|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4. Wyniki badań 4.1. Meteorologia Wyniki uzyskane z pomiarów meteorologicznych na stacji w Sobolewie w roku 2010 odniesiono do przeciętnych warunków charakterystycznych dla Suwalszczyzny w latach 1971-2001 oraz do poprzednich lat badań. Rok 2010 pod względem termiczno-opadowym był rokiem normalnym i wilgotnym (Rys. 3). Średnia roczna wartość temperatury i suma opadów atmosferycznych na tle pozostałych lat badań przedstawiono w tabeli 3.
Rys. 3. Klasyfikacja termiczno-opadowa dla dostępnych lat badań
Tabela 3. Średnie roczne temperatury powietrza i sumy roczne opadów na stacji meteorologicznej w Sobolewie
4.1.1. Temperatura powietrza atmosferycznego Średnie wartości temperatury powietrza obliczono na podstawie średnich jednogodzinnych wartości. Rok kalendarzowy 2010 był rokiem normalnym. Jego średnia temperatura na wysokości 2 m n.p.g. wynosiła 6,34°C i była niemal identyczna ze średnią z wielolecia (6,30°C) i o 0,23°C wyższa od roku poprzedniego. Najcieplejszym miesiącem był lipiec (21,21°C), ale maksymalne temperatury występowały w sierpniu i dochodziły do 33,90°C. Najchłodniejszym miesiącem był styczeń (-10,59°C), z minimalną temperaturą dochodzącą do -29,10°C (Rys. 4, tab. 4). W okresie zimowym temperatura przy gruncie dochodziła do -27,70°C (grudzień). Najwyższe temperatury przy gruncie występowały w okresie czerwiec-sierpień i przekraczały 33°C (maksymalnie 38,80°C).
Rys. 4. Średnie miesięczne wartości temperatury powietrza na Stacji Bazowej WIGRY w 2010 r. na tle średnich z lat 1971-2001
Rok hydrologiczny był nieco cieplejszy od roku kalendarzowego (o 0,37°C), jak i również od poprzedniego roku hydrologicznego (o 0,38°C). Przy rozpatrywaniu temperatur powietrza w poszczególnych sezonach roku (dzieląc rok kalendarzowy na cztery pory) wyraźnie zaznaczyło się ciepłe lato (Rys. 5). W okresie letnim wystąpiło aż 41 dni z temperaturą maksymalną powyżej 25°C oraz 15 dni z temperaturą powyżej 30°C (Tab. 4). W stosunku do roku poprzedniego maksymalne temperatury były wyższe, a liczba najcieplejszych dni zdecydowanie zwiększyła się (w poprzednim roku było tylko 9 dni z temperaturą powyżej 25°C i nie zanotowano dni z temperaturą przekraczającą 30°C). Różnica między średnią temperaturą trzech miesięcy okresu letniego i wiosennego wyniosła 11,81°C, a między latem i jesienią 12,65°C. Średnia temperatura miesięcy zimowych była ujemna i wynosiła -7,37°C. Najchłodniejszym miesiącem zimowym był styczeń (-10,59°C), z minimalną temperaturą dochodzącą do -29,10°C.
Tabela 4. Średnie miesięczne i roczne temperatury powietrza atmosferycznego na stacji meteorologicznej w Sobolewie
Rys. 5. Temperatura powietrza w Sobolewie w poszczególnych porach roku kalendarzowego 2010
Średnie temperatury powietrza dla roku hydrologicznego mierzone na wysokości 2 m i przy gruncie wynosiły odpowiednio 6,70 i 6,60°C (Tab. 4).
Minimalne temperatury na 2 m n.p.g. i przy gruncie zanotowano w styczniu - odpowiednio -29,10°C
Tabela 5. Liczba dni charakterystycznych (Sobolewo, rok kalendarzowy 2010)
4.1.2. Temperatura gleby Średnie roczne temperatury gleby na badanych głębokościach wahały się od 9,0 do 9,3°C i to zarówno w roku kalendarzowym jaki i hydrologicznym (Tab. 6). Przebieg temperatur gleby na poszczególnych głębokościach przedstawiają rysunki 6, 7 i 8.
Rys. 6. Zmiany wartości temperatury gleby na głębokościach 5 i 20 cm w roku kalendarzowym 2010 (Sobolewo)
Rys. 7. Zmiany wartości temperatury gleby na głębokościach 50 i 100 cm w roku kalendarzowym 2010 (Sobolewo)
Rys. 8. Zmiany wartości temperatury gleby na głębokościach 5, 20, 50 i 100 cm w roku kalendarzowym 2010 (Sobolewo)
Temperatury gleby w miesiącach zimowych i jesiennych wzrastały wraz z głębokością, natomiast w miesiącach wiosennych i letnich malały (Rys. 9). W minionym roku gleba przemarzała do głębokości 50 cm, a temperatury chwilowe dochodziły do -8,50°C na głębokości 5 cm (marzec), -4,70°C na głębokości 20 cm (marzec) i -1,80°C na głębokości 50 cm (marzec). Nie zanotowano temperatur ujemnych na głębokości 100 cm, ale w styczniu, lutym i marcu minimalna temperatura dochodziła do 0°C. Najwyższą średnią miesięczną temperaturę gleby zarejestrowano w okresie letnim, w lipcu na głębokości 5 cm - wynosiła ona 24,70°C, a maksymalna temperatura chwilowa dochodziła do 42,60°C. Tabela 6. Temperatura gruntu na różnych głębokościach (Sobolewo, 2010 rok)
Rys. 9. Średnie temperatury gleby na różnych głębokościach w poszczególnych porach roku kalendarzowego 2010 (Sobolewo)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
