Idea utworzenia Ośrodka Rozwoju Zrównoważonego

Główne obiekty Ośrodka powstaną na dużej polanie, położonej w pobliżu leśniczówki Słupie, pomiędzy lasami nad jeziorami Długie i Muliczne a lasami i torfowiskami w pobliżu Zatoki Słupiańskiej jeziora Wigry - zgodnie z opracowanym planem zagospodarowania.

Ośrodek ma spełniać wiele zadań i być otwarty dla bardzo szerokiego kręgu odbiorców. Wstępny program zakłada wykorzystanie tego obiektu do edukacji ekologicznej, prezentacji dziedzictwa kulturowego, etnografii i historii regionu, propagowania i wymiany doświadczeń z zakresu trwałego użytkowania zasobów przyrody, wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz strategii rozwoju obszarów o szczególnych walorach środowiska naturalnego. W Ośrodku będą mogły być organizowane różnorodne szkolenia, warsztaty, seminaria i konferencje - od zajęć "zielonej szkoły" dla młodzieży po spotkania naukowe. Ośrodek winien stać się centrum szkolenia pro-ekologicznych metod gospodarowania oraz podtrzymywania miejscowych tradycji, w tym ginących rzemiosł, rękodzieła artystycznego, tradycyjnych zajęć gospodarczych i domowych.

Planowana inwestycja pełnić będzie jednocześnie rolę Centrum Energii Odnawialnej - ośrodka prezentacji, promocji i szkolenia w zakresie możliwości efektywnego wykorzystywania odnawialnych zasobów energii. Obiekt powstający przy współpracy wielu instytucji i organizacji - partnerów projektu - będzie miał znaczenie międzynarodowe, służąc zarówno odbiorcom polskim jak i sąsiadującym regionom Litwy, Białorusi i Obwodu Kaliningradzkiego (Rosji).

Aby Ośrodek Rozwoju Zrównoważonego mógł realizować różnorodne cele ustalono, iż w skład projektowanego kompleksu edukacyjnego wejdą:

• budynek główny Ośrodka, mieszczący salę konferencyjną, pomieszczenia seminaryjne i pracownie do zajęć kameralnych oraz bazę noclegową i żywieniową dla 60 osób;
• przeniesione i zrekonstruowane na polanie Ośrodka obiekty dziedzictwa kulturowego, z wyznaczoną pośród nich ścieżką edukacyjną (tzw. ścieżką kulturową). Na polanie słupiańskiej zaprezentowane zostaną tradycyjne i historyczne formy gospodarowania, m.in. bartnictwo, hutnictwo, smolarstwo, rybołówstwo i obróbka drewna. Zwiedzający ścieżkę będą mogli zapoznać się z elementami tradycyjnego budownictwa - m.in. zagrodą wiejską i osadą leśną, a także obejrzeć zrekonstruowaną zagrodę pradziejową;
• ścieżka edukacji przyrodniczej, na której prowadzona będzie większość zajęć terenowych z zakresu poznawania przyrody, gleb, geomorfologii i innych kierunków wiedzy o środowisku naturalnym. Ścieżka edukacyjna, poprowadzona w niezwykle atrakcyjnym i zróżnicowanym pod względem przyrodniczym otoczeniu Ośrodka, będzie łączyła się z budynkiem głównym i pętlami ścieżki edukacji kulturowej. Ścieżka zostanie zagospodarowana tablicami informacyjnymi, miejscami odpoczynku i urządzeniami ułatwiającymi dotarcie do interesujących miejsc osobom niepełnosprawnym.

Budowa Ośrodka i urzeczywistnienie nakreślonych planów uzależnione będą od możliwości ich sfinansowania ze źródeł zewnętrznych - budżetu Państwa, krajowych funduszy celowych lub pomocy zagranicznej. Wstępne rozmowy na ten temat wskazują na zainteresowanie wielu osób i instytucji ideą zorganizowania Ośrodka Rozwoju Zrównoważonego. Ważnym czynnikiem, sprzyjającym przyszłej realizacji projektu, jest fakt włączenia projektu utworzenia Ośrodka do międzyresortowego programu "Świadome kształtowanie krajobrazu historycznego", zatwierdzonego Zarządzeniem Nr 41 Premiera RP z dnia 27 lipca 1999 roku, na poz. 64C.