Strona główna

  

kliknij, aby powiększyć

  

  

  

  

  

  

  

OCHRONA EKOSYSTEMÓW NIELEŚNYCH, TORFOWISKOWYCH I BAGIENNYCH

  

  

Podstawowe zabiegi ochrony czynnej w ekosystemach nieleśnych, torfowiskowych i bagiennych polegają na powstrzymywaniu ich zarastania, poprzez koszenie roślinności zielnej (w tym trzciny) oraz usuwanie pojawiających się gatunków krzewiastych i drzewiastych. Są to zatem działania stabilizujące, polegające na utrzymaniu istniejącego stanu ekosystemów (ograniczaniu procesów sukcesyjnych). Dzięki tym działaniom dążymy do:

  • zachowania bioróżnorodności cennych siedlisk nieleśnych;

  • utrzymania powierzchni siedlisk Natura 2000 stanowiących przedmioty ochrony;

  • utrzymania lub wzrostu populacji gatunków charakterystycznych, w tym gatunków chronionych;

  • ograniczenia udziału ekspansywnych roślin zielnych i drzewiastych, w tym gatunków obcych i inwazyjnych;

  • trwałego zapewnienia form użytkowania rolniczego agrocenoz, które sprzyjają zachowaniu ich właściwego stanu ochrony.

W strefie ochrony czynnej stabilizującej znalazły się położone na gruntach Skarbu Państwa śródleśne płaty świeżych łąk użytkowanych ekstensywnie, niektóre torfowiska przejściowe i torfowiska nakredowe (siedliska Natura 2000).
 

Część cennych ekosystemów nieleśnych, torfowiskowych i bagiennych już jest zarośnięta i wymaga bardziej radykalnych działań. Zaliczono je do ochrony czynnej renaturyzacyjnej. Są to zarastające torfowiska wysokie, na których są usuwane drzewa i krzewy, a także murawy bliźniczkowe, murawy napiaskowe i zmiennowilgotne łąki trzęślicowe, które są systematycznie wykaszane, w warunkach ściśle określonych dla odpowiedniego typu roślinności.
 

Zabiegi ochrony czynnej w ekosystemach nieleśnych park wykonuje średnio rocznie na powierzchni około 50 hektarów.
Siedliska stabilne i nie wymagające ingerencji znajdują się pod ochroną ścisłą. Są to najczęściej torfowiska wysokie i przejściowe w misach dawnych i istniejących jezior dystroficznych (sucharów). Ochroną ścisłą objęto około 50 ha torfowisk.
 

W strefie ochrony czynnej zachowawczej znalazły się torfowiska w dolinach rzek: Czarnej Hańczy pomiędzy Sobolewem i jeziorem Wigry oraz Wiatrołuży. Działania w tej strefie ograniczają się do usuwania niecierpka gruczołowatego – gatunku obcego.
 

Ochronie zbiorowisk nieleśnych na gruntach prywatnych, czyli w strefie ochrony krajobrazowej, sprzyja realizowany w naszym kraju system płatności bezpośrednich. Obejmuje on między innymi utrzymanie trwałych użytków zielonych, ugorów, obszarów proekologicznych, oczek wodnych i stref buforowych. Niektórzy rolnicy korzystają też z funduszy w ramach „Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego”. Ochroną krajobrazową objęte są również grunty orne, łąki i pastwiska będące w użytkowaniu wieczystym i stanowiące własność parku. Są one utrzymywane w dobrej kulturze rolnej (zasiewy, koszenia, ekstensywny wypas), średnio corocznie na powierzchni około 200 ha.
 

Ważnym działaniem na terenach otwartych parku jest usuwanie obcych gatunków obcych, głównie niecierpka gruczołowatego, trojeści amerykańskiej, róży pomarszczonej, rdestowca ostrokończystego i nawłoci kanadyjskiej.
 

W celu zapewnienia trwałej ochrony siedlisk cennych przyrodniczo, park stara się kupować tereny – korzystając z prawa pierwokupu lub w ramach dobrowolnych transakcji.

 

Aktualizacja: 2022-05, J. Borejszo

 

  

     

dalej