Ekozespoły - program

Co to jest GAP? GAP jest skrótem angielskich słów: Global Action Plan for Earth - co oznacza "Plan Globalnego Działania na rzecz Ziemi". Ów "Plan" jest inicjatywą grupy międzynarodowych ekspertów ochrony środowiska mająca doprowadzić do zmiany nawyków i zachowań w codziennym życiu. Powstanie GAP opiera się na doświadczeniu i przekonaniu, że każdy chce podtrzymać jakość życia w swojej społeczności. GAP działa aktualnie w 12 krajach: w Szwecji, Norwegii, Finlandii, Danii, USA, W. Brytanii, Holandii, Szwajcarii, Polsce, Hiszpanii, Belgii i Irlandii. Każdy kraj zaadaptował program do swoich własnych społecznych i kulturowych warunków, ale utrzymane zostały podstawowe elementy metodologii. Fundacja GAP Polska, która zajmuje się wdrażaniem programu na terenie Polski została formalnie zarejestrowana w 1997 r. Program Ekozespołów jako samodzielny projekt zaczął działać w Polsce od 1995 r., kolejno przy Warszawskim Centrum Demokracji Lokalnej i Fundacji Green Park. Obecnie Fundacja GAP Polska prowadzi Program Ekozespołów we współpracy z lokalnymi organizacjami i instytucjami. W województwie podlaskim jesteśmy inicjatorami wdrażania tego ciekawego i pożytecznego programu.

Program Ekozespołów jest całościowym edukacyjnym programem ekologicznym, skupionym na tworzeniu zachowań i nawyków proekologicznych w codziennym życiu w rodzinie, szkole i podczas zakupów. Można rzec, iż jest to program konsumencki, podnoszący świadomość zużywania zasobów naturalnych (wody, energii, paliw w transporcie), wytwarzania odpadów i wyboru produktów żywnościowych. Program posiada system monitoringu - mierzenia efektu ekologicznego zmiany nawyków przy pomocy ankiet i kart badawczych zużycia zasobów w gospodarstwie domowym. Program adresowany jest do wszystkich etapów kształcenia: od pierwszej klasy nauczania zintegrowanego po szkoły ponadgimnazjalne i specjalne. Możliwy do realizacji w ramach ścieżek edukacyjnych, lekcji np. przyrody, biologii lub geografii, godzin wychowawczych lub kół zainteresowań. Program zachęca do podejmowania działań proekologicznych w środowisku lokalnym, współpracy i dialogu z samorządem, prowadzenia przez dzieci i młodzież lokalnych kampanii na rzecz poszanowania zasobów środowiska. Jakie są typowe działania wprowadzane przez uczniów ?

segregowanie odpadów do odzysku
oddawanie niepotrzebnej odzieży do PCK
używanie torby płóciennej na zakupy
kąpiel pod prysznicem, niż w wannie
wyłączanie światła w pustych pomieszczeniach
dbanie o szczelność i czystość lodówki
korzystanie z roweru przy krótkich dojazdach
wybieranie produktów wytworzonych lokalnie
wybieranie produktów z atestem ekologicznym, kiedy to możliwe i wiele innych.

Ta lista nie wyczerpuje oczywiście zakresu naszych działań na rzecz ochrony środowiska. Wiele zależy od naszej własnej wiedzy i inwencji. Aktywność uczniowskich ekozespołów przejawia się na terenie szkoły w następujących działaniach:

wykonanie i ustawienie pojemników do segregacji odpadów dla wszystkich uczniów
organizowanie i prowadzenie zbiórki surowców wtórnych we współpracy z rodzicami (do 400 kg makulatury lub 80 kg puszek aluminiowych)
szycie toreb płóciennych na zakupy i ich sprzedaż podczas kiermaszów
zbieranie i przekazywanie PCK niepotrzebnej odzieży, a zabawek ośrodkom pomocy lub przedszkolom
kompostowanie odpadów organicznych w przyszkolnym ogrodzie i uprawianie warzyw w klasie (gł. szczypiorku) do spożywania na II śniadaniach przez uczniów
promowanie oszczędzania wody w łazienkach i energii elektrycznych w pomieszczeniach - przez projektowanie i naklejanie odpowiednich ilustracji i haseł w tych miejscach
sadzenie drzew, budowanie karmników i budek lęgowych oraz ich zakładanie w pobliżu szkoły
badanie szczelności spłuczek i kranów w toaletach szkolnych

Działania ekozespołów wychodzą często poza szkołę. Uczniowie angażują się w:

kampanie we współpracy z Urzędem Gminy na rzecz selektywnej zbiórki odpadów - roznoszenie ulotek wśród mieszkańców
roznoszenie ulotek wśród mieszkańców nt. prostych sposobów oszczędzania energii
ustawianie przed sklepami wykonanych samodzielnie pojemników do zbiórki puszek aluminiowych
wykonywanie mapy dzikich wysypisk śmieci w okolicy i przedstawianie jej w Urzędzie Gminy, często sprzątanie takich wysypisk