Klucz do oznaczania słodkowodnej makrofauny bezkręgowej

TURBELLARIA – wirki

RHABDOCOELA - wirki prostojelitowe
W Polsce występuje ponad 80 gatunków tych zwierząt. Zamieszkują różnego rodzaju wody słodkie, zwykle przybrzeżną strefę wód stojących. Tylko nieliczne z nich osiągają wielkość charakterystyczną dla makrofauny. Są trudne do oznaczania i nie są wykorzystywane dla celów bioindykacyjnych (Rys. 10a).

TRICLADIDA - wypławki 
W naszej faunie występuje 7 rodzajów wypławków (13 gatunków). Wypławki żyją w różnego typu wodach słodkich, z reguły unikają wód zanieczyszczonych. Związane z podłożem, często spotykane są na kamieniach i roślinach. Są stosunkowo łatwe do oznaczenia na podstawie cech budowy zewnętrznej.

Uwaga! Oznaczanie wypławków należy przeprowadzać na żywych zwierzętach, zabite i utrwalone są znacznie trudniejsze do identyfikacji.

Klucz do oznaczania rodzajów:

1a Oczu brak - rodzaj Dendrocoelum, część, (Rys. 10b)
Do rodzaju tego należy D. carpathicum, wypławek karpacki, duży (do 35 mm), biało zabarwiony wypławek zamieszkujący zimne i dobrze natlenione źródła i potoki
1 b Jedna para oczu - 2
1c Wiele par oczu wzdłuż przedniej i bocznych krawędzi ciała - rodzaj Polycelis, wielooczka (Rys.10 c,d)
Trzy gatunki z tego rodzaju, występujące w naszym kraju, osiągają około 20 mm długości i bardzo różnią się wymaganiami względem warunków środowiskowych. P. felina, wielooczka rogata to gatunek zimnolubny i reofilny, dwa pozostałe - P. tenuis i P. nigra występują bardzo pospolicie w wielu środowiskach.
2a Na przodzie ciała dwa zaostrzone wyrostki ("czułki") - rodzaj Crenobia (Rys. 10e)
Jedyny przedstawiciel tego rodzaju w Polsce C. alpina, wypławek alpejski osiąga 16 mm długości. Jest to gatunek zimnolubny, zamieszkujący kamieniste dno wód szybko płynących, zwykle w górach ale także np. na Suwalszczyźnie.
2b Brak wyrostków na przodzie ciała - 3
3a Część ciała położona tuż za oczami węższa od reszty ciała, oddzielona od niej przewężeniem - rodzaj Bdellocephala (Rys. 10f)
Jedyny w naszej faunie przedstawiciel tego rodzaju, B. punctata to duży (do 35 mm długości), brązowo nakrapiany wypławek zamieszkujący niżowe jeziora i rzeki.
3b Przód ciała inaczej zbudowany -  4  
  

  

dalej   

  

   

   

   

Rys. 10.  TURBELLARIA: a. przedstawiciel Rhabdocoela, 
b. przedstawiciel Dendrocoelum, c.,d. przedstawiciele Polycelis, 
e. przedstawiciel Crenobia, f. przedstawiciel Bdellocephala

   

Spis treści

Wigierski Park Narodowy