3.6 Muzeum Wigier

Maciej Ambrosiewicz

3.6.1 Zajęcia stacjonarne i terenowe w Muzeum Wigier.

Muzeum jest częścią Działu Edukacji Wigierskiego Parku Narodowego.

Muzeum Wigier w 2010 roku odwiedziło ok. 16 500 gości. Szczyt odwiedzin przypadł na okres wakacyjny, kiedy to do Muzeum przyszło ok. 6 500 osób. Niespełna połowę wszystkich zwiedzających - 48% (ok. 8000 osób) stanowili turyści indywidualni, pozostałą część - odwiedzający w grupach zorganizowanych - łącznie 239 grup, w tym 190 grup z przewodnikiem. Wśród osób zwiedzających Muzeum indywidualnie, 62 % stanowili dorośli, 36% dzieci i młodzież; obcokrajowcy – 2%.

Muzeum Wigier, poza udostępnieniem ekspozycji do zwiedzania (z przewodnikiem lub bez) prowadziło również zajęcia edukacyjne dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych. W roku 2010 pracownicy muzeum przeprowadzili 49 lekcji muzealnych i wygłosili 7 prelekcji.

Gościły tu także grupy z dalszych zakątków Polski, w tym m.in. z Warszawy, Białegostoku, Poznania. Porównując tegoroczny sezon turystyczno-edukacyjny w Muzeum Wigier z rokiem 2009, okazuje się, że jest on na bardzo podobnym poziomie, w szczególności w okresie wakacji. Spośród oferty lekcji muzealnych największym powodzeniem cieszyły się: Zwierzęta Wigierskiego Parku Narodowego, Bóbr i jego rodzinka, Badamy wodę, Ryby WPN. W Muzeum zorganizowano również spotkania dla nauczycieli, warsztaty, szkolenia dla rolników i przewodników.

Muzeum Wigier podlegało ogólnopolskiej certyfikacji informacji turystycznej, którą przeprowadziła Polska Organizacja Turystyczna oraz Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna. Otrzymało 3 kategorię czyli 3 gwiazdki na cztery możliwe. Certyfikacja ważna jest od czerwca 2010 do czerwca 2011.

Opracowano i rozpoczęto realizację projektu „Poznaj podwodny świat wigierskich wód – wodne ścieżki edukacyjne” Publikacja scenariuszy zajęć, zakup łodzi "ze szklanym dnem", wyznaczenie i oznakowanie trzech ścieżek wodnych, uzupełnienie wystawy stałej w Muzeum Wigier w części dotyczącej świata podwodnego wód wigierskich. Projekt został sfinansowany ze środków NFOŚiGW i WFOŚiGW w Białymstoku. Z pokładu łodzi będzie można podglądać podwodny świat jeziora Wigry. Pierwsze zajęcia na łodzi przewidziane są na wiosnę 2011 roku. Łódź będzie nosiła nazwę "Leptodora II". Nazwę Leptodora nosiła przedwojenna motorówka służąca pracownikom Stacji Hydrobiologicznej w Starym Folwarku do badań naukowych na Wigrach.

3.6.2 Programy edukacyjne

W 2010 roku Muzeum Wigier przygotowało ofertę edukacyjną kierowaną do szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, składającą się z: 7 głównych tematów lekcji muzealnych, 8 tematów prelekcji dotyczących zagadnień ogólno-przyrodniczych oraz wystaw muzealnych. Opracowało scenariusze do prowadzenia zajęć na wodnych ścieżkach edukacyjnych WPN; scenariusze zostały wydrukowane w formie zeszytu w ilości 3000 egz (element projektu "Wodne ścieżki edukacyjne WPN").

 W ramach projektu "Wigry i Kowno: dwustronne poszerzenie i rozwinięcie potencjału służącego edukacji ekologicznej", realizowanego wspólnie z Ogrodem Botanicznym Uniwersytetu im. Witolda Wielkiego w Kownie, opublikowano w dwóch wersjach językowych po 2000 folderów nt. parku i Ogrodu..

3.6.3 Warsztaty, spotkania i szkolenia

Na terenie Muzeum Wigier odbyły się warsztaty dla rolników z nadwigierskich wsi (Tartak, Maćkowa Ruda, Mikołajewo), Na warsztatach zostały omówione zalety upraw lokalnych warzyw.

W ramach drugiej edycji programu „Żubr budzi Podlasie” 10 lipca w Starym Folwarku została zorganizowana plenerowa impreza, której główną ideą było odtworzenie zwyczajów związanych z nocą świętojańską. Wyłoniony w konkursie projekt – „Dziedzictwo kulturowe naszej okolicy”, był inicjatywą mieszkańców Starego Folwarku. Podczas tego wydarzenia zaprezentowano m.in. występ z obrzędem sobótkowym, przyśpiewki i występy zespołów ludowych (wystąpili „Wigranie”, „Raczkowiacy”, „Ruczaj”, „Uwrocie”). Nie zabrakło także tańców, konkursów o tematyce bajkowej, artystycznej z nagrodami dla dzieci. Można było spróbować regionalnych potraw. Kulminacją imprezy było rzucanie wianków na wody jeziora Wigry. Pomimo upalnej pogody wydarzenie cieszyło się dużym zainteresowaniem.

13 lipca w Muzeum Wigier otwarto wystawę zdjęć Marka Misia pt. „Mieszkańcy kropli wody”. Autor wystawy jest absolwentem Wydziału Biologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, fotografuje od 35 lat. Tematem jego fotografii jest przede wszystkim przyroda. W dziedzinie mikrofotografii w 2009 roku zdobył dwa wyróżnienia w konkursie Nikon Small World oraz Olympus BioScapes. Prezentowane prace powstały przy zastosowaniu kilku metod oświetlenia mikroskopowego. Wszystkie zdjęcia wykonane zostały z wykorzystaniem starego mikroskopu Lumipan, nieistniejącej już firmy Carl Zeiss Jena.

W dniu 4 sierpnia na placu przy Muzeum Wigier w Starym Folwarku odbył się Wakacyjny Festyn Rodzinny pt. „Bezpieczne wakacje” organizowany przez Miejską Komendę Policji w Suwałkach. W festynie uczestniczyli suwalscy policjanci i strażacy, funkcjonariusze Straży Granicznej z placówek w Augustowie i Rutce – Tartak, Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, a także Służba Ochrony PPOŻ Wigierskiego Parku Narodowego. Przeprowadzono pokazy sprzętu straży granicznej i pożarnej, policji, WOPR; pokaz tresury psa służbowego; gry i konkursy z nagrodami nt. wiedzy o bezpieczeństwie nad wodą, na drodze, z przepisów prowadzenia pojazdów; pokaz udzielania pierwszej pomocy; pomiar ciśnienia krwi oraz pomiar tkanki tłuszczowej. W namiotach przy muzeum udzielali porad przedstawiciele Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Suwałkach, Sanepidu, Państwowej Inspekcji Pracy i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Muzeum było organizatorem cyklu spotkań w ramach projektu: „Wigry i Kowno: dwustronne poszerzenie i rozwinięcie potencjału służącego edukacji ekologicznej” realizowanego wspólnie z Ogrodem Botanicznym Uniwersytetu im. Witolda Wielkiego w Kownie. Spotkania odbyły się 4 października, 23 i 26 listopada oraz  21 grudnia 2010 r.

3.6.4 Imprezy i akcje organizowane w Muzeum Wigier:

- 22 stycznia 2010 r., pokaz slajdów - Cerkwie południowej Polski,

- 12 lutego 2010 r., pokaz slajdów - Finlandia,

- 05 marca 2010 r.,  pokaz slajdów o Indiach,

- 21 marca 2010 r., pokaz slajdów o Rumunii,

- 14 maja 2010 r., Noc Muzeów, wykład Michała Wojewody "Niebo nad Wigrami",

- 28 maja 2010 r. , pokaz slajdów o Krecie,

- 04 sierpnia 2010 r., pomoc w organizacji akcji organizowanej przez Komendę Miejską Policji w Suwałkach

      pn. „Wakacyjny Festyn Rodzinny”,

- 17 września 2010 r., udział w Akcji "Sprzątanie Świata",

- 24 września 2010 r., pokaz slajdów - Azerbejdżan,

- lipiec, udostępnienie sali wiwarium dla Urzędu Gminy Suwałki, na potrzeby imprezy "Wesołe Lato w Starym Folwarku",

- 27 września 2010 r., spotkanie zorganizowane przez WPN w ramach projektu "Kwartalnik Wigry jako narzędzie edukacji

     mieszkańców parku i okolic".

3.6.5 Wystawy

- kontynuowanie wystaw z roku 2009, w tym: wystawa pocztówek „Turystyka wodna nad Wigrami”,

  wystawa rzeźb zwierząt ze zbiorów Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa w Warszawie,

- 21 kwietnia 2010 r. otwarcie wystawy „Ginące zwierzęta Europy” ze zbiorów Instytutu i Muzeum Zoologii PAN w Warszawie,

- 13 lipca 2010 r. otwarcie wystawy fotograficznej Marka Misia „Mieszkańcy kropli wody”

   (wystawa została w listopadzie 2010 wypożyczona do kowieńskiego Ogrodu Botanicznego),

- 23 listopada 2010 r. otwarcie wystawy "Wigierski Park Narodowy" na Uniwersytecie im. Witolda Wielkiego

  (połączone z seminarium),

- 26 listopada 2010 r. otwarcie wystawy Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu im. Witolda Wielkiego w Kownie

  w Muzeum Wigier (połączone z seminarium)

3.6.6 Wydawnictwa i materiały promocyjne, plakaty

W 2010 roku Muzeum Wigier do każdej wystawy wydało po 20 szt. plakatów oraz wysłało po 100 e-maili promujących to samo wydarzenie. Dodatkowo wydrukowano 2 tys. kolorowych ulotek reklamowych i informowano media o organizowanych wydarzeniach.

3.6.7 Udostępnienie muzeum

W 2010 roku Zespół ds. Muzeum Wigier prowadził ewidencję zwiedzających i uczestniczących w lekcjach muzealnych metodą statystyczną. Odwiedziło nas ok.16 500 osób. Ponadto, 1200 osób weszło do muzeum bezpłatnie w czasie imprez organizowanych przez park.

Turyści, którzy odwiedzili Muzeum to w większości Polacy, najczęściej z Warszawy i województwa mazowieckiego. Zagraniczni goście Muzeum pochodzili z takich krajów jak: Niemcy, Litwa, Wielka Brytania, Włochy, Holandia, USA, Białoruś, Litwa, Finlandia.

Turyści zadawali najczęściej pytania dotyczące funkcjonowania muzeum, atrakcji w WPN i jego okolicy, potraw regionalnych, noclegów, wypożyczalni nart, rowerów, kajaków i żaglówek. Uwagi ze strony odwiedzających dotyczyły słabo rozreklamowanego i słabo oznakowanego dojazdu do Muzeum Wigier, kiepskiego parkingu.

Turyści generalnie pozytywnie oceniali Muzeum Wigier. Do najlepszych doświadczeń podczas pobytu zaliczyli przede wszystkim interaktywną, nowoczesną formę edukacji, która pozwala na samodzielne zwiedzanie oraz oddziałuje intensywniej na zmysły i emocje odbiorców, co w atrakcyjny sposób umożliwia poznawanie tajemnic świata przyrody .

3.6.8 Promocja

a) Targi, portale

W 2010 roku Muzeum Wigier było promowane na targach turystycznych, w wydawnictwach i portalach internetowych, jak:

- dobrze opracowana i wysoko oceniana strona własna parku www.wigry.win.pl

- Serwis Informacyjny Branży Turystycznej www.tur-info.pl/

- Agencja TD - mapa turystyczna „Wigierski Park Narodowy”

- Portal Małego Podróżnika malypodroznik.pl

- Informator miejski

- Wrota Podlasia (oferta turystyczna) www.turystyka.wrotapodlasia.pl

- Forum Suwałki

b) Inne działania promocyjne:

1. Przekazywanie materiałów informacyjnych o Muzeum Wigier do:

- Centrów Informacji Turystycznej w Suwałkach (SIRT, CMIKT), Augustowie, Sejnach, Białymstoku

  (Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna),

- Podlaskiej Organizacji Turystycznej,

- Dziennikarzom białoruskim opracowującym materiały informacyjno – promocyjne o strefie przygranicznej

- Prezentacja działań na rzecz OZE w odcinku filmu dokumentalnego „Dzika Polska”

2. Programy Lokalnej Telewizji Białystok, Olsztyn i Telewizji Vectra Suwałki oraz Radio 5 i Polskiego Radia 3.

3.6.9 Finanse

W 2010 r., ze sprzedaży biletów wstępu i materiałów informacyjnych, wpłynęło do kasy Muzeum Wigier 107 412,30 zł.

3.7. Udostępnianie parku

3.7.1 Obsługa ruchu turystycznego i promocja

Barbara Perkowska, Adam Januszewicz

1. Dane liczbowe dotyczące ruchu turystycznego

Na podstawie informacji o liczbie obsłużonych przez park grup zorganizowanych, liczbie turystów indywidualnych oraz danych uzyskanych od podmiotów prywatnych obsługujących turystów na terenie parku szacujemy, że Wigierski Park Narodowy odwiedziło około 100 tys. turystów. Zespół ds. udostępniania parku obsłużył w 2010 r. 193 grupy zorganizowane (7720 osób) oraz około 6 tys. turystów indywidualnych. Grupy pochodziły najczęściej z Warszawy, Białegostoku, Śląska i Wielkopolski, grupy zagraniczne zaś z Niemiec, Litwy, Finlandii, Belgii. Duży odsetek stanowiły grupy z obszarów objętych powodzią. Najczęściej były to wycieczki 4-5 godzinne. Grupy te podczas pobytu w Parku zwiedzały 2 wystawy w Krzywem, wędrowały ścieżkami Las i Suchary, następnie zwiedzały Muzeum Wigier, Klasztor Pokamedulski. Kilkanaście grup – były to wycieczki kilkudniowe, które obok zwiedzania Parku, poznawały inne atrakcje Suwalszczyzny tj. Sejny, Augustów, Kanał Augustowski, Suwalski Park Krajobrazowy.

Tabela 15. Liczba godzin przewodnictwa po WPN w 2009 i 2010 r.

Tabela 16. Zestawienie wyników kontroli kajakarzy podczas dyżurów na wodzie w latach 2006-2010

Tabela 17. Liczba sprzedanych kart wstępu i licencji wędkarskich w 2009 i 2010 r.

Tabela 18. Zestawienie ilościowe i cenowe sprzedanych kart wstępu w 2010 roku

Tabele poniżej przedstawiają zestawienia liczb osób odwiedzających wystawy, ścieżki edukacyjne, korzystających ze specjalnych ofert oraz bazy noclegowej parku.

Tabela 19. Liczba osób odwiedzających wystawy, ścieżki edukacyjne

oraz korzystających ze specjalnych ofert WPN-u w 2010 r.

* Dane pochodzą z liczników turystów (pomiar: IV-X)

Tabela 20. Wykorzystanie obiektów noclegowych i rekreacyjnych w zarządzie WPN-u w 2010 r.

Tabela 21. Wykorzystanie obiektów noclegowych i rekreacyjnych nie będących w zarządzie WPN-u w 2010 r.

Ciąg dalszy »