Wylęgarnia WPN cz.1

Fot.1 Elewacja budynku od południowej strony - przed remontem.

Strona południowa - po remoncie
Fot.2 Elewacja budynku od południowej strony - po remoncie.

Strona wschodnia - po remoncie
Fot.3 Elewacja budynku od wschodniej strony - po remoncie.

Z końcem 1999 roku Wigierski Park Narodowy zakończył remont oraz modernizację zabytkowej wylęgarni ryb w miejscowości Tartak. Powodem podjęcia prac remontowo- modernizacyjnych była potrzeba zachowania dotychczasowej funkcji zabytkowego ośrodka produkcji narybku oraz dostosowanie go do potrzeb wynikających z szerokiego zakresu ochrony ichtiofauny Wigierskiego Parku Narodowego. Realizacja inwestycji wspomagana była finansowo przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Fundację EkoFundusz oraz ze środków WPN.

Na część inwestycyjną zadania składały się:

- remont budynku wylęgarni wraz z modernizacją technologii produkcji materiału zarybieniowego finansowany przez EkoFundusz.

- remont budynku socjalno-technicznego oraz remont jazu piętrzącego na rzece Piertance finansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska Gospodarki Wodnej.

- zagospodarowanie terenu wokół obiektu finansowane przez Wigierski Park Narodowy.

Podstawą realizacji poszczególnych składowych zadania były przedstawione wcześniej do akceptacji Zarządom Fundacji oraz aktualizowane w trakcie realizacji harmonogramy finansowo-rzeczowe. W ramach wykonanych prac przeprowadzono kapitalny remont obu budynków obejmujący roboty stanu surowego, roboty wykończeniowe wewnętrzne i zewnętrzne, wykonano nowe instalacje, w tym: sanitarną, elektryczną, grzewczą wraz z modernizacją technologii produkcji narybku.

Z uwagi na zabytkowy status obiektu, który wybudowany został w okresie międzywojennym, w całości zachowano dawny kształt, funkcję oraz formę plastyczną elementów architektonicznych (bryłę budynków, pilastry ścian, proporcje i podział okien, formę stolarki okiennej i drzwiowej), a częściowo także funkcje pomieszczeń z ich wyposażeniem. Oba budynki mają obecnie estetyczne, jednolite elewacje oraz pokrycia dachowe przez co tworzą architektoniczną, współgrającą całość.

We wnętrzach pomieszczeń wykonano gruntowny remont ścian i podłóg. W hali inkubacyjnej oraz podchowalni zastosowano na ścianach powierzchnie z glazury, w innych pomieszczeniach mniej narażonych na działanie wilgoci zastosowano tynki zwykłe. Wymieniono w całości stolarkę zachowując dawne wymiary, kształty oraz podziały kompozycyjne. W hali inkubacyjnej zastosowano szyby koloru zielonego, stwarzające optymalne warunki świetlne dla inkubowanej ikry.
Gruntownej przebudowie oraz modernizacji uległa część technologiczna. Wymieniono wszystkie aparaty inkubacyjne, usprawniono zasilanie wylęgarni w wodę, zastosowano szereg rozwiązań umożliwiających obecnie produkcję szerokiej gamy gatunkowej oraz jakościowo lepszego narybku.
Nowym elementem technologicznym jest podchowalnia, w której wyprodukować można 200-230 kg narybku. Do tego celu służą przepływowe baseny. Wyposażone są one w oddzielny system podgrzewania i uzdatniania wody składający się z osadnika, fluidalnego złoża biologicznego z podgrzewaczem oraz komory kontaktowej natleniającej krążącą w obiegu wodę. Stworzono w ten sposób możliwości lepszego wykorzystania podstawowego materiału zarybieniowego jakim jest wylęg, poprzez jego podchów do stadiów starszych, charakteryzujących się większą zdolnością adaptacji w naturalnym środowisku a tym samym większą przeżywalnością. W podchowalni możliwa będzie także produkcja narybku suma, troci jeziorowej, pstrąga potokowego, gatunków wymaganych do zarybień wód WPN, których z przyczyn technicznych nie można było do tej pory uzyskiwać w wylęgarni i trzeba było dokonywać drogich zakupów od częstokroć odległych producentów.
W wylęgarni zainstalowano 200 nowych aparatów inkubacyjnych typu Weissa, w których można inkubować 600 litrów ikry. W porównaniu z stanem przed modernizacją w części aparatów (50 szt.) dowolnie można sterować temperaturą wody dostosowując ją do optymalnych wymagań inkubacji. Tworzą one tzw. obieg zamknięty. Woda w obiegu zamkniętym podgrzewana jest przez pompę ciepła, która zainstalowana jest w głównym budynku wylęgarni i która ogrzewa cały obiekt. Wszystkie aparaty wylęgowe posiadają płynną regulację przepływu oraz grawitacyjny sposób zasilania z rurociągów doprowadzających. Wyeliminowano przez to dotychczasowe, kłopotliwe i powodujące duże ubytki w ikrze lewarowe zasilanie inkubatorów.

Ciąg dalszy

Fot.4 Wnętrze podchowalni

Fot.5 Wnętrze hali inkubacyjnej

Fot.6 Maszynownia, w głębi pompa ciepła