Klucz do oznaczania słodkowodnej makrofauny bezkręgowej

DIPTERA - muchówki (larwy)

Muchówki są bardzo liczną w gatunki grupą owadów. Ich larwy żyją w bardzo rozmaitych środowiskach w tym także w wielu słodkowodnych. Larwy muchówek to najbardziej zróżnicowana i najbogatsza w gatunki grupa nie tylko wodnych owadów ale i całej słodkowodnej makrofauny, ich liczbę w naszych wodach słodkich można szacować na około 2000 gatunków. Rozmiary tych zwierząt wahają się od 1 do ponad 60 mm, a plan budowy i tryb życia poszczególnych przedstawicieli jest bardzo różny. Żyją we wszystkich możliwych typach i siedliskach wód słodkich, w wielu z nich odgrywają ogromną rolę ekologiczną. Mogą być dominującym składnikiem litoralnego i dennego bentosu, fauny naroślinnej oraz fauny zamieszkującej wnętrze roślin wodnych; masowo występują w ciekach, a także mogą wchodzić w skład zooplanktonu jezior. Część muchówek jest przystosowana do życia w drobnych, okresowych zbiornikach i w wodach silnie zanieczysz- czonych, podczas gdy inne występują jedynie w czystych, dobrze natlenionych górskich potokach. Niektóre grupy taksonomiczne tego ogromnego rzędu owadów są jeszcze stosunkowo słabo poznane i bardzo trudne do dokład- niejszego oznaczania. Poniżej prezentowany jest klucz do oznaczania tych zwierząt z dokładnością do rodziny.

Klucz do oznaczania rodzin:

1a Ciało zbudowane zewnętrznie z 7 segmentów; segmenty, od strony grzbietowej oddzielone głębokimi wcięciami; na brzusznej stronie segmentów obecne pojedyncze przyssawki - Blephariceridae
Larwy 6 typowo reofilnych gatunków o długości ciała 5-12 mm zasiedlają szybko płynące potoki górskie (Rys. 47a). Żyją przytwierdzone do kamieni na dnie za pomocą przyssawek na brzusznej stronie ciała.
1b Ciało zbudowane z więcej niż siedmiu segmentów nie oddzielonych głębokimi wcięciami; przyssawki, jeśli obecne, to inaczej rozmieszczone  - 2

2a Głowa wyraźnie wyodrębniona od tułowia, tworzy całkowicie schitynizowaną "puszkę głowową", zwykle twardszą i ciemniejszą od reszty ciała; głowa zaopatrzona jest w oczy i czułki, nigdy nie jest nawet częściowo wciągana do wnętrza ciała  -  4 
2b Głowa wyodrębniona od tułowia, ale nierównomiernie schitynizowana, jej tylna część posiada taką strukturę jak reszta ciała (Rys. 47b,d); głowa wciągana do wnętrza ciała
- 3
2c Głowa słabo wyodrębniona od reszty ciała, zwykle może być częściowo lub całkowicie wciągana do wnętrza ciała, słabo schitynizowana a czasem kompletnie uwsteczniona; oczy i czułki zwykle uwstecznione lub nawet brak ich całkowicie - 13
   

Rys. 47.  DIPTERA: a. przedstawiciele Blepharoceridae, b. głowa przedstawiciela Limoniidae (na ciemno zazanaczono części schitynizowane), c. przedstawiciele Limoniidae, d. głowa przedstawiciela Tipulidae (na ciemno zaznaczono części schitynizowane) e. przedstawiciele Tipulidae

dalej   

Spis treści