Nr 3/2003

TURYSTYKA, WĘDKARSTWO, REKREACJA

   

Zdzisław Zaborowski 

      

"LAS" 

przyrodniczo

-archeologiczna

ścieżka edukacyjna

(2)

 

 

Przystanek 4. Bór mieszany

Wśród drzew dominują okazałe sosny i świerki. Rosną tu najstarsze drzewa w okolicy Suwałk. Wiek niektórych sosen dochodzi do trzystu lat, a świerków przekracza sto lat. Pomiędzy nimi rosną: dęby szypułkowe, klony pospolite, liczne są lipy drobnolistne, pojedynczo występuje topola osika i brzoza brodawkowata. W podszycie rośnie leszczyna pospolita, liczny jest wiciokrzew i bez czarny, pojedyncze kruszyny i jarzębiny. W warstwie runa jest mniej gatunków niż w lesie liściastym. Występuje tu przylaszczka pospolita, zawilec gajowy i kon- walia majowa oraz dwa gatunki roślin chronionych - lilia złotogłów i wawrzynek wilczełyko. Znacznie liczniejsze są rośliny typowe dla siedlisk borowych: konwalijka dwulistna i jednolistna, szczawik zajęczy, borówka czernica oraz pa- procie - orlica pospolita, wietlica samicza i nare- cznica samcza.

  

Przystanek przy mrowisku (fot. M.Kamiński)

  

Przystanek 5. Mrowisko mrówki ćmawej

Ścieżka prowadzi wokół jeziorka leśnego o nazwie Suchar I. Wzdłuż trasy widać kilka kop- ców mrowisk mrówki ćmawej. W lesie jest to często spotykany gatunek mrówki. Jej kopce mogą mierzyć do dwóch metrów wysokości i pięciu metrów szerokości. Mrówki to owady społeczne, u których istnieje podział na kasty. W mrowisku mieszka królowa oraz mrówki robotnice i mrówki żołnierze, broniący kolonii przed napaścią innych owadów. Mrówki to bardzo pożyteczne owady. Dbają o stan sanitarny lasu, m.in. zjadając niebezpieczne dla drzew larwy owadów.

  

Spała żywiczarska (fot. M.Kamiński)

  

Przystanek 6. Spała żywiczarska

Nacięcia na starych sosnach świadczą o tym, że pozyskiwano tu kiedyś żywicę balsa- miczną. Z żywicy wytwarzano wiele ważnych produktów: terpentynę, kleje, pasty, farby, lekar- stwa, materiały wybuchowe. Proces żywicowania polegał na systematycznym nacinaniu rowków ściekowych na odartej z kory powierzchni pni sosen. Rowkami bocznymi spływała żywica do pionowego rowka środkowego i dalej do zbior- niczka. Zebraną żywicę okresowo magazy- nowano w beczkach umieszczanych w spec- jalnych schronach ziemnych. Narzędzia do żywicowania można obejrzeć na wystawie etnograficznej w Krzywem.

   

   

 

Ślady żerowania bobrów nad Sucharem I (fot. M.Kamiński)

  

Przystanek 7. Żeremie bobrowe

Nad Sucharem I mieszka rodzina bobrów. Dobrze widoczne są stare i nowe ślady ich obecności. Nad brzegiem jeziorka leżą ścięte brzozy, olsze i dęby. Ogryzione są również stare sosny. W niektórych miejscach, przy tafli wody, widać "stołówki" bobrowe. Właśnie tutaj ogryzają one gałęzie drzew z liści i kory. Nad Sucharem I bobry mają dwa żeremia i liczne nory. Zamie- szkałe żeremie znajduje się po przeciwnej stronie jeziorka. Bezpośrednio przy trasie ścieżki widać natomiast stare żeremie. Bobry można obser- wować o zmierzchu lub wcześnie rano.

 

Przystanek 8. Bór bagienny przy Sucharze I

Na południowym brzegu Suchara I znajduje się obszerny pomost, otoczony niskim lasem świerkowo-sosnowym, rosnącym na grubej warstwie torfu. Warunki do wzrostu drzew są tu bardzo trudne, dlatego wiele z nich wcześnie usycha. Podszyt prawie nie istnieje, a jedynie mchy pokrywają powierzchnię zwartym ko- biercem, budując pływający mszar torfowcowy. Na jego powierzchni rośnie owadożerna rosiczka okrągłolistna, żurawina błotna, modrzewnica zwyczajna, wełnianka, bagno zwyczajne oraz turzyce. Są to rośliny charakterystyczne dla torfowisk i boru bagiennego. W miejscach poło- żonych dalej od wody pojawiają się krzewinki borówki bagiennej (łochyni) oraz borówki czer- nicy. Pomost jest wygodnym miejscem do prowadzenia obserwacji roślin i zwierząt. Wczesną wiosną odbywają się tu widowiskowe gody gągołów, kaczek czernic i krzyżówek. Wieczorem można obserwować z pomostu żerujące bobry.

  

Na łące koło leśniczówki stoją gliniane słupy, pokryte słomianymi daszkami. Konstrukcje te zbudowano w celu aktywnej ochrony wielu gatunków owadów gnieżdżących się w glinie, drewnie i słomie.

  

  

Zapraszam do odwiedzania ścieżki. O każdej porze roku daje ona możliwość bezpośredniego kontaktu z przyrodą i dobrego wypoczynku.

    

Gliniane konstrukcje - siedliska zastępcze dla wielu gatunków owadów (fot. M.Kamiński)

   

zobacz: przewodnik po ścieżce "Las"

indeks tematyczny "WIGRY" home Wigierski PN spis treści następny artykuł