PTAKI

  

 Wiadomości
 ogólne
 Ptaki wodne
 Ptaki łąk
 i pól
 Ptaki lasów
 Ptaki
 drapieżne
 Ptaki
 chronione
 Ochrona
 ptaków
 Strona główna
 WPN-u

  

Tekst:
Anna i Lech
Krzysztofiak

Zdjęcia: 
Emilia
Daniłowicz,
Jan
Krasnodębski,
Lech
Krzysztofiak,
Wojciech
Misiukiewicz,
Ewa Przytuła

Wykonanie
strony:
 
KAJA
 
2003

  

  

  

Ptaki lasów

  

Kruk (Corvus corax)

Lasy stanowią ponad 60% powierzchni Wigierskiego Parku Narodowego. W części północnej przeważa grąd trzcinnikowy, a w części południowej subborealny bór mieszany. Od typu lasu zależy skład gatunkowy występującego w nim zespołu ptaków. W ciepłych borach sosnowych spotkać możemy np. dzięcioła dużego Dendrocopos major, sikorę czubatkę Parus cristatus, sikorę sosnówkę Parus ater, świergotka drzewnego Anthus trivialis i ziębę Fringilla montifringilla. W lesie mieszanym spotkamy m.in. kruka Corvus corax, dzięcioła średniego Dendrocopos medius, pełzacza leśnego Certhia familiaris, sikorę bogatkę Parus major, bociana czarnego Ciconia nigra, drozda Turdus philomelos i rudzika Erithacus rubecula. Dla lasów liściastych charakterystyczne są: dzięcioł zielony Picus viridis, kowalik Sitta europea, kwiczoł Turdus pilaris, sikora modra Parus caeruleus i muchołówka żałobna Ficedula hypoleuca.

  

Kruk Corvus corax należy do rodziny krukowatych. Długość ciała ok. 65 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 125 cm, ciężar 1000-1500 g. Ubarwienie całkowicie czarne z metalicznym połyskiem, czarne są też dziób i nogi. Zamieszkuje lasy, góry i skaliste wybrzeża morskie. Chętnie żeruje na padlinie, poluje na gryzonie, ptaki i ich jaja, płazy, gady, mniejsze ssaki, a także owady. W zachowaniu przypomina ptaki drapieżne - zdobycz przenosi raczej w szponach niż w dziobie, chętnie też krąży na dużych wysokościach, wykonując powietrzne ewolucje. Ma doskonale rozwinięty zmysł słuchu i wzroku. Jest ptakiem długowiecznym, znane są przypadki, że kruki w niewoli dożywały 100 lat. Kruk występuje na granicach lasów wysokopiennych oraz łąk i pól. Dawniej należał do ptaków płochliwych, unikających bliskiego sąsiedztwa człowieka, obecnie coraz częściej gnieździ się w pobliżu wsi i miast. Gniazdo buduje na drzewach, z patyków, ziemi, suchych traw, mchu i sierści. Bardzo wcześnie rozpoczyna lęgi. Samica składa w drugiej połowie lutego lub na początku marca 4-6 jaj, które przeważnie sama wysiaduje. Młode opuszczają gniazdo po około 40 dniach, pozostają jednak w rodzinie jeszcze do jesieni. Kruki rzadko grupują się w stada. Występują u nas przez cały rok.

  

Dzięcioł duży (Dendrocopos major)

Dzięcioł duży Dendrocopos major, nazywany też dzięciołem pstrym większym, należy do rodziny dzięciołowatych. Długość ciała ok. 23 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 44 cm, ciężar ciała ok. 80 g. Ubarwienie czerwono-czarno-białe, u samca występuje czerwona przepaska na potylicy. Zamieszkuje różnego typu lasy, parki i aleje. Żywi się owadami, jesienią i zimą dodatkowo nasionami (głównie leszczyny i drzew iglastych). Długi, silny dziób służy do wykuwania otworów w drewnie i odłupywania kory w poszukiwaniu owadów. W wyciąganiu drobnych owadów i ich larw pomaga bardzo długi, ruchliwy i lepki język. Często znosi szyszki sosnowe, które utyka we wnękach dziupli i w szczelinach kory. Zgromadzone w ten sposób szyszki rozłupuje później, wyjadając ukryte w nich nasiona. Dzięcioł duży ma stosunkowo krótkie nogi, zakończone czterema palcami, z których dwa skierowane są do przodu, dwa zaś do tyłu. Dzięki takiej budowie kończyn i ostrym pazurom dzięcioł może się poruszać drobnymi skokami po pionowych powierzchniach pni drzew, podpierając się sztywnym ogonem. Gniazdo zakłada w wykutej przez siebie dziupli, na wysokości 0,5 do 2 m. W pierwszej połowie maja samica składa 5-7 jaj, które rodzice wysiadują na zmianę. Młode są początkowo bardzo niedołężne, jednak intensywnie karmione przez rodziców szybko rosną i usamodzielniają się. Opuszczają gniazdo po trzech tygodniach.

  

Bocian czarny (Ciconia nigra)

Bocian czarny Ciconia nigra należy do rodziny bocianowatych. Jest nieco mniejszy od bociana białego, długość jego ciała wynosi ok. 97 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 190 cm, ciężar ciała ok. 3000 g. Ubarwienie czarne, z wyjątkiem spodu ciała, który jest biały. Nogi i dziób czerwone. Zamieszkuje rozległe lasy obfitujące w zbiorniki wodne, śródleśne bagienka i podmokłe łąki, unikając sąsiedztwa człowieka. W przeciwieństwie do bociana białego nie żeruje na polach i łąkach, ale wśród bagien lub na brzegach rzek i rowów, gdzie brodzi w płytkiej wodzie polując na wodne zwierzęta. Zjada owady wodne, ryby, płazy i gady. Nie tworzy kolonii lęgowych. Gniazdo zakłada na wysokim drzewie, w miejscu zacisznym, w głębi lasu. Niekiedy wykorzystuje opuszczone gniazda ptaków drapieżnych. Na przełomie kwietnia i maja samica składa 3-5 jaj. Młode pozostają w gnieździe około 60-70 dni. Początkowo młode są brunatne i dopiero w trzecim roku życia ich upierzenie zmienia kolor na czarny z tęczowym połyskiem. Bocian czarny przylatuje do nas w marcu, odlatuje w sierpniu - październiku. Zimuje we wschodniej i południowej Afryce oraz w Indiach.

  

  

  

Kwiczoł (Turdus pilaris)

Kwiczoł Turdus pilaris należy do rodziny drozdowatych. Długość ciała 27 cm, długość skrzydła około 15 cm, ciężar ok. 100 g. Ubarwienie brunatno-szare, pierś i gardło w czarne plamki. Zamieszkuje obrzeża wilgotnych lasów, stare parki i zadrzewienia w dolinach rzek. Odżywia się owadami i innymi bezkręgowcami, jesienią także jagodami (lubi zwłaszcza jagody jałowca). Gniazda zakłada na drzewach liściastych, na wysokości 4-7 m, często w koloniach. Gniazdo zbudowane jest z liści, trawy, gliny lub iłu. W końcu kwietnia samica składa 5-6 jaj. Młode opuszczają gniazdo po 2 tygodniach, zanim jeszcze naucza się latać. Po okresie lęgów kwiczoły przebywają w stadach składających się z kilkudziesięciu osobników. Przylatują w marcu i kwietniu, odlatują w październiku i listopadzie. Zimują w południowej i zachodniej Europie, Azji Mniejszej i w Indiach. W tym okresie u nas przebywają kwiczoły z północy.

  

Drozd śpiewak (Turdus philomelos)

Drozd śpiewak Turdus philomelos należy do rodziny drozdowatych. Długość ciała ok. 23 cm, długość skrzydła ok. 12 cm, ciężar ciała ok. 60 g. Ubarwienie szarobrązowe z czarnymi podłużnymi plamkami. Nazwę swoją zawdzięcza wysokim umiejętnościom wokalnym. Oprócz skomplikowanego śpiewu godowego ptak ten wydaje szereg innych głosów w różnych sytuacjach, np. zaniepokojony wydaje dźwięk przypominający szybko otwierane i zamykane nożyce. Zamieszkuje różnego typu lasy i parki. Odżywia się owadami i innymi drobnymi bezkręgowcami, na jesieni również jagodami. Gniazdo buduje na krzewach lub drzewach, z liści roślin, mchu, spróchniałego drewna i śliny. Wyprowadza dwa lęgi w roku, od końca kwietnia do czerwca. Samica składa 4-5 jaj, młode opuszczają gniazdo po 2 tygodniach od wyklucia. Przylatuje w końcu marca, odlatuje we wrześniu - październiku. Zimuje w południowo-zachodniej Europie, północnej Afryce i Azji Mniejszej.

   

   

 

  

dalej