Lp. |
Identyfikacja i ocena zagrożeń |
Sposób eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków |
1. |
Urbanizacja Parku prowadząca do degradacji walorów przyrodniczych i krajobrazowych |
1.Kontynuacja
działań zmierzających do opracowania planu ochrony i uzyskania dla niego
społecznej akceptacji. 2.Wprowadzenie do planu ochrony, studiów
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin,
miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i planów
zagospodarowania przestrzennego województwa zapisów ograniczających
zabudowę terenu Parku, w szczególności obszarów położonych poza
granicami skupionej zabudowy miejscowości, oraz innych zasad i
wytycznych dotyczących gospodarowania przestrzenią i budownictwa na
terenie Parku. 3.Prowadzenie uzgodnień w ramach postępowań w
sprawie decyzji o warunkach zabudowy, odnoszących się do terenu Parku,
skierowanych na ograniczenie zabudowy. 4.Wykupy gruntów prywatnych znajdujących się na terenie Parku |
2. |
Niezadowalający lub zły stan ochrony przedmiotów ochrony Natura 2000 |
Poprawianie lub odtwarzanie właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt będących przedmiotami ochrony na obszarze Natura 2000 |
3. |
Zmniejszanie się różnorodności biologicznej poprzez ekspansję obcych gatunków roślin i zwierząt |
1.Eliminowanie
obcych gatunków zagrażających rodzimym gatunkom. 2.Monitoring obcych gatunków inwazyjnych |
4. |
Zaburzenia przebiegu naturalnych procesów przyrodniczych w obszarach ochrony ścisłej |
Podejmowanie następujących po sobie działań w stosunku do zagrożeń antropogenicznych:
1) rozpoznawanie, 2) monitorowanie, 3) eliminowanie lub ograniczanie |
5. |
Zanieczyszczenie środowiska, w szczególności powietrza i powierzchni gleby |
1.Zbiórka,
segregacja i wywóz odpadów stałych we współpracy z samorządem lokalnym. 2.
Likwidacja starych składowisk odpadów i rekultywacja terenu. 3.
Termomodernizacja budynków i modernizacja systemów ich ogrzewania. 4.
Wprowadzanie i popularyzacja technologii wykorzystania odnawialnych
źródeł energii. 5.Monitoring jakości powietrza i gleby |
6. |
Zanieczyszczenie wód |
Ograniczanie dopływu substancji biogennych i eliminowanie dopływu zanieczyszczonych wód, poprzez: 1) popieranie i propagowanie systemu rozbudowy oczyszczania ścieków i kanalizacji wsi,
a także oczyszczania ścieków burzowych, 2) ograniczanie
zanieczyszczania wód powierzchniowych i podziemnych odciekami z pryzm
obornika - budowa płyt obornikowych, 3) usuwanie zanieczyszczeń
antropogenicznych – odpadów, 4) utrzymanie i odtwarzanie trwałej
pokrywy roślinnej w strefie brzegowej wód, 5) zachowanie
nieużytków i innych gruntów z trwałą pokrywą roślinną w zlewniach
dopływów jezior i w zlewniach bezpośrednich jezior, 6) wpływanie
na ograniczanie stosowania nawozów mineralnych i środków ochrony roślin
w zlewniach bezpośrednich jezior, 7) wykupy gruntów położonych w
zlewniach bezpośrednich jezior, 8) prowadzenie badań naukowych i
monitoringu jakości wód, 9) ograniczanie skutków eutrofizacji
jezior poprzez sterowanie strukturą i liczebnością zespołów ryb, 10) zachęcanie rolników z terenu Parku i otuliny do uczestnictwa w programach rolno-środowiskowych |
7. |
Zagrożenie stabilności zasobów wodnych |
Utrzymanie właściwego poziomu (stanu) wód powierzchniowych i gruntowych, poprzez:
1) zapobieganie osuszania terenów podmokłych i likwidacji drobnych
zbiorników wodnych, 2) ochrona małej retencji - wykonywanie zastawek, likwidacja rowów odwadniających,
odtwarzanie śródpolnych i śródleśnych oczek wodnych, 3)
utrzymanie naturalnego ustroju wodnego cieków, 4) prowadzenie monitoringu hydrologicznego |
8. |
Wysychanie i murszenie torfowisk |
Utrzymanie w stanie naturalnym lub renaturalizacja torfowisk, w szczególności dzięki ich wykupom |
9. |
Zagrożenie różnorodności biologicznej lasów |
1.Zachowanie lub
odtwarzanie różnorodności biologicznej właściwej dla danego typu
ekosystemu leśnego, w szczególności przez zachowanie lub przywracanie
siedlisk roślin, zwierząt lub grzybów, a w razie potrzeby, przez
wprowadzanie tych gatunków. 2.Zmniejszanie deficytu rozkładającego się drewna, poprzez pozostawienie zamierających i martwych drzew, które nie niosą ryzyka zasiedlenia przez owady zagrażające trwałości ekosystemów |
10. |
1.Niezgodność składu
gatunkowego i struktury przestrzennej drzewostanów z typem ekosystemu
naturalnego. 2.Obniżenie naturalnej odporności ekosystemów leśnych na działanie czynników wewnętrznych i zewnętrznych |
Przywracanie składu gatunkowego i struktury przestrzennej drzewostanów zgodnej z typem ekosystemu naturalnego, poprzez: 1) cięcia regulujące strukturę przestrzenną,
gatunkową i wiekową – pielęgnacyjno-hodowlane i ochronne, 2) dolesianie wybranych luk i przerzedzeń,
poprawki i uzupełnienia gatunkami zgodnymi z typem ekosystemu
naturalnego, 3) porządkowanie powierzchni i przygotowanie gleby
pod odnowienia, 4) pielęgnację upraw, 5) inicjowanie
odnowień naturalnych, 6) prowadzenie działań renaturalizacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem siedlisk i gatunków chronionych w ramach sieci Natura 2000 |
11. |
Zagrożenie trwałości ekosystemów leśnych przez nadmiernie rozmnażające się owady i grzyby |
Zwalczanie nadmiernie rozmnażających się owadów i grzybów, poprzez:
1) prognozowanie występowania owadów, 2) wykładanie pułapek,
3) wyszukiwanie i usuwanie części drzew zasiedlonych, 4) usuwanie
części drzew iglastych przewróconych lub złamanych w wyniku działania
czynników abiotycznych, 5) korowanie drewna, 6) mechaniczne rozdrabnianie pozostających części drzew, które mogą się stać bazą rozmnożeniową dla kambiofagów, z pozostawieniem zrębków na powierzchni |
12. |
Uszkodzenia w drzewostanach w wyniku działania czynników abiotycznych – wiatru, śniegu i lodu |
Kształtowanie wewnętrznej struktury lasu w celu zwiększania stabilności (odporności) drzewostanów na działanie czynników abiotycznych |
13. |
Nadmierne uszkodzenia w lasach powodowane przez ssaki roślinożerne |
Zabezpieczanie drzewostanów poprzez:
1) regulację liczebności oraz struktury wiekowej i płciowej jelenia (Cervus elaphus), sarny (Capreolus capreolus) i dzika ( Sus strofa),
2) zabezpieczanie upraw leśnych przed zgryzaniem i spałowaniem,
3) zwiększenie bazy żerowej poprzez uprawę poletek z uprawami rolnymi, 4) okresowe obserwacje uszkodzeń drzewostanów |
14. |
Pożary |
1.Wykonanie i
odnawianie pasów przeciwpożarowych. 2.Utrzymanie wyznaczonych
dróg w stanie przejezdności. 3.Stała kontrola terenu w okresie
zagrożenia pożarowego. 4.Gaszenie pożarów. 5.
Oczyszczanie punktów czerpania wody. 6.Usuwanie materiałów
łatwopalnych z terenów zagrożonych. 7.Remont i wymiana tablic informacyjnych o zagrożeniach pożarowych |
15. |
Zmniejszanie się różnorodności biologicznej w nieleśnych ekosystemach lądowych |
1.Powstrzymywanie
(na wybranych obszarach) sukcesji zbiorowisk nieleśnych, poprzez
usuwanie drzew i krzewów. 2.Wykaszanie roślinności dostosowane
do typu zbiorowisk roślinnych oraz biologicznych właściwości gatunków
roślin, zwierząt lub grzybów, charakterystycznych dla danego ekosystemu. 3.
Zachowanie lub odtwarzanie różnorodności biologicznej właściwej dla
danego typu ekosystemu, w szczególności przez zachowanie lub
przywracanie siedlisk roślin, zwierząt lub grzybów, a w razie potrzeby,
przez wprowadzanie tych gatunków. 4.Utrzymanie gruntów uprawnych
– zespołów upraw. 5.Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk. 6.Wykupy przyrodniczo cennych gruntów nieleśnych |
16. |
1.Zaburzenia w
strukturze troficznej ekosystemów wodnych i w składzie gatunkowym
ichtiofauny. 2.Spadek różnorodności i zmiany struktury gatunkowej i liczebności ryb |
Regulacja struktury gatunkowej i liczebności ryb poprzez:
1) zarybienia wybranych wód Parku wylęgiem i narybkiem gatunków
zagrożonych wyginięciem oraz wykazujących niską liczebność, 2) restytucję gatunków,
które wyginęły w wyniku antropopresji, 3) odłowy regulacyjne i
kontrolne, 4) badania naukowe i monitoring zmian zachodzących w
strukturze i liczebności zespołów ichtiofauny, 5) zwalczanie kłusownictwa rybackiego,
dostosowanie zasad wędkowania do potrzeb ochrony ekosystemów wodnych, 6) pozyskanie ikry siei (Coregonus lavaretus), sielawy (Coregonus albula) i szczupaka (Esox lucius), hodowlę wylęgu w warunkach kontrolowanych |
17. |
Wzrastająca presja kormorana czarnego (Phalacrocorax carbo) na ryby |
1.Uwzględnianie wzrastającej presji kormorana czarnego (Phalacrocorax carbo)
na ryby przy ustalaniu wielkości odłowów regulacyjnych. 2.Kompensacja presji na rybostan poprzez zarybienia |
18. |
Pogarszanie się warunków sanitarnych i tlenowych w strefie trzcinowisk jezior |
1.Zimowe koszenie
części trzcinowisk. 2.Częściowe usuwanie skoszonej roślinności wynurzonej z wybranych akwenów |
19. |
Zmniejszanie się liczebności (bogactwa) rodzimych gatunków roślin |
1.Aktywna ochrona
stanowisk cennych gatunków i restytucja siedlisk, inwentaryzacja i
eliminacja inwazyjnych gatunków obcych, zachowanie gospodarki
ekstensywnej i tradycyjnych sposobów użytkowania gruntów rolnych. 2.
Restytucja tradycyjnych odmian roślin uprawnych. 3.Zachęcanie
rolników z terenu Parku i otuliny do korzystania z programów
rolno-środowiskowych. 4.Wykupy gruntów z cennymi gatunkami roślin |
20. |
Zanikanie i przekształcanie siedlisk gatunków zwierząt |
1.Zachowanie
różnorodności, powierzchni i właściwego środowiska życia zwierząt. 2.
Sterowanie zagęszczeniem, strukturą gatunkową, wiekową i przestrzenną
wybranych populacji zwierząt. 3.Tworzenie siedlisk zastępczych. 4.Monitoring populacji zwierząt |
21. |
Spadek różnorodności gatunkowej i biologicznej zwierząt |
1.Restytucja i reintrodukcja gatunków zwierząt,
które dawniej występowały na terenie Parku. 2.Zasilanie
populacji gatunków rzadkich i zagrożonych nowymi osobnikami. 3.
Odtwarzanie siedlisk. 4.Restytucja rodzimych ras zwierząt gospodarskich |
22. |
Utrudnienia w przemieszczaniu się zwierząt przez drogi |
1.Budowa
bezkolizyjnych przejść dla zwierząt przez ciągi komunikacyjne. 2.Ograniczanie prędkości jazdy |
23. |
Nieszczęśliwe zdarzenia losowe, którym ulegają zwierzęta |
Okresowe przetrzymywanie i leczenie zwierząt wymagających opieki w celu ich powrotu do naturalnego środowiska |
24. |
Zużycie techniczne obiektów kultury materialnej |
1.Konserwacja i
rewaloryzacja obiektów znajdujących się w użytkowaniu wieczystym Parku. 2.
Wspieranie ochrony zabytków i obiektów zabytkowych stanowiących własność
innych podmiotów niż Skarb Państwa, poprzez pomoc w pozyskiwaniu środków
finansowych. 3.Wykupy obiektów kultury materialnej |
25. |
Niekontrolowana penetracja terenu Parku przez ludzi |
1.Egzekwowanie
zakazu wstępu do stref wyłączonych z turystyki. 2.Budowa i
utrzymanie urządzeń służących kanalizowaniu ruchu turystycznego, w tym
oznakowań szlaków turystycznych. 3.Ustawianie szlabanów w celu
uniemożliwienia wjazdu pojazdów na drogi dla nich nie udostępnione. 4.Prowadzenie działalności edukacyjnej |
26. |
Przestępstwa i wykroczenia przeciwko przyrodzie i środowisku Parku |
1.Zwalczanie
przestępstw i wykroczeń. 2.Prowadzenie powszechnej,
wielokierunkowej i różnorodnej edukacji środowiskowej. 3.Rozwój
polityki informacyjnej Parku oraz rozwijanie form komunikacji
społecznej. 4.Współdziałanie z organizacjami pozarządowymi. 5.Utrzymanie ośrodków edukacji przyrodniczej i kulturowej |
27. |
Niewystarczający zakres inwentaryzacji zasobów, tworów i składników przyrody |
Prowadzenie inwentaryzacji, badań naukowych i monitoringu |