|
Nr 3/2004 |
PRZYRODA I KRAJOBRAZ |
|||||||||||||
|
Piotr Pieczyński
RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA PARKU:
NIELEŚNE EKOSYSTEMY LĄDOWE (1) fot. M.Kamiński |
||||||||||||||
|
Krajobraz Wigierskiego Parku Narodowego charakteryzuje się ogromną różnorodnością: bogactwem jezior, drobnych zagłębień bezodpływowych, wzgórz i pagórków zbudowanych z glin, żwirów i głazów, czy wreszcie równin utworzonych z piasków. Decyduje to o różnorodności siedlisk, stanowiących podstawę rozwoju zróżnicowanych ekosystemów. Prawie 2/3 powierzchni parku zajmują lasy, oddzielone od siebie wodami i nieleśnymi ekosystemami lądowymi: obszarami pól uprawnych, torfowisk, pastwisk i łąk. Stanowią one bardzo cenny element w krajobrazie parku, który jest przykładem bardzo rzadkiego obecnie w Polsce krajobrazu kulturowego z zachowanymi elementami naturalnymi, typowego dla Polski XIX wieku.
Układ powierzchniowy nieleśnych ekosystemów lądowych w granicach WPN jest następujący:
Aby choć po części odpowiedzieć na pytanie, jak ważne dla środowiska przyrodniczego parku są nieleśne ekosystemy lądowe, wystarczy udać się np. na wieżę widokową w miejscowości Leszczewo. Rozciąga się z niej rozległy widok na pola z licznymi wzgórzami otoczonymi torfowymi zagłębieniami. Jest to obszar ekstensywnie użytkowany rolniczo, dzięki czemu zachowały się tu różne typy kwiecistych łąk i muraw, a fragmenty bagienne nie uległy osuszeniu.
|
Na podmokłych łąkach można spotkać czajkę i kulika wielkiego. Malowniczo komponuje się w krajobrazie zarastający przez osokę aloesowatą zbiornik wodny z otaczającymi go turzyco- wiskami, wilgotnymi łąkami oraz fragmentami olsu.
Okolice wsi Leszczewo (fot. J.Borejszo)
Wyobraźmy sobie sytuację, w której po trzydziestu latach stajemy w tym samym miejscu, jednak z tą różnicą, że przez ten czas w miejscowości Leszczewo prowadzono intensywną gospodarkę rolną z nowymi odmianami zbóż i roślin okopowych, wymagających intensywniejszego nawożenia i stosowania środków ochrony roślin, wykonano rozległe melioracje osuszające łąki, w okolicy zbudowano wiele nowych domostw, zniknęły drobne zbiorniki wodne. Bynajmniej nie jest to obraz po katastrofie ekologicznej i jest on wpisany w normalną działalność człowieka. Pojawia się jednak pytanie: czy chcemy oglądać z wieży widokowej w Leszczewie, wsi położonej w granicach parku narodowego, obraz pierwszy, czy drugi?
|
|||||||||||||
