Nr 3/2005

TURYSTYKA, WĘDKARSTWO, REKREACJA

Jezioro Pierty  (fot. J.Borejszo)

Tym razem zapraszam Państwa na wycieczkę czarnym szlakiem ze Starego Folwarku do Lipniaka. W systemie Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego jest on zaliczony do szlaków pieszych. Jednak doświadczeni rowerzyści również mogą pokonać całą trasę. Mniej wytrzymali miłośnicy dwóch kółek na niektórych odcinkach powinni skorzystać z objazdów. Pokonując szlak zobaczymy pofalowany krajobraz północnej części parku, doliny rzek Kamionki i Maniówki i malownicze jeziora. Na prawie 4,5-kilometrowym odcinku przemierzać będziemy lasy parku - zróżnicowane pod względem składu gatunkowego, struktury i wieku. Cały opisywany odcinek ma długość 10 km - w sam raz na jednodniową, nie wyczerpującą wycieczkę.

0,0 km. Początek szlaku koło ośrodka PTTK w Starym Folwarku. Zanim wyruszymy na trasę warto na chwilę wejść na teren ośrodka i zobaczyć obiekty, które świadczą o bogatej historii turystyki nad Wigrami: schroniska - drewniane z 1929 roku i murowane z 1937 r. - oraz budynek przystani żeglarskiej, który powstał w 1967 roku w miejscu i na wzór przedwojennego obiektu zniszczonego w czasie działań wojennych. 

0,9 km. Droga Suwałki - Sejny. Warto spojrzeć w prawo. Za rzeczką Piertanką widać budynek wylęgarni ryb WPN-u, zbudowanej w 1926 roku. Rocznie wyhodowuje się tu m.in. ponad 20 milionów sztuk wylęgu sielawy, szczupaka i siei, który trafia do jezior parku.

1,2 km. Skrzyżowanie dróg we wsi Tartak. Od tego miejsca droga zaczyna wspinać się 30-metrowej wysokości zboczem rozległego wzgórza, zajmującego część wsi Tartak i Leszczewo. Będziemy poruszać się po wierzchowinie tego wzgórza przez kolejne 1,5 km. Jest to tzw. stoliwo kemowe - rozległy kem o płaskiej i poziomej powierzchni szczytowej. Podobnie jak cała współczesna rzeźba terenu Suwalszczyzny, kem powstał w okresie zlodowaceń. Wody topniejącego lodowca spływając do olbrzymiego obniżenia wytopiskowego naniosły materiał skalny i uformowały wzgórze. Po wejściu na górę znaleźliśmy się na wyrównanej, gliniastej powierzchni, położonej na wysokości 165 m n.p.m.. Urozmaicają ją zagłębienia wypełnione torfem.

1,9 km. Koło znajdującego się po lewej stronie drogi gospodarstwa, w prawo odchodzi ścieżka do wieży widokowej (jest tu drogowskaz). Warto zboczyć z trasy i po około 400 m wejść na wieżę. Znajdujemy się na skraju stoliwa kemowego, będącego jednocześnie wysokim brzegiem jeziora Pierty. Z wieży stojącej 30 m nad poziomem wody, podziwiamy rozległy widok na to jezioro, drugie co do wielkości w parku (228 ha).

2,3 km. Z lewej strony dochodzi szeroka droga. Warto chwilę zatrzymać się w miejscu połączenia dróg. Znowu jesteśmy na krawędzi stoliwa kemowego. W kierunku zachodnim w dole widać lustro niewielkiego jeziorka Błot- nistego. Za nim roztacza się wspaniały, pagór- kowaty krajobraz wsi Leszczewo. Dalej droga stromo opada w dół, schodzimy już z kemu.

3,3 km. Dochodzimy do mostu na rzece Kamionce. Jest to jedno z dwóch miejsc, z których można zobaczyć tę piękną rzeczkę, znajdującą się pod ścisłą ochroną. Po niecałych 200 metrach szlak wprowadza do kompleksu leśnego północnej części parku.

4,0 km. Rozwidlenie dróg. Szlak skręca w prawo, w mniej wyraźną drogę. Tutaj słabsi fizycznie rowerzyści powinni pojechać prosto do krzyża i przy nim skręcić w prawo. Trasa będzie nieznacznie dłuższa, ale poprowadzi znacznie łatwiejszą drogą. Czarny szlak na tym odcinku kręto wije się przez sfalowany teren i jest trudny dla rowerzystów. Jednocześnie to bardzo ładny fragment naszej trasy. Bogata rzeźba terenu i las o charakterze naturalnym nadają temu miejscu nastrojowy, tajemniczy charakter.

5,3 km. Uroczysko Gałęziste. Skrzyżowanie ze szlakiem żółtym za mostkiem na rzeczce Samlance. Tutaj warto zboczyć na chwilę z naszej właściwej trasy i skręciwszy w lewo dojść nad malownicze jezioro Gałęziste.

5,7 km. Rozwidlenie dróg i szlaków przy północno - wschodnim krańcu Gałęzistego. Jest tu miejsce odpoczynku: stół i ławy pod daszkiem. Tutaj znowu należy podjąć decyzję. Słabsi rowerzyści powinni pojechać prosto żółtym szlakiem i na skrzyżowaniu w miejscu nazywanym Wyrobki skręcić w lewo. Czarny szlak wprowadza nas w leśne ostępy z mało uczęszczanymi dróżkami. Ten trudny ale bardzo ładny odcinek szlaku ma długość około 2 km. 

7,3 km. Szlak ponownie wyprowadza na szerszą drogę gruntową i łączy się z proponowanym objazdem dla mniej doświadczonych rowerzystów. Po lewej otwarta powierzchnia uprawy leśnej. 

7,7 km. Skraj lasu i skręt w lewo, w stronę wieży widokowej. Zanim jednak tam dotrzemy, warto spojrzeć na dolinę rzeki Maniówki. W tym celu należy pójść prosto i po około 300 m, przy konstrukcjach z gliny na skraju lasu skręcić w prawo. Po chwili znajdziemy się na krawędzi doliny Maniówki i tym samym na granicy obszaru ochrony ścisłej. Po nasyceniu wzroku wspaniałym widokiem wracamy na szlak. 

Rzeka Kamionka  (fot. J.Borejszo)

8,4 km. Platforma widokowa. Roztacza się z niej rozległy krajobraz na zalesione doliny Maniówki i Wiatrołuży. Za nimi widać pagórkowatą wysoczyznę wsi Wysoka Góra i Piotrowa Dąbrowa. Przy dobrej pogodzie z platformy widać wieże kościoła w Kaletniku i zabudowania Krasnopola.

8,7 km. Skrzyżowanie z drogą wiejską. Jeżeli planujemy powrót do Suwałk autobusem z Nowej Wsi, możemy tutaj zrezygnować z dalszej wędrówki czarnym szlakiem i skręcić w lewo (szlak biegnie w prawo).

9,9 km. Skrzyżowanie z drogą asfaltową.

Tutaj kończy się nasza wędrówka. Jednak czarny szlak prowadzi dalej, przez okolice Osinek do wsi Studzieniczne. Warto kiedyś przejść się również północną częścią szlaku - jest bardzo atrakcyjna krajobrazowo, a na koniec dociera do rezerwatu "Cmentarzysko Jaćwingów". Cały szlak od Starego Folwarku do Studzienicznego ma 19,5 km.