Klucz do oznaczania słodkowodnej makrofauny bezkręgowej |
|||||
MOLLUSCA - mięczaki
1. GASTROPODA - ślimaki
Najliczniejsza i najbardziej zróżnicowana gromada mięczaków. W wodach słodkich Polski występują przedstawiciele 23 rodzajów (ponad 50 gatunków), należących do dwóch podgromad, przodoskrzelnych (Prosobranchia) i płucodysznych (Pulmonata). Ślimaki przeważnie występują na niewielkich głębokościach (z wyjątkiem niektórych przodoskrzelnych); zwykle najliczniej zasiedlają niektóre gatunki roślin zanurzonych i różnego rodzaju obiekty wzniesione ponad powierzchnię dna. Ciało wszystkich krajowych ślimaków słodkowodnych okryte jest wapienno-konchiolinową muszlą o różnym kształcie (czapeczkowatą lub spiralnie zwiniętą, a wtedy płaską lub wzniesioną, rys. 1a), niekiedy zamkniętą wieczkiem. Kształty muszli zwiniętych spiralnie mogą być bardzo różne (rys. 1 b); muszle ślimaków są przeważnie prawoskrętne, a tylko u nielicznych gatunków lewoskrętne (rys. 1 c). Budowa muszli, chociaż nie jest już uważana za najbardziej istotną cechę taksonomiczną, umożliwia w praktyce oznaczenie wszystkich krajowych ślimaków do rodzaju (a większość z nich nawet do gatunku). Na rys. 1d przedstawiono schemat budowy muszli ślimaka wraz z używanym przy jej opisie nazewnictwem.
Klucz do oznaczania podgromad:
1a Otwór muszli jest zamykany wieczkiem (jest ono przyrośnięte do nogi zwierzęcia i w pustych muszlach przeważnie nie zachowuje się; u zakonserwowanych osobników niektórych gatunków może być dosyć głęboko wciągnięte w głąb muszli) -
Prosobranchia, przodoskrzelne
|
Rys. 53. GASTROPODA: a. zasadnicze typy budowy muszli; b. kształty muszli zwiniętych spiralnie; c. sposób określania kierunku skrętu muszli, d. schemat budowy muszli
|
||||