobrazowym proponowanych do wykupu przez Wigierski Park Narodowy”.

1.3 Przejmowanie nieruchomości Skarbu Państwa

Dorota Zaborowska

W 2008 roku zakończyła się procedura rozpoczęta w 2007 r. na wniosek Parku, dotycząca przejęcia w trwały zarząd części drogi nr 41 w Czerwonym Folwarku, będącej własnością Skarbu Państwa, prowadzącej do gruntów rolnych i leśnych Parku (baza rybacka, osady pracowników Parku). W wyniku postępowania Starostwo Powiatowe w Suwałkach dokonało podziału drogi na dwie działki 41/1 i 41/2.

Na podstawie decyzji Starosty Suwalskiego z dnia 19.05.2008 r. dz. nr 41/1 o pow. 0,4869 ha została przekazana w trwały zarząd Parku. Droga jest własnością Parku od wschodniej granicy działek WPN-u o nr 1/2 i 1/7 położonych po obu stronach drogi do końca pierwotnej działki 41.

Działka 41/2 – niewielki odcinek od skrzyżowania do granicy z dz. 41/1, stanowi własność Skarbu Państwa i pozostaje w zasobie nieruchomości Starostwa.

1.4 Natura 2000

Jarosław Borejszo

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 roku w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz.U. nr 229, poz. 2313), Wigierski Park Narodowy jest położony w granicach obszaru specjalnej ochrony ptaków (w skrócie OSO) „Puszcza Augustowska” (kod obszaru PLB 200002). Jednocześnie planuje się zaliczenie naszego parku do kategorii specjalnego obszaru ochrony siedlisk (w skrócie SOO) pod nazwą „Ostoja Wigierska” (kod PLH 200004). Do czasu oficjalnego zatwierdzenia „Ostoja Wigierska” posiada status „obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty”.

W wyniku nowelizacji ustawy o ochronie przyrody z 3 października 2008 r. (Dz. U. 08.201.1237 z dnia 13 listopada 2008 r.), dyrektorzy parków narodowych zostali „sprawującymi nadzór” nad obszarami Natura 2000 przynajmniej częściowo pokrywającymi się z parkiem. Zatem dyrektor Wigierskiego Parku Narodowego został sprawującym nadzór nad obszarem specjalnej ochrony ptaków „Puszcza Augustowska”.

1.5 Plan ochrony i plan zadań ochronnych

Jarosław Borejszo

Pierwszy plan ochrony Wigierskiego Parku Narodowego stracił ważność 2 lutego 2002 roku.

W związku z brakiem planu ochrony Park funkcjonuje na podstawie zadań ochronnych, corocznie zatwierdzanych przez Ministra Środowiska. W 2008 roku podstawę działalności statutowej parku stanowiły:

a) załączniki do zarządzenia nr 1 Ministra Środowiska z dnia 28 stycznia 2008 roku w sprawie zadań ochronnych dla Wigierskiego Parku Narodowego;

b) zarządzenie nr 66 Ministra Środowiska z dnia 19 czerwca 2008 roku zmieniające zarządzenie w sprawie zadań ochronnych dla Wigierskiego Parku Narodowego.

Wigierski Park Narodowy przygotowuje się do rozpoczęcia prac nad projektem planu ochrony. W 2008 roku trwały starania o zdobycie środków na rozpoczęcie prac nad planem ochrony. Niezależna firma dysponująca aktualnymi zdjęciami satelitarnymi terenu Parku przygotowała wspólny projekt dotyczący wszystkich parków województwa podlaskiego. Efektem tego projektu miało być przede wszystkim wykonanie nowej ortofotomapy, digitalizacja map tematycznych znajdujących się w zasobach parku oraz przygotowanie baz danych. Niestety do końca 2008 roku nie udało się pozyskać funduszy.

W 2008 roku trwały prace nad nowelizacją ustawy o ochronie przyrody, która miała przynieść istotne zmiany w zapisach prawa, w tym dotyczących sporządzania planów ochrony. W związku z tym nie można było precyzyjnie ustalić zakresu prac i treści samego planu dla Wigierskiego Parku Narodowego. Nowelizacja ustawy o ochronie przyrody nastąpiła 3 października 2008 roku (Dz. U. 08.201.1237 z dnia 13 listopada 2008 r.). Pod koniec 2008 roku trwały prace nad dokumentami wykonawczymi, których celem było:

●  ustalenie zakresu prac nad planami ochrony (lub planami zadań ochronnych) dla obszarów Natura 2000;

● integracja planów ochrony dla parków narodowych z planami ochrony (lub planami zadań ochronnych) dla obszarów Natura 2000.

Do końca 2008 roku prace te nie zostały zakończone.

Przy sporządzaniu planu ochrony dla parku narodowego w całości lub części pokrywającego się z obszarem Natura 2000, obowiązkowe jest uwzględnienie albo zakresu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 albo zakresu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (art. 20 ust 5 ustawy). Wigierski Park Narodowy zamierza sporządzić plan ochrony zawierający zakres planu ochrony dla obszaru Natura 2000.

Zgodnie z Art. 8. USTAWY z dnia 3 października 2008 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 08.201.1237 z dnia 13 listopada 2008 r.), Wigierski Park Narodowy jest zobowiązany sporządzić plan ochrony w terminie 5 lat od dnia wejścia w życie tej ustawy czyli do 15 listopada 2013 roku.

Zgodnie z Art. 28. wymienionej powyżej ustawy dla obszaru Natura 2000 sprawujący nadzór nad obszarem sporządza projekt planu zadań ochronnych w terminie 6 lat od dnia wyznaczenia obszaru specjalnej ochrony ptaków. Wynika z tego, że dyrektor Wigierskiego Parku Narodowego musi sporządzić plan zadań ochronnych dla OSO „Puszcza Augustowska” do 4 listopada 2010 roku.

1.6 Łączność

Piotr Pieczyński

Wigierski Park Narodowy posiada pozwolenie radiowe wydane przez Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty na używanie urządzeń radiowych wraz z ustaleniem warunków wykorzystywania częstotliwości. Pozwolenie ważne jest do 29 grudnia 2015 r.

Komponenty sieci rrl:

a) częstotliwości:

● 48,3000 MHz

● 160,55000 MHz.

b) stacje radiowe w sieci rrl:

● główna stacja bazowa (GSB - Dyrekcja WPN),

● stacje przekaźnikowe (Krzywe, Królówek, Lipowe),

● lokalne stacje bazowe (LSB) - 17 sztuk,

● radiotelefony przewoźne – 19 sztuk,● radiotelefony nasobne – 32 sztuki;

c) kanały radiowe:

● kanał 1 – roboczy: łączność bezpośrednia dla wszystkich radiotelefonów w sieci pozostających w zasięgu

● kanał 2 i 3 – łączność z GSB poprzez stacje przekaźnikowe w sytuacji braku łączności na kanale 1,

● kanał 3, 4, 5 – łączność ze strażą pożarną, kanały wykorzystywane wyłącznie przez Punkt Alarmowo Dyspozycyjny WPN
        i Służbę Ochrony Przeciwpożarowej Parku;

d) sprzęt radiokomunikacyjny:

● radiotelefony Motorola P200, GP340 – nasobne

● M216, Yaesu FTL-1011 – bazowe i przewoźne

Dalej »