Plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000

PUSZCZA AUGUSTOWSKA

Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku, ul. Lipowa 51, 15-424 Białystok tel. (85) 652 21 08, faks (85) 748 19 07 sekretariat@bialystok.buligl.pl  www.bialystok.buligl.pl NIP: 525-000-78-85

Protokół z IV spotkania dyskusyjnego-warsztatów

w ramach prac nad

Projektem Planu Zadań Ochronnych

Obszaru Natura 2000 Puszcza Augustowska

W dniu 23 maja 2012 r. o godz. 900 w siedzibie Nadleśnictwa Szczebra w miejscowości Szczebra, odbyło się czwarte z pięciu zaplanowanych spotkań w ramach przygotowania Projektu Planu Zadań Ochronnych dla obszaru Natura 2000 PLB 200002 Puszcza Augustowska.

Zaproszenia na spotkanie zostały wysłane do Członków Zespołu Lokalnej Współpracy oraz osób zainteresowanych. Zaproszenia wysłano drogą elektroniczną lub pocztą tradycyjną. Informacja –  zaproszenie na spotkanie, ukazało się także na stronie Wigierskiego Parku Narodowego. Lista obecności na spotkaniu zawiera 29 osób.

Zarys przebiegu spotkania:

1. Otwarcie spotkania, powitanie gości – Marek Ksepko, Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Odział w Białymstoku.

2. Wacław Szczudło, Nadleśniczy Nadleśnictwa Szczebra, powitał gości oraz przedstawił charakterystykę i uwarunkowania przyrodnicze Nadleśnictwa.

3. Planowane działania ochronne dotyczące gatunków stanowiących przedmioty ochrony na obszarze PLB 20002 omówił Janusz Porowski – przedstawiciel Biura Urządzania Lasu Oddział w Białymstoku.

4. Monitoring wybranych gatunków ptaków na terenie PLB 200002 Puszcza Augustowska omówiła Edyta Karpierz – Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Odział w Białymstoku.

5. Sesja terenowa - ,,W Dolinie Rospudy”. Pierwszy przystanek - wejście w dolinę rzeki, następnie rębnia starodrzewu i pozostawianie kęp starodrzewów w uprawach leśnych. Kolejny przystanek to ,,Święte Miejsce”. Poruszono m. in. kwestię pozostawiania kęp ekologicznych na zrębach, sukcesji na torfowiskach w dolinie rzeki, z czym związana jest utrata siedlisk gatunków będących przedmiotem ochrony obszaru (derkacz, kropiatka, orlik krzykliwy i in.), a także problemy związane z ruchem turystycznym. Ciekawostką historyczną na zakończenie sesji terenowej było odwiedzenie miejsca, gdzie przebiegała linia demarkacyjna.

Spotkanie prowadzono w formie otwartych warsztatów, w których w każdej chwili można

było zadawać pytania prowadzący i wnosić swoje uwagi i spostrzeżenia. Wypowiedzi

uczestników spotkania zostaną uwzględnione w toku prac nad Projektem Planu Zadań

Ochronnych.

Ważniejsze wypowiedzi, tematy poruszane podczas spotkania:

• Adam Pawłowski – przedstawiciel Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Białymstoku skomentował kwestię planowania działań ochronnych, ich kosztów oraz podmiotów odpowiedzialnych. Zwrócił uwagę, iż są to kwestie wciąż nieuregulowane prawnie.

• Wojciech Stankiewicz, przedstawiciel Nadleśnictwa Augustów, zwrócił uwagę na kwestię zwalczania norki amerykańskiej i jasnego zapisu pozwalającego na eliminację osobników z zaznaczeniem, kto jest za to odpowiedzialny, aby uniknąć sytuacji konfliktowych, które mogą wywołać osoby nie rozumiejące tego działania ochronnego.

  W sprawie wypowiadał się także Marek Ksepko (BULiGL Oddział w Białymstoku) dodając, iż kwestię postępowania względem zwierząt reguluje prawo, a Plan Zadań Ochronnych jest dokumentem, który z prawem tym musi być zgodny.

  Poruszono temat projektu Kodeksu Dobrych Praktyk w gospodarce leśnej, który zawiera wiele dyskusyjnych zapisów, zobowiązując do działań wykraczających poza wymagane prawem. Maria Protasiewicz z RDLP Białystok stwierdziła, że jest to tylko projekt i nie można brać go na obecnym etapie pod uwagę.

• Wojciech Stankiewicz zwrócił uwagę, iż warto byłoby zawrzeć w dokumencie zapis pozwalający na tworzenie małych zbiorników wodnych ze względu na poprawę warunków bytowania bociana czarnego, nawet na siedliskach ,,naturowych”. Marek Ksepko zauważył, iż na obszarze o tak dużej ilości wód otwartych, siedlisk bagiennych i cieków wodnych zapis taki byłby kontrowersyjny.

• Michał Mackiewicz (Wigierskie Stowarzyszenie Mieszkańców Wsi) odniósł się do kwestii konieczności uzgodnienia Projektu Planu przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych. Wyjaśniono, iż obecnie takiej konieczności nie ma w przypadku obszarów, gdzie Plany Urządzenia Lasu przeszły strategiczną ocenę oddziaływania na środowisko.

• Poruszono kwestię ograniczania turystyki wodnej, która stanowi zagrożenie dla niektórych gatunków (m.in. gągoła, nurogęsi, kani czarnej i rudej). Nadleśnictwa nie mają kompetencji, do wprowadzania ograniczeń na obszarach wodnych. Problem podmiotu odpowiedzialnego wydaje się być w tym przypadku nie do rozwiązania. Podniesiono przy tym temat oznakowania stref ochronnych ptaków, co jest wymagane prawem, jednak ze względu na dobro gatunku nie jest wykonywane. Zgłoszono konieczność uszczegółowienia zapisu dotyczącego ograniczania turystyki lądowej poprzez dostosowanie przebiegu szlaków turystycznych czy miejsc biwakowania. Pojawiły się tu wypowiedzi m.in. Wojciecha Stankiewicza, Pawła Glińskiego (Nadleśnictwo Szczebra), Adama Pawłowskiego, Marka Ksepko, Janusza Porowskiego, Edyty Karpierz.

• Monika Kotulak (Klub Przyrodników) poruszyła kwestię wielkości pozostawianych kęp ekologicznych i możliwości ich powiększenia. Wyjaśniono zasady postepowania w Lasach Państwowych, co szeroko było dyskutowane także podczas III spotkania.

• Podniesiono kwestię rekompensaty za straty wynikające ze zmiany terminów koszenia (Michał Mackiewicz). Odniesiono się tu do możliwości skorzystania z dopłat rolnośrodowiskowych (Dorota Zawadzka, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków). Jarosław Borejszo (Wigierski Park Narodowy) oraz Adam Pawłowski dodali, iż istnieje konieczność rozdzielenia działań ochronnych na obligatoryjne i fakultatywne. W przypadku, gdy dane działanie będzie fakultatywne (nie będzie obowiązkiem wynikającym z PZO) właściciele gruntów będą mieli możliwość korzystania z programów rolnośrodowiskowych (Janusz Porowski). Iwona Naliwajek (RDOŚ w Białymstoku) dodała, iż nie istnieje jeszcze katalog działań fakultatywnych i obligatoryjnych, GDOŚ podała jak dotąd jedynie przykłady takich działań. Zwrócono uwagę na konieczność doprecyzowania zapisu dotyczącego usuwania drzew i krzewów z otwartych obszarów, by wykonywano to poza sezonem lęgowym. Adam Pawłowski zwrócił uwagę, iż konieczność wykaszania łąk ze względu na ochronę ptaków, musi być powiązana z ochroną siedlisk przyrodniczych.

• Podjęto również temat finansowania działań związanych z ochroną głuszca (m.in. usuwania podszytów). Uznano, iż zapis dotyczący podmiotu odpowiedzialnego za te działania, jakim są nadleśnictwa zarządzające obszarami występowania gatunku, powinien uwzględniać finansowanie ze środków zewnętrznych.

  Przy działaniu związanym z oznakowaniem ogrodzeń, pojawiła się wypowiedź (Dorota

  Zawadzka) dotycząca projektu złożonego do funduszu Life, w którego tworzeniu uczestniczy Nadleśnictwo Głęboki Bród. Zdecydowano w w/w projekcie, iż ogrodzenia będą znakowane za pomocą gałęzi świerkowych, co nie będzie wymagało dużych nakładów finansowych, a jednocześnie odniesie oczekiwany skutek. Dodano również, iż istnieje projekt wsiedlania gatunku na obszarze, którego realizacja się rozpoczyna w tym roku, co należy uwzględnić w Projekcie Planu. Pojawiały się tu wypowiedzi m.in. Doroty Zawadzkiej, Krzysztofa Bednarskiego (Nadleśnictwo Pomorze), Janusza Porowskiego, Jarosława Borejszo.

• Wojciech Stankiewicz poruszył kwestię drapieżnictwa bielika na bocianie czarnym. Dorota Zawadzka odnosząc się do wypowiedzi, wyraziła pogląd, iż nie ma możliwości prawnej, by ograniczyć liczebność jednego gatunku chronionego na korzyść innego. Działania ograniczania liczebności drapieżników należy odnieść do gatunków ssaków. Zwrócono uwagę, iż za regulację ilości ssaków drapieżnych, poza kołami łowieckimi, należy wpisać także nadleśnictwa gospodarujące na OHZ.

• W przypadku działań skierowanych na ochronę sóweczki zwrócono uwagę, iż korzystniejszym zapisem będzie nie tyle wyznaczenie stref wokół dziupli, co jest wymagane i tak ustawą, co zinwentaryzowanie dziupli (Adam Pawłowski). Wypowiadała się w tej kwestii także Dorota Zawadzka, twierdząc, iż odnalezienie dziupli tego gatunku, mimo znajomości terytorium lęgowego jest zadaniem trudnym, w związku z czym przypuszcza, iż zapis nakazujący wyznaczenie strefy wokół dziupli będzie w niewielkim stopniu realizowany. Zwrócono tu uwagę, iż ważniejsze jest zachowanie odpowiednich siedlisk, nich wyznaczenie strefy.

• Zwrócono uwagę na konieczność ograniczenia prowadzenia zrębów i trzebieży w sezonie lęgowym (D. Zawadzka), proponując by wyłączyć z prowadzenia cięć w sezonie lęgowym wydzielenia ze znanymi stanowiskami sóweczki i włochatki. Wojciech Stankiewicz, dodał, iż leśnicy muszą być odpowiednio przeszkoleni i wyposażeni w sprzęt, by móc określić występowanie gatunku na planowanym zrębie i na tej podstawie, przełożyć termin cięć. Zwrócono tu uwagę, na trudności w sprecyzowaniu kwestii prowadzenia zrębów w miejscu występowania gatunku, również ze względu na zmieniające się w różnych latach stanowiska i brak lokalizacji dziupli lęgowych (Janusz Porowski).

• Odniesiono się do kwestii wpływu ruchu kajakowego na zimorodka (Monika Kotulak). Jarosław Borejszo zwrócił uwagę, iż ilość spływu na Czarnej Hańczy osiągnęła niepokojące rozmiary, jednak nie ma narzędzi, by go ograniczyć. Michał Mackiewicz dodał, iż ustawa Prawo wodne, gwarantuje powszechny dostęp do wód.

• Wojciech Stankiewicz zauważył, iż zapis dotyczący drzew dziuplastych powinien, uwzględniać kwestię konieczności usuwania drzew zagrażających bezpieczeństwu ludzi. Starano się ująć w niniejszym protokole najważniejsze tematy poruszone podczas spotkania. Przytoczenie wszystkich wypowiedzi nie było możliwe, jednak wszystkie uwagi i propozycje będą brane pod uwagę w procesie tworzenia Planu.

Sporządzający protokół

Edyta Karpierz

Prezentacje:

Projekt działań ochronnych dla przedmiotów ochrony obszaru (2.5 Mb)

Monitoring populacji i siedlisk wybranych gatunków stanowiących przedmioty ochrony OSO Puszcza Augustowska (3,4 Mb)