AKTUALNOŚCI

Cały projekt został zrealizowany praktycznie w 2020 roku. Końcówka działania związanego z odbudową kładki i mostu dla turystów pieszych i rowerowych na przesmyku między jeziorami Wigry i Leszczewek przesunęła się na styczeń 2021 roku.  Zanim przejdziemy do poszczególnych etapów projektu chciałbym przytoczyć kilka istotnych faktów na temat samego szlaku "Wokół Wigier" im. Antoniego Patli. 

Zmiany jakie zaszły na trasie przebiegu zielonego szlaku Wokół Wigier

Zielony szlak "Wokół Wigier" należy do najpopularniejszych szlaków na terenie Wigierskiego Parku Narodowego. Wytyczony został w latach 90-tych XX wieku jako szlak pieszy. Pokazuje turystom piękno i bogactwo ekosystemów jeziora Wigry, doliny rzeki Czarnej Hańczy i lasów Puszczy Augustowskiej. Na trasie jego przebiegu znajdują się cenne ekosystemy leśne, wodne, łąkowe oraz piękne fragmenty polodowcowej rzeźby krajobrazu Wigierskiego Parku. Cały obszar, po którym przebiega szlak, cechuje wysoki stopień bioróżnorodności gatunkowej i siedliskowej. Przez lata funkcjonowania, został wyposażony w liczne elementy małej infrastruktury turystycznej, takie jak kładki, ławki, zadaszenia, miejsca odpoczynku, tablice informacyjne i edukacyjne, wieże widokowe, toalety, szlabany, itp. Spełnia ważną funkcję kanalizacji ruchu turystycznego, ograniczając ruch pieszy i rowerowy do oznakowanej trasy. Ponadto, odgrywa dużą rolę w praktycznej edukacji ekologicznej. Na trasie znajdują się bowiem różnego typu tablice informacyjne, a na kilku odcinkach przebieg szlaku pokrywa się ze ścieżkami edukacyjnymi, na które można odbić celem głębszego zapoznania się z walorami przyrodniczymi Parku. Można śmiało powiedzieć, że szlak „Wokół Wigier” jest swego rodzaju wizytówką Wigierskiego Parku Narodowego.

Od momentu założenia, czyli od lat 90-tych XX wieku do 2020 roku, zielony szlak „Wokół Wigier” funkcjonował jako szlak pieszy. Turystyka piesza była powszechna i uprawiana dosłownie przez każdego turystę. Natomiast turystyka rowerowa jak i projektowanie szlaków rowerowych, zaczęły zyskiwać na popularności mniej więcej po 2000 roku.

W 2020 roku szlak „Wokół Wigier” uzyskał status szlaku rowerowego, a w praktyce wyglądało to tak, że od sierpnia 2020 roku znaki zielonego szlaku pieszego zostały zatarte, a w ich miejsce namalowane zostały nowe znaki zielonego szlaku rowerowego. W kilku miejscach szlak zmienił delikatnie swój przebieg, bardziej dostosowując się do potrzeb turystów rowerowych. Długość nie uległa wielkiej zmianie. Jako szlak pieszy liczył sobie 47 km, natomiast po zmianie na rowerowy wynosi dokładnie 45,5 km. Początek i koniec szlaku znajdują się przy Muzeum Wigier im. Alfreda Lityńskiego w Starym Folwarku. Jego oznakowanie jest zgodne z PTTK-owską instrukcją znakowania szlaków i wpisuje się w system oznakowania pozostałych szlaków turystycznych w Parku.

Przemierzając szlak zauważymy, że:

1. na drzewach namalowane zostały białe kwadraciki z czarnym obramowaniem, rowerem i zielonym paskiem lub strzałką kierunkową, są to znaki typu R-1;
   
   
   

   Nanoszenie farby na przyklejoną formatkę do drzewa - fot. Adam Januszewicz

   
   
   
   

   Gotowy znak, pozostaje tylko wyrównanie krawędzi - fot. Adam Januszewicz

    

2. na skrzyżowaniach dróg gruntowych biegnących przez las i tereny otwarte, do słupków dębowych zostały dokręcone wykonane na płycie typu Dibond prostokątne znaki typu
   R-3, białe tło z czarnym obramowaniem, rower, zielona strzałka kierunkowa i kilometraż do najbliższej lokalizacji;
   
   
   

   Montaż drogowskazów R-3 i tablicy sieciowej do słupka dębowego - fot. Adam Januszewicz

    

3. przy drogach asfaltowych i ścieżkach rowerowych do słupków metalowych zostały dokręcone znaki typu R-3 wykonane na blasze;
   
   
   

   Gawrych Ruda, drogowskazy R-3 na słupku metalowym - fot. Adam Januszewicz

    

4. w miejscowości Stary Folwark, naprzeciwko sklepu i przy placu gminnym, ustawione zostały dwie zadaszone tablice informacyjne z aktualną mapą turystyczną Parku i pogrubionym nowym przebiegiem szlaku rowerowego „Wokół Wigier”.
   
   
   

   Tablica informacyjna promująca cały projekt - fot. Adam Januszewicz

Najważniejsza zmiana jaka zaszła, to inny przebieg szlaku na 5-ciu odcinkach w stosunku do wcześniejszej wersji pieszej. Zakładając, że poruszamy się w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, czyli wyjeżdżamy spod Muzeum Wigier i kierujemy się na Cimochowiznę, Kładkę, jezioro Muliczne, Słupie do Gawrych Rudy, to na tych pierwszych 15-16 km szlak biegnie tą sama trasą. Pierwsza zmiana przebiegu nastąpiła przy kościele w Gawrych Rudzie. Dawniej, szlak pieszy skręcał z asfaltu tuż przed kościołem na lewo, w niewielką drogę gruntową. Obecnie, jako rowerowy wbiega aż na górę pod kościół, gdzie skręca w lewo na Bryzgiel, na nowiusieńką, przebudowaną drogę, posiadającą wydzielony pas ścieżki rowerowej, który prowadzi nas aż pod las, gdzie kończy się Płociczno-Tartak i Gawrych Ruda. Od tego miejsca nastąpiła kolejna istotna zmiana, a mianowicie szlak już nie skręca w prawo do lasu, tylko biegnie prosto drogą asfaltową w kierunku Bryzgla, mija Młodzieżowy Ośrodek „Zatoka Uklei”, aby kilometr dalej na wysokości parkingu na Bindudze, skręcić na lewo w drogę gruntową prowadzącą na Powały. Od tego miejsca przez Powały, Bartny Dół, Bryzgiel Krusznik, Zakąty, Jastrzęby, aż do stadniny koni w Czerwonym Krzyżu, szlak rowerowy biegnie tą samą trasą co dawny szlaki pieszy. Niespełna kilometr za stadniną, szlak już nie skręca na lewo w kierunku wód zatoki Krzyżańskiej, tylko biegnie piaszczystym podjazdem lekko pod górkę, aby na najbliższym skrzyżowaniu przy daszku, odbić na lewo w kierunku instalacji Gustawa Zemły, zlokalizowanej na wysokiej skarpie zatoki Krzyżańskiej (dawna binduga). Następnie szlak dalej biegnie dawną trasą szlaku pieszego w kierunku plaży na Piaskach oraz dalej do Węgzału. Od tego miejsca, nasz zielony szlak rowerowy biegnie przez las drogą gruntową w kierunku Mikołajewa razem z Podlaskim Szlakiem Bocianim. Po wyjeździe z lasu, doga gruntowa przechodzi w lokalną dobrej jakości asfaltówkę i po przejechaniu niespełna 1 kilometra, skręca na lewo w drogę gruntową prowadzącą do Rosochatego Rogu. Od tego miejsca, szlak rowerowy biegnie tą samą trasą jak dawny szlak pieszy aż do Tartaku, gdzie nastąpiła ostatnia istotna zmiana. Wyjeżdżając z drogi gruntowej w Tartaku, skręcamy na lewo i jedziemy wzdłuż drogi wojewódzkiej po wydzielonej ścieżce rowerowej szlaku Green Velo. Mijamy most na niewielkiej rzece Piertówka i nie skręcamy na lewo w drogę asfaltową, gdzie dawniej prowadził szlak pieszy (jest ona jednokierunkowa i ustawiono tutaj znak zakazu wjazdu), tylko jedziemy dalej cały czas prosto ścieżką rowerową, razem ze szlakiem Green Velo w kierunku Starego Folwarku. Dopiero w Starym Folwarku rozstajemy się z drogą wojewódzką i szlakiem Green Velo, korzystamy z przejścia pieszo-rowerowego, skręcamy na lewo i mamy dosłownie 500 m do Muzeum Wigier. Tak oto dojeżdżamy do miejsca naszego startu. 

Nowe elementy infrastruktury jakie pojawiły się na trasie zielonego szlaku Wokół Wigier

Poza zmianą samego przebiegu szlaku zielonego, doszły zupełnie nowe elementy infrastruktury turystycznej, a niektóre istniejące zostały zastąpione nowymi znacznie ulepszonymi obiektami. 

Zacznijmy od nowości:

1. Na samiutkim końcu Półwyspu Klasztornego znajduje się naturalne wzniesienie górujące ok. 7 metrów nad lustrem wody. Na wierzchołku tego pagórka, wykonana została platforma widokowa z zabudowaną barierką o powierzchni pokładu niespełna 40 m2. Konstrukcja została wykonana w całości z materiału typu hanit, tj. tworzywa sztucznego z polietylenu i polipropylenu. Są tu też dwie ławeczki umożliwiające chwilę wytchnienia i podziwiania widoku na bardzo rozległe Ploso Wigierskie. Aby tam dojechać wystarczy odbić ze szlaku na wysokości MOR-u w Wigrach, skierować się drogą asfaltową w kierunku Klasztoru Wigierskiego, wjechać na asfalt prowadzący do lądowiska papieskiego helikoptera i stamtąd jeszcze 180 m drogą polną do platformy. 
   
   
   

   Wejście na platformę widokową - fot. Adam Januszewicz
    

   
   

   Widok z platformy na środkową część Plosa Wigierskiego - fot. Adam Januszewicz

    

2. Innym zupełnie nowym elementem infrastruktury umiejscowionym na szlaku jest miejsce odpoczynku przy leśniczówce na Słupiu. W ramach urządzenia tego miejsca wykonane zostały dwa zadaszone ławostoły, miejsce ogniskowe z rusztem, wiata do składowania drewna oraz barierka wydzielająca to miejsce. Każdy turysta poruszający się szlakiem może skorzystać z tego miejsca i odpocząć chwilę przed dalszym etapem swojej rowerowej wyprawy.
    
   

   Wiata na drewno - fot. Adam Januszewicz
   
   

   Zadaszone ławostoły- fot. Adam Januszewicz
    

   
   

   Miejsce ogniskowe z rusztem - fot. Adam Januszewicz

    

3. Kolejnym bardzo ważnym elementem infrastruktury, można powiedzieć wręcz kluczowym, jest kładka i most dla turystów pieszych i rowerowych, który znajduje się na przesmyku pomiędzy jeziorami Wigry i Leszczewek. Dzięki niemu turyści mają możliwość przejechania nad wodą, ponad trzcinami, mając jednocześnie przepiękny widok na Klasztor Wigierski i na całe Ploso Wigierskie. Dawna drewniana konstrukcja była już mocno wysłużona, natomiast nowa to są stalowe pale, pokład wykonany z materiału typu hanit, a bariery dębowe. W swojej środkowej części pokład ma szerokość 2 m, co daje swobodę w mijaniu się rowerzystów lub ewentualnym spokojnym zatrzymaniu się celem podziwiania krajobrazu.
   
   
   

   Wejście na kładkę i mostek od strony Cimochowizny  - fot. Adam Januszewicz
   
   
   

   Na szerszej części pokładu można zatrzymać się na ładny widok - fot. Adam Januszewicz

   
   
   

   Widok z górnej części pokładu kładki i mostu, w tle Klasztor Wigierski - fot. Adam Januszewicz

    

4. Duże zmiany zaszły także w miejscu odpoczynku, którym jest plaża nad jeziorem Czarne, niedaleko siedziby Wigierskiego Parku w Krzywem. Tutaj pojawiło się boisko do siatkówki, wiata na kajaki, pojemniki na odpady stałe z możliwością segregacji oraz nowy pomost pływający, za którego realizację odpowiadała Gmina Suwałki. Miejsce to należy do ważnych punktów na turystycznej mapie Parku, jako że przebiegają tędy szlaki piesze, rowerowy, czy też dwie ścieżki edukacyjne.

   
   

   Pomost pływający nad jeziorem Czarne- fot. Jarosław Borejszo
    

   
   

   Wiata na kajaki - fot. Józef Koncewicz

Podsumowując

Realizacja całego projektu pozwoliła na wprowadzenie w życie długo oczekiwanej zmiany odnośnie statusu szlaku. Zielony szlak „Wokół Wigier” im. Antoniego Patli jest już szlakiem rowerowym. Ponadto, powstały nowe elementy infrastruktury turystycznej, a niektóre zostały odbudowane w znacznie ulepszonej wersji. Ze względu na fakt, że prace były rozciągnięte w czasie od wczesnej wiosny 2020 roku aż do stycznia 2021 roku, turyści będą mieli możliwość doświadczenia wszystkich pozytywnych zmian i ulepszeń dopiero w sezonie turystycznym 2021 roku.