1 WSTĘP

1.1 Powierzchnia parku

Dorota Zaborowska

W 2009 roku powierzchnia całkowita parku wynosiła 14.987,9 ha (według stanu na 31.12.2009 r.). W stosunku do roku poprzedniego uległa zmniejszeniu o 11,57 ha, w związku z wygaszeniem trwałego zarządu do rzeki Czarnej Hańczy, położonej poza granicami WPN.

Powierzchnia gruntów Skarbu Państwa w granicach parku obejmuje 12.337,03 ha i jest prawie identyczna, jak w zeszłym roku (12.337,02 ha), ponieważ wykupiono 11,58 ha gruntów prywatnych, czyli prawie tyle samo, ile ubyło w wyniku wygaszenia trwałego zarządu Skarbu Państwa. Wokół parku utworzona jest strefa ochronna, zwana otuliną, o powierzchni 11.283,81 ha.

Park wykonuje swoje zadania statutowe w oparciu o podział organizacyjny wprowadzony w 1996 roku, według którego park dzieli się na dwa leśne obręby ochronne:

1. Obręb Ochronny Wigry o powierzchni 4653,61 ha,

2. Obręb Ochronny Maćkowa Ruda o powierzchni 4954,32 ha,

oraz Wodny Obwód Ochronny o pow. 2695,54 ha.

W Obrębie Ochronnym Wigry funkcjonuje 5 obwodów ochronnych:

1) Obwód Ochronny Lipniak - o pow. 923,33 ha;

2) Obwód Ochronny Krzywe - o pow. 974,25 ha;

3) Obwód Ochronny Leszczewek - o pow. 869,86 ha;

4) Obwód Ochronny Gawarzec - o pow. 906,17 ha;

5) Obwód Ochronny Słupie - o pow. 980,00 ha;

Obręb Ochronny Maćkowa Ruda składa się także z 5 obwodów ochronnych:

1) Obwód Ochronny Powały - o pow. 598,75 ha;

2) Obwód Ochronny Krusznik - o pow. 1098,13 ha;

3) Obwód Ochronny Lipowe - o pow. 1011,72 ha;

4) Obwód Ochronny Mikołajewo - o pow. 1117,11 ha;

5) Obwód Ochronny Wysoki Most - o pow. 1128,61 ha.

Powierzchnie obrębów leśnych i obwodów ochronnych podano na podstawie danych BULiGL z uwzględnieniem gruntów wykupionych od 1996 r.

Powierzchnia Wodnego Obwodu Ochronnego została podana zgodnie z Ewidencją Gruntów, w jej skład wchodzą następujące jeziora:

(1) Wigry - 2098,6700 ha;

(2) Pierty - 233,2800 ha;

(3) Białe - 101,5000 ha;

(4) Długie - 80,3845 ha;

(5) Krusznik - 26,7100 ha;

(6) Muliczne - 25,6400 ha;

(7) Leszczewek - 22,0224 ha;

(8) Mulaczysko - 18,1900 ha;

(9) Omułówek - 17,8000 ha;

(10) Postaw - 15,7628 ha;

(11) Okrągłe - 14,3906 ha;

(12) Suchar Wielki - 10,4800 ha;

(13) Królówek - 10,3528 ha;

(14) Czarne k. Bryzgla - 6,3800 ha;

(15) Białe k. Piert - 6,1663 ha;

(16) Klonek - 5,0200 ha;

(17) Czarne k/ Gawrych Rudy - 2,7969 ha.     

1.1.1 Stan prawny gruntów

W 2009 roku uregulowano stan prawny rzeki Czarnej Hańczy – 36,84 ha, poza działką nr 498 w obrębie Sarnetki, która wymaga podziału geodezyjnego, ponieważ częściowo położona jest poza granicą Parku. Założono księgę dla rzeki Samlanki (0,4335 ha). Ponadto do ksiąg wpisano zakupione nieruchomości o łącznej powierzchni 11,5800 ha (KW 39920 – 6,9000 ha, KW 19875 – 4,6800 ha).

Powierzchnia gruntów Skarbu Państwa wynosi 12.337,03 ha, z tego 11.248,2529 ha (91,2%) posiada założone księgi wieczyste w Sądach Rejonowych w:

- Suwałkach – KW 39920, 40623, 33148 – 6.594,4938 ha;

- Sejnach – KW 1060 – 3.479,5273 ha;

- Augustowie – KW 20328, 19875,19475 – 1.174,2318 ha.

W powiecie suwalskim 98,7% gruntów będących w zarządzie WPN posiada już księgi wieczyste, w powiecie augustowskim 99,6%, a w sejneńskim 77,5%. Powierzchnia nieruchomości Skarbu Państwa w zarządzie WPN o nieuregulowanym stanie prawnym wynosi 1088,78 ha ( 9% ).W przygotowaniu dokumentacja na 470 ha gruntów, położonych w obrębie Studziany Las i Buda Ruska .

1.2 Wykupy gruntów i budynków

Dorota Zaborowska

W 2009 roku zakupiliśmy 11,58 ha gruntów, w tym:

• 8,09 ha (7 nieruchomości) w wyniku realizacji przedsięwzięcia „Ochrona walorów przyrodniczych i krajobrazowych Wigierskiego Parku Narodowego – wykup gruntów” sfinansowanego w 98,7%przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Łączny koszt przedsięwzięcia wyniósł 399.877,92 zł, w tym NFOŚiGW 394.877,92 zł, WPN (budżet) – 5000 zł.

• 3,4900 ha korzystając 4-krotnie z przysługującego parkowi prawa pierwokupu. Koszty zakupu gruntów wyniosły 646.836,16 zł i zostały sfinansowane przez NFOŚiGW, za wyjątkiem kwoty 207,72 zł, którą pokryło GP WPN.

Łączna wartość zakupionych nieruchomości wraz kosztami aktów notarialnych i wyceny gruntów wyniosła: 1.046.714,08 zł. Tabela 1 przedstawia wykaz nieruchomości zakupionych w 2009 roku

Tabela 1. Wykaz nieruchomości zakupionych w 2009 roku

Zgodnie z przysługującym Parkowi prawem pierwokupu nieruchomości położonych w granicach parku (art. 10 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody) do dyrekcji WPN wpłynęło 9 zawiadomień z kancelarii notarialnych, dotyczących zawarcia warunkowych umów sprzedaży nieruchomości na terenie Parku. W przypadku 4 nieruchomości wykonano prawo pierwokupu . Pozostałych 5 umów dotyczyło sprzedaży gruntów położonych w Leszczewku (3), Magdalenowie (1), i Rosochatym Rogu (1), których zakupem Park nie był zainteresowany. Stanowiły one wyznaczone w planie zagospodarowania przestrzennego tereny pod zabudowę (Leszczewek) lub tereny już zabudowane.

1.3 Przejmowanie nieruchomości Skarbu Państwa

Dorota Zaborowska

W 2009 roku nie przejęto nieruchomości Skarbu Państwa w zarząd Parku.

W związku z potrzebą uregulowania stanu prawnego rzeki Czarnej, dokonany został podział działek rzeki nr 172 w obrębie Maćkowa Ruda, gm. Krasnopol i 325 w obrębie Sobolewo, gm. Suwałki, które częściowo były położone w granicach Parku.

Zgodnie z art. 11 ust.1 pkt. 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 roku – Prawo wodne, dyrektor parku wykonuje prawa właścicielskie w stosunku do wód publicznych znajdujących się w granicach Parku. Zgodnie z tym przepisem Park wystąpił do starostw w Sejnach i Suwałkach o wygaszenie zarządu do działek 172/1 o pow. 11,31 ha i 325/1 o pow. 0,26 ha, które po podziale znalazły się w całości poza granicą Parku. Prawa właścicielskie w stosunku do tych wód przejmie marszałek województwa podlaskiego.

1.4 Natura 2000

Jarosław Borejszo, Marek Stankiewicz

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 roku w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz.U. nr 229, poz. 2313), Wigierski Park Narodowy jest położony w całości w granicach obszaru specjalnej ochrony ptaków (w skrócie OSO) „Puszcza Augustowska” (kod obszaru PLB 200002). Jednocześnie zgodnie z decyzją komisji europejskiej z listopada 2009r. zaliczono obszar naszego parku do kategorii specjalnego obszaru ochrony siedlisk (w skrócie SOO) pod nazwą „Ostoja Wigierska” (kod PLH 200004). Do czasu oficjalnego zatwierdzenia „Ostoja Wigierska” posiada status „obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty”.

W wyniku nowelizacji ustawy o ochronie przyrody z 3 października 2008 r. (Dz. U. 08.201.1237 z dnia 13 listopada 2008 r.), dyrektorzy parków narodowych zostali „sprawującymi nadzór” nad obszarami Natura 2000 przynajmniej częściowo pokrywającymi się z parkiem. Zatem dyrektor Wigierskiego Parku Narodowego został sprawującym nadzór nad obszarem specjalnej ochrony ptaków „Puszcza Augustowska” o powierzchni 134 377.7ha.

W 2009 roku Wigierski Park Narodowy zgłosił akces do projektu prowadzonego przez Generalną dyrekcję Ochrony Środowiska: „Opracowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 na obszarze Polski” POIS.05.03.00-00-186/09-00 w ramach działania 5.3 priorytetu V Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007 – 2013, w ramach którego ma powstać Plan Zadań Ochronnych dla obszaru Natura 2000 Puszcza augustowska PLB2000002. W ramach przygotowania do powyższego projektu pracownicy parku odpowiedzialni za Naturę 2000 i dyrektor WPN brali udział w spotkaniach i szkoleniach organizowanych przez GDOŚ w Warszawie oraz prowadzona była wymiana korespondencji elektronicznej.

1.5 Plan ochrony i plan zadań ochronnych

Jarosław Borejszo

Pierwszy plan ochrony Wigierskiego Parku Narodowego stracił ważność 2 lutego 2002 roku. Obecnie, w związku z brakiem planu ochrony Park funkcjonuje na podstawie zadań ochronnych, corocznie zatwierdzanych przez Ministra Środowiska. W 2009 roku podstawę działalności statutowej parku stanowiły:

1. zarządzenie nr 16 Ministra Środowiska z dnia 21 stycznia 2009 roku w sprawie zadań ochronnych dla Wigierskiego Parku Narodowego;

2. zarządzenie nr 68 Ministra Środowiska z dnia 30 października 2009 roku zmieniające zarządzenie w sprawie zadań ochronnych dla Wigierskiego Parku Narodowego.

Wigierski Park Narodowy przygotowuje się do rozpoczęcia prac nad projektem planu ochrony. Pod koniec 2009 roku przygotowywano dokumentacją aplikacyjną projektu „Plan ochrony Wigierskiego Parku Narodowego i obszaru Natura 2000 „Ostoja wigierska”. WPN będzie ubiegał się o przyznanie dofinansowania na ten projekt w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Zakłada się, że ostatecznym efektem tego zadania będą projekty dwóch dokumentów:

1) Planu ochrony Wigierskiego Parku Narodowego uwzględniającego zakres planu ochrony dla obszaru Natura 2000;

2) Planu ochrony obszaru Natura 2000 „Ostoja wigierska” w części znajdującej się poza granicami WPN (1286 ha).

1.6 Łączność

Piotr Pieczyński

Wigierski Park Narodowy posiada pozwolenie radiowe wydane przez Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty na używanie urządzeń radiowych wraz z ustaleniem warunków wykorzystywania częstotliwości. Pozwolenie ważne jest do 29 grudnia 2015 r.

Komponenty sieci rrl:

a) częstotliwości:

• 48,3000 MHz
• 160,55000 MHz.

b) stacje radiowe w sieci rrl:

• główna stacja bazowa (GSB - Dyrekcja WPN),
• stacje przekaźnikowe (Krzywe, Królówek, Lipowe),
• lokalne stacje bazowe (LSB) - 17 sztuk,
• radiotelefony przewoźne – 19 sztuk,
• radiotelefony nasobne – 32 sztuki;

c) kanały radiowe:

• kanał 1 – roboczy: łączność bezpośrednia dla wszystkich radiotelefonów w sieci pozostających w zasięgu
• kanał 2 i 3 – łączność z GSB poprzez stacje przekaźnikowe w sytuacji braku łączności na kanale 1,
• kanał 3, 4, 5 – łączność ze strażą pożarną, kanały wykorzystywane wyłącznie przez Punkt Alarmowo Dyspozycyjny WPN i Służbę Ochrony Przeciwpożarowej Parku;

d) sprzęt radiokomunikacyjny:

• radiotelefony Motorola P200, GP340 – nasobne
• M216, Yaesu FTL-1011 – bazowe i przewoźne.

W 2009 roku WPN posiadał 7 telefonów stacjonarnych i 37 telefonów komórkowych.

Dalej »