|
PRZYRODA I KRAJOBRAZ |
||
|
Niecierpek gruczołowaty (fot. M. Romański) |
Maciej Romański
INWAZYJNE GATUNKI ROŚLIN (2)
|
|
|
Przegląd inwazyjnych gatunków roślin występujących na terenie WPN-u
Rdestowiec ostrokończysty (Reynourtia japonica) – jest to roślina zaliczana do 100 najbardziej niebezpiecznych gatunków inwazyjnych świata! Pochodzi ze wschodniej Azji, do Europy została przywieziona na początku XIX wieku. W Polsce szczególnie rozprzestrzeniona na południu kraju. Na terenie WPN-u zidentyfikowana w okolicach Starego Folwarku, Leszczewka, w Leszczewie, Tartaku, Bryzglu, Krzywem i w rejonie Zatoki Słupiańskiej. Gatunek ten tworzy kłącza sięgające do 3 metrów w głąb ziemi. Odznacza się wielkimi zdolnościami regeneracyjnymi. Całkowicie eliminuje inne gatunki roślin, a jego pędy przerastają asfalt, a nawet mogą niszczyć budowle betonowe – fundamenty domów, konstrukcje hydro- techniczne, itp. Zwalczanie go jest bardzo trudne i kosztowne, szczególnie gdy opanuje większe obszary.
Rdestowiec ostrokończysty. Fot. M. Romański
Barszcz Sosnowskiego (Heracleum sos- novskyi) i barszcz kaukaski (Heracleum mante- gazzianum). Rośliny te pochodzą z gór Kaukazu i należą do jednych z największych roślin zielnych świata. Do Polski trafiły w latach 70. XX wieku jako roślina paszowa, ozdobna i miododajna. Na terenie WPN-u gatunek ten występuje w rejonie wsi Huta – w otoczeniu jezior Koleśne i Wiązowiec oraz w okolicach Piotrowej Dąbrowy. Obydwa gatunki są roślinami niebezpiecznymi dla zdrowia ludzi i zwierząt. Ich sok w połączeniu ze światłem słonecznym powoduje bardzo niebezpieczne oparzenia skóry II i III stopnia, a olejki eteryczne wydzielane w czasie upalnych dni wykazują działanie neurotoksyczne i mogą powodować silne zatrucia. Gatunek ten jest również niebezpieczny dla rodzimej flory, tworząc jednogatunkowe łany obejmujące wielkie powierzchnie. Barszcze te są bardzo trudne do zwalczania.
Barszcz Sosnowskiego. Fot. M. Romański
Nawłoć późna (Solidago gigantea) i nawłoć kanadyjska (Solidago canadensis). Pochodzą z Ameryki Północnej, do Europy przywiezione zostały w połowie XIX wieku, jako rośliny ozdobne. Obecnie są rozpowszechnione niemal w całej Europie, w Polsce tylko na północnym wschodzie są dopiero w początkowej fazie ekspansji. Nawłocie te opanowują głównie ugory i przydroża. Tworzą jednogatunkowe, wielko- powierzchniowe skupienia obejmujące nawet dziesiątki hektarów. Wykazują działanie alleopatyczne – wytwarzają substancje chemiczne eliminujące inne rośliny. Na terenie WPN-u spotykana głównie w przydomowych ogrodach na terenach wsi, od kilku lat można zaobserwować jej ekspansję na ugory i łąki. Najlepszą metodą walki z tym gatunkiem jest koszenie jego łanów, przed kwitnieniem i wyorywanie kłączy.
|
Nawłoć późna. Fot. M. Romański
Niecierpek gruczołowaty (Impatiens glan- dulifera). Roślina ta została sprowadzona z Himalajów na początku XIX wieku, jako roślina ozdobna. Na terenie WPN-u często hodowany w przydomowych ogrodach, opanował też już wiele siedlisk naturalnych głównie w dolinie Czarnej Hańczy – największe skupienia w okolicach wsi Sobolewo, Płociczno oraz na brzegach Wigier w okolicach klasztoru wigierskiego. Niecierpek ten może tworzyć zwarte łany, eliminując inne gatunki roślin. W mniejszych ciekach wodnych może blokować przepływ wód , powodując lokalne podtopienia.
Niecierpek gruczołowaty. Fot. M. Romański
Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora) – pochodzi z Azji, Sprowadzony w XIX wieku do ogrodów botanicznych, skąd szybko rozprzestrzenił się na obszar całej Europy. Jego ekspansja była szczegółowo opisywana przez ówczesnych botaników. Początkowo ograniczał się do opanowywania wyłącznie siedlisk przekształconych przez człowieka, głównie jako chwast ogrodowy. Z czasem rozpoczął ekspansję do zbiorowisk leśnych. Obecnie stanowi poważne zagrożenie dla wielu leśnych gatunków roślin. Tworzy jednogatunkowe skupienia obejmujące całe dno lasu. Wytwarza gigantyczne ilości nasion – do 32000 na m2. Na terenie WPN-u od kilkunastu lat opanowuje coraz większe obszary lasów. W przypadku obydwu gatunków niecierpków ich zwalczenie jest praktycznie niemożliwe.
Niecierpek drobnokwiatowy. Fot. M. Romański
|
