Proszę chwilę zaczekać, ładuję stronę ...

  Analiza działalności Wigierskiego Parku Narodowego w roku 2014

Spis treści  

Strona główna WPN-u

 

1. WSTĘP

 

1.1. Powierzchnia parku

Dorota Zaborowska

  

W 2014 roku powierzchnia całkowita parku uległa nieznacznej zmianie w stosunku do roku poprzedniego i wynosi 15 078,9 ha. Zmniejszenie powierzchni ogólnej o 0,07 ha spowodowane było modernizacją operatów ewidencji gruntów obrębów Cimochowizna, Burdeniszki i Ateny oraz ustalenia nowej linii brzegowej jez. Postaw w Czerwonym Folwarku.

  

Powierzchnia gruntów WPN (w użytkowaniu wieczystym i stanowiących własność) wzrosła o 17 ha w porównaniu do roku poprzedniego i wynosi 12 529,4 ha. Powyższe zmiany spowodowane były:

  • wykupem gruntów prywatnych o pow. 15,7479 ha na własność Wigierskiego Parku Narodowego,
  • przejęciem 1,9604 ha gruntów stanowiących udziały we współwłasnościach (działki położone w Nowej Wsi) – udziały zostały przekazane w formie darowizny przez Starostę Suwalskiego.

Wokół parku utworzona jest strefa ochronna, zwana otuliną, o powierzchni 11 283,81 ha.

  

Park wykonuje swoje zadania statutowe w oparciu o podział organizacyjny wprowadzony w 1996 roku, według którego dzieli się na dwa leśne obręby ochronne:

1. Obręb Ochronny Wigry o powierzchni 4683,18 ha;

2. Obręb Ochronny Maćkowa Ruda o powierzchni 4991,84 ha;

oraz Wodny Obwód Ochronny o powierzchni 2804,63 ha.

  

W Obrębie Ochronnym Wigry funkcjonuje 5 obwodów ochronnych:

1. Obwód Ochronny Lipniak - o pow. 923,33 ha;

2. Obwód Ochronny Krzywe - o pow. 975,44 ha;

3. Obwód Ochronny Leszczewek - o pow. 897,44 ha;

4. Obwód Ochronny Gawarzec - o pow. 906,17 ha;

5. Obwód Ochronny Słupie - o pow. 980,80 ha;

  

Obręb Ochronny Maćkowa Ruda składa się także z 5 obwodów ochronnych:

1. Obwód Ochronny Powały - o pow. 611,69 ha;

2. Obwód Ochronny Krusznik - o pow. 1138,96 ha;

3. Obwód Ochronny Lipowe - o pow. 1011,72 ha;

4. Obwód Ochronny Mikołajewo - o pow. 1113,89 ha;

5. Obwód Ochronny Wysoki Most - o pow. 1115,58 ha.

  

Powierzchnie obrębów leśnych i obwodów ochronnych podano na podstawie danych BULiGL(1996) z uwzględnieniem gruntów wykupionych i przejętych od 1996 r. Nie są one identyczne z powierzchnią ewidencyjną Parku.

  

Powierzchnia Wodnego Obwodu Ochronnego została podana zgodnie z ewidencją gruntów, w jej skład wchodzą następujące jeziora:

  

      

Nazwa jeziora

Powierzchnia [ha]

  1.

Wigry

2 202,0347

  2.

Pierty

236,3351

  3.

Białe

101,8871

  4.

Długie

80,3845

  5.

Krusznik

26,7100

  6.

Muliczne

25,6708

  7.

Leszczewek

22,0224

  8.

Mulaczysko

18,1900

  9.

Omułówek

17,7702

  10.

Postaw

15,6678

  11.

Okrągłe

14,3906

  12. Suchar Wielki

11,5957

  13.

Królówek

10,3528

  14.

Czarne k. Bryzgla

7,6398

  15.

Białe k. Piert

6,1663

  16.

Klonek

5,0200

  17. Czarne k. Gawrych Rudy

2,7969

 

Razem

2804,63

  

  

  

1.1.1. Stan prawny gruntów

  

W styczniu roku 2014 ostatecznie zakończono długotrwały proces zakładania ksiąg wieczystych dla nieruchomości Skarbu Państwa będących w użytkowaniu wieczystym, a wcześniej w trwałym zarządzie WPN. Wszystkie nieruchomości mają uregulowany stan prawny w zakresie stosownych wpisów w księgach wieczystych.

  

Aktualnie w WPN występują n/w formy prawne władania nieruchomościami:

  • własność Skarbu Państwa w użytkowaniu wieczystym WPN (grunty, które do 01.01.2012 r. były w trwałym zarządzie) – 12 453,7 ha
  • własność budynków, budowli i innych urządzeń znajdujących się na w/w gruntach,
  • własność gruntów, które są nabywane w drodze wykupów od 01.01.2012 r. – 73,7301 ha.

  

  

  

  

1.2. Wykupy gruntów i budynków

Dorota Zaborowska

  

  

W 2014 roku kontynuowano wykupy gruntów prywatnych w ramach przedsięwzięcia LIFE 11 NAT/PL/431 Czynna ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk na obszarze Natura 2000 „Ostoja Wigierska” współfinansowanego przez instrument finansowy LIFE Wspólnoty Europejskiej oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

  

Wykupiono 15,7479 ha gruntów w tym:

  • 9,2027 ha w obrębie Leszczewek,
  • 2,4637 ha w Kruszniku,
  • 2,3452 ha w Bryzglu,
  • 0,9063 ha w Burdeniszkach,
  • 0,8300 ha w Mikołajewie.

Koszty wykupów obejmujące zakup gruntów, opłaty notarialne i sądowe, wycenę rzeczoznawcy w 2014 roku wyniosły: 1 161 607 zł.

  

Wykupy gruntów w ramach tego projektu realizowane były od kwietnia 2013 r. do sierpnia 2014 r. i zostały zakończone. Łącznie zakupiono 69,3301 ha gruntów (plan – ok. 68 ha), na co wydano 4 769 898,80 zł (plan – 4 762 000 zł).

  

Zgodnie z przysługującym Parkowi prawem pierwokupu nieruchomości położonych w granicach parku (art. 10 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody) do WPN wpłynęło 6 zawiadomień z kancelarii notarialnych, dotyczących zawarcia warunkowych umów sprzedaży nieruchomości na terenie Parku, położonych w obrębach: Leszczewek (5 – o pow. 3,0805 ha) i Piertanie (1 – o pow. 0,0797 ha). WPN nie był zainteresowany wykupem tych nieruchomości, nie były one ujęte w wykazie gruntów planowanych do wykupu.

 

  

  

  

1.3. Przejmowanie nieruchomości Skarbu Państwa

Dorota Zaborowska

 

 

W 2014 roku, na wniosek WPN, Starosta Suwalski przekazał Parkowi na własność w formie darowizny udziały Skarbu Państwa w 2 nieruchomościach położonych w Nowej Wsi, składających się z działek:

  • 245, 246, 394, 395 492, 493, 537, 538 o pow. 2,5652 ha – udział 1/2,
  • 247, 358, 359, 441, 442, 443, 444 o pow. 2,7111 ha – udział 1/4.

Udziały te do 31.12.2011 r. pozostawały w trwałym zarządzie WPN. W związku ze zmianą formy prawnej władania nieruchomościami w parkach narodowych z trwałego zarządu na użytkowanie wieczyste, nie było możliwe ustanowienie użytkowania wieczystego na gruntach będących współwłasnością Skarbu Państwa i osób fizycznych. Trwały zarząd został wygaszony z mocy prawa i udziały w tych nieruchomościach weszły w skład zasobu nieruchomości Skarbu Państwa, którym zarządza Starosta Suwalski. Stąd WPN zwrócił się z wnioskiem do Starosty o nieodpłatne przekazanie udziałów na cel publiczny związany z ochroną przyrody. Wniosek obejmował, poza wyżej wymienionymi, jeszcze dwie działki tj. 533 i 534 o pow. 0,1383 ha (udział 1/2), które nie zostały przekazane, ponieważ nie mają założonej księgi wieczystej z powodu trudności w ustaleniu tytułu prawnego do nieruchomości osoby fizycznej, będącej jej współwłaścicielem.

  

We wrześniu 2014 r. WPN złożył podobny wniosek do Starosty Sejneńskiego w sprawie przekazania działki 17/7 o pow. 7,0950 ha położonej w Wysokim Moście, gm. Giby. Działka ta została wydzielona na skutek zniesienia współwłasności nieruchomości składającej się z działek 17/1, 17/2, 17/4 o pow. 14,19 ha, gdzie jednym ze współwłaścicieli w udziale 1/2 był Skarb Państwa, a trwałym zarządcą WPN. Decyzja Starosty jest w tej sprawie pozytywna, sprawa jest w toku.

   

   

  

  

1.4. Natura 2000

Jarosław Borejszo

  

  

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 stycznia 2004 roku, w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. nr 229, poz. 2313), Wigierski Park Narodowy w całości znajduje się w granicach obszaru specjalnej ochrony ptaków (w skrócie OSO) „Puszcza Augustowska” (kod obszaru PLB 200002). W listopadzie 2007 r., decyzją Komisji Europejskiej obszar naszego parku stał się częścią specjalnego obszaru ochrony siedlisk (w skrócie SOO) „Ostoja Wigierska” (kod PLH 200004). Do czasu wydania przez Ministra Środowiska stosownego rozporządzenia Ostoja Wigierska ma status „obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty”, w którym obowiązują wszystkie przepisy ochronne dotyczące Natury 2000.

  

Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody dyrektor Wigierskiego Parku Narodowego sprawuje nadzór nad OSO „Puszcza Augustowska” i SOO „Ostoja Wigierska” w części znajdującej się w granicach parku.

  

Podstawowym dokumentem zawierającym dane o obszarze Natura 2000 jest Standardowy Formularz Danych (w skrócie SDF, od Standard Data Form). Na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska http://natura2000.gdos.gov.pl/ znajdują się aktualne SDF-y wszystkich polskich obszarów Natura 2000. Najnowszy Standardowy Formularz Danych dla Ostoi Wigierskiej ma datę aktualizacji 2014-04. Treść tego SDF-u nie była konsultowana z Wigierskim Parkiem Narodowym i nie można jej traktować jako źródła rzetelnej informacji o „Ostoi Wigierskiej”. W wyniku prac nad planem ochrony Wigierskiego Parku Narodowego i obszaru Natura 2000 Ostoja Wigierska powstał projekt nowego SDF-u. W 2015 roku będzie on poddany konsultacjom i przekazany do zaopiniowania Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska w Białymstoku. Po uzyskaniu pozytywnej opinii nastąpi oficjalna aktualizacja SDF Ostoi Wigierskiej.

 

  

  

  

1.5. Plan ochrony i plan zadań ochronnych

Jarosław Borejszo

  

  

W związku z brakiem planu ochrony Park funkcjonuje na podstawie zadań ochronnych, corocznie zatwierdzanych przez Ministra Środowiska. W 2014 roku podstawę działalności statutowej parku stanowiło zarządzenie nr 66 Ministra Środowiska z dnia 24 grudnia 2013 roku, w sprawie zadań ochronnych dla Wigierskiego Parku Narodowego.

 

W 2014 roku została zakończona realizacja projektu „Plan ochrony Wigierskiego Parku Narodowego i obszaru Natura 2000 Ostoja Wigierska”. Projekt jest finansowany ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (nr POIS.05.03.00-00-275/10), w ramach działania 5.3 priorytetu V i w 15% współfinansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Okres realizacji to lata 2011 – 2014.

  

W ramach przedsięwzięcia zostały wykonane projekty:

1) planu ochrony dla Wigierskiego Parku Narodowego (uwzględniającego zakres planu ochrony dla obszaru Natura 2000 Ostoja Wigierska PLH 200004)

2) planu ochrony dla obszaru Natura 2000 Ostoja Wigierska PLH 200004 w części poza granicami Wigierskiego Parku Narodowego

3) planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Puszcza Augustowska (PLB200002) z wyłączeniem Wigierskiego Parku Narodowego.

  

Obszary objęte planowaniem przedstawiają mapy zamieszczone poniżej.

  

  

Obszar objęty planem ochrony

Wigierskiego Parku Narodowego

Obszar objęty planem ochrony

obszaru Natura 2000 Ostoja Wigierska

w części poza granicami

Wigierskiego Parku Narodowego

 Rysunek 1. Obszar objęty planem zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Puszcza Augustowska

  

  

Zgodnie z wnioskiem o płatność końcową całkowita wartość projektu wyniosła 2 935 393,09 zł. W 2014 roku wydatkowano kwotę 300 040,93 zł. Opracowania wykonane na potrzeby sporządzenia planów ochrony zostały wymienione w tabeli poniżej.

  

Tabela 1. Opracowania wykonane w ramach realizacji projektu "Plan ochrony Wigierskiego Parku Narodowego

i obszaru Natura 2000 Ostoja Wigierska"

  

Lp.

Nazwa opracowania

1

Projekt systemu informacji przestrzennej

2

Ortofotomapa i numeryczny model terenu

3

Leśna mapa numeryczna

4

Baza danych opisowych i geometrycznych dotyczących istniejącej infrastruktury technicznej,

turystycznej i edukacyjnej

5

Opracowania kartograficzne do fizjografii obszaru parku i otuliny

6

Modernizacja operatu geodezyjnego ewidencji gruntów oraz uporządkowanie stanu prawnego

gruntów Skarbu Państwa w obrębie Czerwony Krzyż

7

Baza danych opisowych i geometrycznych zawartych w starym „Operacie glebowo-siedliskowym”

8

Operat ochrony ekosystemów leśnych

9

Operat ochrony lądowych ekosystemów nieleśnych, torfowiskowych i bagiennych

10

Operat ochrony zasobów i ekosystemów wodnych

11

Operat ochrony roślin

12

Operat ochrony grzybów

13

Operat ochrony zwierząt

14

Bazy danych opisowych i geometrycznych zawartych w starych operatach: „Ochrony walorów

i zasobów przyrody nieożywionej i gleb, „Ochrony zasobów i walorów krajobrazowych”

i „Ochrony wartości kulturowych”

15

Opracowanie "Zagospodarowanie przestrzenne Wigierskiego Parku Narodowego i jego otuliny"

16

Opracowania analityczne

1) "Zagrożenia, uwarunkowania społeczne i gospodarcze oraz analiza skuteczności

dotychczasowych sposobów ochrony".

2) "Koncepcja ochrony zasobów, tworów i składników przyrody oraz wartości kulturowych,

a także eliminacji lub ograniczania istniejących i potencjalnych zagrożeń".

3) "Zadania ochronne oraz ocena przewidywanych skutków ich realizacji"

17

Projekty: 1) Planu ochrony Wigierskiego Parku Narodowego.

2) Planu ochrony obszaru Natura 2000 "Ostoja Wigierska" w części poza granicami WPN-u

18

Dokumentacja planu ochrony

19

Projekt planu zadań ochronnych dla OSO "Puszcza Augustowska"

z wyłączeniem obszaru Wigierskiego Parku Narodowego

i obszaru wspólnego z „Ostoją Wigierską”

20

Dokumentacja planu zadań ochronnych dla OSO "Puszcza Augustowska"

21

Bibliografia obszaru Natura 2000 Ostoja Wigierska

i Wigierskiego Parku Narodowego do 2011 r.

22

Publikacje:

(1) ulotka "Plan ochrony Wigierskiego Parku Narodowego i obszaru Natura 2000

Ostoja Wigierska", A4, 2000 szt.

(2) ulotka "Plan zadań ochronnych obszaru Natura 2000 Puszcza Augustowska",

A4, 2000 szt.

(3) „Siedliska Przyrodnicze i gatunki sieci Natura 2000 w Wigierskim Parku Narodowym

i Ostoi Wigierskiej”, format B5, 2 tys. egz.

(4) "Popularny plan ochrony Wigierskiego Parku Narodowego", format B5, 3 tys. egz.

  

  

  

1.6. Łączność

Piotr Pieczyński, Stefan Mackiewicz

  

  

Łączność bezprzewodowa, alarmowa w dyspozycji WPN w roku 2014:

  

a) stacje radiowe:

główna stacja bazowa (GSB - Dyrekcja WPN),

stacje przekaźnikowe (Krzywe, Królówek, Lipowe),

lokalne stacje bazowe (LSB) - 16 sztuk,

radiotelefony przewoźne – 8 sztuk,

radiotelefony nasobne – 25 sztuki;

M216, Yaesu FTL-1011 – bazowe i przewoźne.

  

b) sprzęt radiokomunikacyjny:

radiotelefony Motorola P200, GP340 – nasobne,

M216, Yaesu FTL-1011 – bazowe i przewoźne.

kanały radiowe:

kanał 1 – roboczy: łączność bezpośrednia dla wszystkich radiotelefonów w sieci pozostających w zasięgu,

kanał 2 i 3 – łączność z GSB poprzez stacje przekaźnikowe w sytuacji braku łączności na kanale 1,

kanał 3, 4, 5 – łączność ze strażą pożarną, kanały wykorzystywane wyłącznie przez Punkt Alarmowo Dyspozycyjny WPN i Służbę Ochrony Przeciwpożarowej Parku;

  

c) wykorzystywana częstotliwość:

48,3000 MHz,

160,5500 MHz.

  

Pozwolenie radiowe ważne jest do 29 grudnia 2015 r.

  

Na bieżąco wykonywano konserwacje i naprawy.

  

Z dniem 1 stycznia 2014 roku weszło w życie nowe rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie rocznych opłat za prawo do dysponowania częstotliwościami (Dz.U. 2013 poz. 1586). W związku z nowymi przepisami zaszła konieczność zmiany pozwolenia radiowego w zakresie obszaru obsługi sieci radiowej. W dniu 3 listopada 2014 roku Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej wydał decyzję (na wniosek WPN), w której precyzyjnie określono obszar wykorzystywania sieci rrl, dzięki czemu można było prawidłowo określić wysokość opłaty za prawo do dysponowania częstotliwościami zgodnie z nowymi regulacjami prawnymi. Obecnie opłata za wykorzystywane częstotliwości wynosi 100 zł rocznie.

 

Obecnie Wigierskim Parku Narodowym w sieci Plus funkcjonuje 38 telefonów komórkowych.

  

Do dyspozycji leśniczych zostało zakupionych 10 kart SIM przeznaczonych do przesyłu danych. Ponadto 1 karta zainstalowana jest w instalacji alarmowej w Ośrodku Edukacji Środowiskowej na Słupiu.

  

WPN posiada telefonię stacjonarną do obsługi siedziby parku, wylęgarni ryb w Tartaku, Muzeum Wigier w Starym Folwarku oraz OEŚ na Słupiu.

  

  

  

Dalej »