|
artykuł opublikowany w kwartalniku „Parki Narodowe” Nr 3/2004 s.6-10 |
||
|
„NATURA 2000”
Ochrona siedlisk przyrodniczych w sieci Natura 2000 (1)
|
||
Dyrektywa Siedliskowa (DS) ma na celu ochronę różnorodności biologicznej Europy. Dokument ten zakłada z jednej strony ochronę wybranych gatunków roślin i zwierząt wraz z ich siedliskami, a z drugiej, całych układów przyrodniczych, nazywanych tu siedliskami przyrodniczymi. Mogą one być całkowicie naturalne, jak np. wysokogórskie zbiorowiska naskalne, jak i półnaturalne, tzn. takie, które swoje powstanie i utrzymywanie się zawdzięczają człowiekowi. Są to przede wszystkim różnego rodzaju zbiorowiska łąkowe i murawowe. Głównym wyznacznikiem siedlisk przyrodniczych (w rozumieniu DS) są zbiorowiska roślinne, choć niektóre siedliska charakteryzują się skąpą roślinnością, jak „zalewane muliste brzegi rzek” (3270), trudną do określenia, np. „ujścia rzek” (1130), czy „duże płytkie zatoki” (1160) lub są jej całkowicie pozbawione, jak „jaskinie nie udostępnione do zwiedzania” (8310). Dyrektywa Siedliskowa kładzie nacisk zarówno na ochronę najrzadziej spotykanych siedlisk przyrodniczych, zwłaszcza endemicznych, jak i tych najbardziej typowych, które są szeroko rozpowszech- nione na kontynencie i decydują o kształcie jego szaty roślinnej. Podobnie jak w przypadku gatunków roślin i zwierząt, lista siedlisk przyrodniczych pierwotnie była dobierana pod kątem Europy Zachodniej, a więc nie uwzględniała cennych przyrodniczo siedlisk wschodniej części kontynentu. Kraje akcesyjne wnioskowały więc o rozszerzenie załącznika I DS, stanowiącego listę siedlisk przyrodniczych, mających podlegać ochronie.
Polska proponowała objęcie ochroną dodatkowo 19 rodzajów siedlisk, w tym 6 jako priorytetowych. Komisja Europejska zaakceptowała 3 z nich, a dalszych 9 zostało uwzględnionych poprzez poszerzenie dotychczasowych definicji odpowiednich typów siedlisk.
|
Źródła Bystrej w Tatrzańskim Parku Narodowym
Na załączniku I DS, znajduje się obecnie (wersja ostatnia, z 04. 2003) 218 pozycji. W Polsce stwierdzono występowanie 75 z nich (Tabela 1). Wśród nich jest 14 oznaczonych jako priorytetowe, a więc takie, za których zachowanie Unia ponosi szczególną odpowiedzialność.
|
|
