Anna Krzysztofiak
Rozmaitości

   

W poprzednim numerze kwartalnika „Wigry” poznaliśmy rośliny, których kwitnienie świadczy o nadchodzeniu kolejnych okresów fenologicznych: przedwiośnia, pierwiośnia i wiosny. Tegoroczna wiosna nie odbiegała zbytnio od normy, poza tym, że przyszła około dwóch tygodni później niż zwykle. Uwidoczniło się to późniejszym kwitnieniem wielu gatunków roślin oraz opóźnionym pojawieniem się związanych z nimi gatunków zwierząt. Również płazy zakończyły sen zimowy później niż w latach poprzednich. Oszczędziły nas za to późne przymrozki i wiosenne burze z gradobiciem, które zniszczyły wiele wiosennych roślin w poprzednim roku.

 

Opóźnione gody ropuchy szarej 
(fot. M.Kamiński)

  

Grążele kwitnące w Czarnej Hańczy
 (fot. M.Kamiński)

  

Kwitnąca łąka – Polana Słupiańska
(fot. M.Kamiński)

  

 

Przed nami lato. Fenolodzy dzielą je na wczesne lato i lato właściwe.

 

Wczesne lato. Jest to okres kwitnienia zbóż (żyto, owies, pszenica, itp.) i innych traw oraz dojrzewania wczesnych jagód, takich jak poziomki, truskawki i jagody czarne. Charakterystycznymi wskaźnikami fenologicznymi dla tego okresu jest kwitnienie bzu czarnego, dzikiej róży oraz lilii złotogłów. W okresie tym kwitnienie rozpoczynają również liczne ciepłolubne gatunki zielne, np. czartawa pospolita, pokrzywa zwyczajna, przytulia czepna i przytulia leśna, żywokost lekarski, niecierpek drobnokwiatowy i niecierpek pospolity. Wczesne lato jest okresem ciężkiej próby dla alergików, którzy szczególnie źle znoszą duże zagęszczenie pyłków traw w powietrzu. Sytuacja staje skrajnie niekorzystna w przypadku braku opadów deszczu. Duże ilości pyłków różnych roślin unoszą się w powietrzu przez cały okres tej pory fenologicznej.

  

Lato. Lato rozpoczyna się wraz z dojrzewaniem owoców i zbóż. Jest to pora żniw i obfitości owoców w sadach. Testowym wskaźnikiem fenologicznym pełni lata jest kwitnienie lip, na obszarze Suwalszczyzny zwłaszcza lipy drobnolistnej. Na jeziorach kwitną grzybienie białe i północne oraz grążele żółte. W okresie tym kwitną również: trybuła leśna, podagrycznik pospolity, liczne gatunki dziurawców, kielisznik zaroślowy, psianka słodkogórz, wyka płowa oraz dzwonek brzoskwiniolistny. W lasach pojawiają się grzyby, zwłaszcza pieprzniki jadalne, zwane potocznie kurkami oraz rydze i maślaki. Zaczynają dojrzewać owoce jarzębiny. Łąki pokrywają się wielobarwnym kobiercem kwiatów, przywabiając rzesze owadów. Symptomem końca lata i jednocześnie początkiem wczesnej jesieni jest kwitnienie wrzosu.

spis treści   następny artykuł