Nr 1/2004

 Z ŻYCIA PARKU   

Joanna Adamczewska

GORĄCA ZIMA!

Nowy rok rozpoczął się bardzo pracowicie. Już w styczniu pracownicy WPN przeprowadzili cykl spotkań z dorosłymi mieszkańcami wsi: Stary Folwark, Mikołajewo, Maćkowa Ruda i Płociczno. W prelekcjach na temat zagrożeń środowiska przyrodniczego i kulturowego parku wzięło udział około 110 osób. Przy organizacji spotkań współpracowali z nami nauczyciele i dyrekcje miejscowych szkół. Podczas spotkań poruszano zagadnienia wpływu gospodarstw domowych i rolnictwa na stan wód, gleb, powietrza, flory i fauny. Wyjaśniano, jakie zagrożenia stwarza dla środowiska niewłaściwa praktyka rolnicza. W styczniu rozpoczęliśmy także spotkania z dziećmi i młodzieżą ze Starego Folwarku, Mikołajewa, Maćkowej Rudy, Płociczna-Tartaku, Nowej Wsi i Jeglińca. Z przygotowanych prezentacji młodsi uczestnicy zajęć dowiedzieli się, jakie szkody wyrządzają środowisku odpady, ścieki i złe nawyki oraz jak można temu zaradzić. Spotkania miały być inspiracją do wykonania prac plastycznych na temat zagrożeń i przeciwdziałania tym zagrożeniom. Po zakończeniu cyklu prelekcji ogłoszono konkurs plastyczny pt. „Cztery pory roku”; prace o wspomnianej tematyce należało wykonać w formie komiksu. Wszystkie przeprowadzone działania były częścią projektu pt. „Cztery pory roku”, współfinansowanego z funduszy Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce w ramach III edycji programu „Działaj lokalnie”, przy wsparciu Stowarzyszenia Konferencja Służb Ochrony Przyrody Zielonych Płuc Polski i Wigierskiego Parku Narodowego. 

W końcu stycznia 2004 roku Wigierski Park Narodowy, w związku z przypadającą w tym roku 15 rocznicą utworzenia parku, ogłosił także cztery inne konkursy:

• plastyczny, na projekt widokówki z parku pt. „Wigierski Park Narodowy w czterech porach roku”. Konkurs przeznaczony był dla wszystkich grup wiekowych, prace można było składać w pięciu kategoriach wiekowych (przedszkola, uczniowie szkoły podstawowej klas I–III oraz klas IV–VI, gimnazjaliści, szkoły średnie i dorośli).

• konkurs dla gimnazjalistów pt. „Dziedzictwo przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe mojej okolicy”. Zadaniem podlegającym ocenie jury było wykonanie projektu ścieżki przyrodniczej, kulturowej i wielotematycznej w swojej najbliższej okolicy. Jest to już IV edycja tego konkursu.

• konkurs ekologiczny pt. „Nasze działania na rzecz Ziemi – czyli ekozespoły w naszej szkole” .Ekozespoły są to grupy uczniów aktywnie działających na rzecz poprawy stanu środowiska. Do konkursu przystąpiło 20 okolicznych szkół. Członkowie ekozespołów koncentrują się na zmianie nawyków w swoich gospodarstwach domowych, dążąc do segregacji odpadów, oszczędzając energię, etc. W szkole natomiast prowadzą liczne kampanie uświadamiające kolegów. Program ekozespołów realizowany jest we współpracy w Fundacją GAP Polska, koordynatorem programu na Suwalszczyźnie jest Wigierski Park Narodowy. W 2004 roku do programu ekozespołów przystąpiło ponad 300 uczniów. 

• konkurs dla nauczycieli pt. „Po ścieżkach edukacyjnych WPN-u” na scenariusz zajęć terenowych na ścieżkach: „Las”, „Suchary”, „Jeziora”, „Płazy” i „Puszcza”. W drugiej połowie roku, dzięki dotacji NFOŚiGW plon konkursu w postaci pakietu scenariuszy zostanie wydany w formie książki. 

W styczniu ukazały się dwa pakiety broszur edukacyjnych. Pierwszy z nich nosi tytuł Parki narodowe w województwie podlaskim i składa się z czterech broszur o parkach narodowych w naszym województwie. Można tam znaleźć ciekawe propozycje zwiedzania poszczególnych parków w formie oferty zarówno dla tych, którzy mają tylko jeden wolny dzień, jak i dla tych, którzy spędzą w par-ku np. cały tydzień. Wydanie broszur wsparł finansowo WFOŚiGW w Białymstoku. Drugi pakiet pt. Różnorodność biologiczna w rolnictwie wydany został ze środków Programu Małych Dotacji GEF przez Wigierski Park Narodowy i Stowarzyszenie Konferencja Służb Ochrony Przyrody Zielonych Płuc Polski. Broszury poruszają zagadnienia ochrony różnorodności biologicznej w rolnictwie i opisują stare, rodzime rasy zwierząt: kurę zielononóżkę, konika polskiego, bydło czerwone polskie, świnię złotnicką, gęś suwalską, a także stare, tradycyjne sady przydomowe.

„Pożyteczne ferie – poznajemy walory swojej małej ojczyzny” – to hasło tegorocznych atrakcji, jakie park przygotował dla tych, którzy w czasie zimowych ferii pozostają w domach. W spotkaniach uczestniczyła kilkudziesięcio- osobowa grupa najmłodszych mieszkańców wsi Krzywe. Ferie były okazją do poznania tajników kuchni regionalnej – wspólnego wyrobu masła i kartaczy, zakończonego degustacją. 

Zainteresowaniem cieszyły się także warsztaty fotograficzne i przyrodnicze. Nie zabrakło także wycieczek – młodzież zwiedziła parkową wylęgarnię ryb, wystawy w Muzeum Okręgowym, miejski ratusz i zobaczyła, jak funkcjonuje Urząd Gminy Suwałki.

Organizatorami przedsięwzięcia, sfinansowanego przez Fundację Wspomagania Wsi, byli: Sto- warzyszenie Konferencja Służb Ochrony Przyrody ZPP i Wigierski Park Narodowy.

Warsztaty mleczne (fot. J.Adamczewska)

9 lutego miała miejsce pierwsza w 2004 roku sesja rady naukowej Wigierskiego Parku Narodowego w nowym składzie. Dotychcza- sowego przewodniczącego – prof. Aleksandra Sokołowskiego – zastąpił prof. Bazyli Poskrobko z Politechniki Białostockiej, a zastępcą została dr Hanna Werblan-Jakubiec (Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego). O radzie nauko- wej szerzej można poczytać w następnym artykule.

W marcu specjaliści z Komitetu Ochrony Orłów prowadzili warsztaty szkoleniowe pt. „Bubobory 2004”. Tematyka warsztatów obejmowała biologię, rozpoznawanie i ochronę ptaków szponiastych, przede wszystkim sów. Zajęcia stacjonarne, w których wzięli udział przedstawiciel okolicznych nadleśnictw i WPN-u, połączono z częścią terenową, mającą na celu inwentaryzację rzadkich gatunków sów. Inwentaryzację przeprowadzono w całym kompleksie Puszczy Augustowskiej. Odnale- ziono 1 stanowisko puchacza, 3 stanowiska włochatki i 1 stanowisko pójdźki. Stanowiska sów lokalizowano techniką nasłuchu. 

Także w marcu rozpoczął się cykl spotkań z młodzieżą suwalskich szkół podstawowych pt. „Moja Mała Ojczyzna”. Prelekcje prowadzone są przez pracowników parku w Bibliotece Publicznej im. Marii Konopnickiej w Suwałkach. 

Wiosenna akcja "Nie wypalaj traw" (fot.W.Malinowska)

Już po raz drugi pracownicy parku i Państwo- wa Straż Pożarna w Suwałkach prowadzili w mar- cu i kwietniu w szkołach na terenie WPN-u akcję informacyjną pt. „Nie wypalaj traw!”, na temat szkodliwych skutków wiosennego wypalania traw dla organizmów zasiedlających łąki i dla jakości gleb, a także innych zagrożeń wynikających z podkładania ognia. Prelekcje połączone były z praktycznym pokazem działania wozu stra- żackiego. Niestety, niektóre łąki zostały i w tym roku podpalone. Jak wskazują tegoroczne interwencje służb przeciwpożarowych, akcję edukacyjną będziemy musieli powtórzyć także w przyszłym roku. 

Jak co roku, Wigierski Park Narodowy aktyw- nie włączył się w promocję oferty turystycznej naszego regionu. W dniach 19–21 marca, wspólnie z Suwalską Izbą Rolniczo-Turystyczną przygotowaliśmy stoisko na targach turys- tycznych „Aktywne wakacje” w Białymstoku. 

Pełną parą działała od jesieni parkowa wylęgarnia ryb w Tartaku. Późną jesienią na jeziorze Wigry prowadzono odłowy tarlaków siei i sielawy. Przyjęto do wylęgarni do inkubacji 210 litrów ikry sielawy i 17,5 litrów ikry siei. Także prywatni dzierżawcy jezior przekazali pod opiekę odpowiednio 30 litrów ikry sielawy i 3 litry ikry siei. Na początku kwietnia zarybiono ww. gatunkami ryb jezioro Wigry (21 milionów sztuk sielawy oraz 710 tyięcy sztuk siei) oraz jezioro Pierty (5 milionów sztuk sielawy i 100 tysięcy siei).

W I i II kwartale 2004 roku kontynuujemy program edukacji kulturowej „Ginące zawody”. W Szkole Podstawowej w starym Folwarku prowadzony jest cykl warsztatów ceramicznych. Uczniowie wykonują z gliny rozmaite drobne naczynia: kubeczki, dzbanuszki, miseczki.

Warsztaty ceramiczne (fot.W.Malinowska)