SŁOWNICZEK
Ampleksus - chwilowy uchwyt samicy przez samca. U naszych płazów bezogonowych wyróżniamy uchwyt pachowy (np. u żab i ropuch) i uchwyt pachwinowy (u kumaka i grzebiuszki).
Batrachofauna – obejmuje zwierzęta należące do gromady płazów, występujące na danym terenie.
Batrachologia – nauka o płazach, nazwa pochodzi od greckiego słowa „batrachos” – płaz.
Biegun jaja odżywczy - inaczej wegetatywny, część jaja, w której skupiona jest główna masa żółtka.
Biegun jaja twórczy - inaczej animalny, część jaja, w której znajduje się jądro komórki.
Błony pływne – błony występujące między palcami, ułatwiające pływanie.
Dymorfizm płciowy – cechy odróżniające samca od samicy, np. ubarwienie skóry, występowanie specjalnych struktur, mających znaczenie w procesie rozrodu, takich jak modzele godowe, rezonatory czy perełki godowe.
Galasy - zgrubienia tkanki lub narządu rośliny spowodowane przez zwierzęta, głównie owady, które produkują substancje powodujące przerost tkanek roślinnych.
Gruczoły skórne – wielokomórkowe gruczoły śluzowe i jadowe, występujące w skórze płazów. U niektórych płazów gruczoły jadowe występują w postaci tzw. parotyd – patrz niżej.
Herpetofauna – obejmuje zwierzęta należące do gromady płazów i gadów, występujące na określonym obszarze.
Herpetologia – nauka zajmująca się badaniem płazów i gadów.
Hibernacja – stan odrętwienia, w jakim płazy spędzają okresy niekorzystnych warunków (zimno, susza, upały).
Kijanka – larwa płazów bezogonowych, przystosowana do życia w środowisku wodnym (oddycha skrzelami, posiada, podobnie jak ryby, „narządy linii bocznej”).
Kloaka – końcowy odcinek jelita, do którego uchodzą nasieniowody lub jajowody oraz moczowody.
Maska – podłużna ciemna plama skroniowa, ciągnąca się od oka do nasady ramienia, występująca u żab brunatnych.
Metamorfoza – przeobrażenie się larwy w postać dorosłą.
Modzele godowe – twory skórne występujące na palcach przednich kończyn u samców płazów bezogonowych w okresie godów, mające na celu ułatwienie przytrzymania samicy w czasie ampleksusu.
Modzele piętowe – zgrubienia występujące u podstawy palców tylnych kończyn, służące do zakopywania się w podłożu.
Parotydy – parzyste gruczoły przyuszne o „bochenkowatym” kształcie, stanowiące skupienia gruczołów jadowych wytwarzających substancje toksyczne.
Perełki godowe – biało zabarwione szczyty drobnych chropowatości, pojawiających się na skórze samic żaby trawnej w okresie godów.
Rezonator – zwany inaczej workiem głosowym, stanowi parzysty lub nieparzysty narząd znajdujący się na podgardlu samca lub z boku przełyku, powodujący lepsze nagłośnienie wydawanych przez niego w porze godowej dźwięków.
Skrzek – jaja płazów. Mogą być składane pojedynczo, w sznurach bądź w pakietach.
Spermatofor – pakiet żywych plemników otoczonych galaretowatą wydzieliną gruczołów kloaki samca.
|