|
Ocalić od zapomnienia ... |
||
|
|
Narzędzia rolnicze
W gospodarstwach chłopskich w XIX w. używano narzędzi, które pod względem formy i kształtu powstały jeszcze za czasów feudalnych. Narzędzia te wykonywali na własny użytek sami chłopi lub ich zdolniejsi sąsiedzi. Podstawowym surowcem było drewno. Samorodne formy narzędzi były trwalsze i mocniejsze. Spotykamy narzędzia duże, jak radła, sochy, pługi, brony i mniejsze, prostsze - widły, motyki, cepy.
Pługi - zastąpiły sochę. Początkowo były drewniane, później żelazne, wykonywane przez kowali, a następnie fabrycznie. Konstrukcja pługów fabrycznych nie różniła się od pługów drewnianych poza tworzywem i drobnymi udogodnieniami. W XIX w. przy orce pługiem siłą pociągową były krowy, rzadziej woły, dopiero pod koniec wieku używano koni.
Brony - były to narzędzia pomocnicze, służące do wyrównywania zaoranej ziemi, spulchniania, zasypywania ziarna po siewie. Były to narzędzia drewniane, później z żelaznymi zębami.
Sierp - służył od najdawniejszych czasów do żęcia zboża. Kosa - proste narzędzie, które wyparło z prac polowych sierp. Składa się z klina, pierścienia, kosiska i rękojeści pośrodku kosiska. Do klepania kos i gładkich sierpów używano kowadełek i młotków, a do ich ostrzenia osełek. Grabie drewniane - narzędzie stosowane głównie przy zbiórce siana. Cep - narzędzie służące do młócenia zboża. Znane są cepy dwudzielne, tzn. złożone z 2 drążków (dzierżaka i bijaka) złączonych ze sobą skórzaną więzią. Młócenie cepami miało wyższość nad innymi rodzajami młócki, ponieważ dawało słomę prostą, nadającą się do poszywania (krycia) dachów.
dalej »
|
|
