|
PRZYRODA I KRAJOBRAZ |
||
|
Niecierpek gruczołowaty (fot. M. Romański) |
Maciej Romański
INWAZYJNE GATUNKI ROŚLIN (3)
|
|
|
Kolczurka klapowana (Echinocystis lobata)Roślina ta pochodzi ze wschodu Ameryki Północnej. Do Europy została sprowadzona pod koniec XIX wieku jako roślina ozdobna, w Polsce pojawiła się na początku XX w i do dziś jest chętnie uprawiana. Obecnie jest to jeden z najszybciej rozprzestrzeniających się gatunków inwazyjnych w Polsce. Gatunek ten opanowuje doliny rzeczne i śródpolne zabagnienia, tworząc zwarte kobierce eliminujące inne rośliny zielne, a nawet jest w stanie łamać i eliminować drzewa i krzewy. Na terenie WPN-u często uprawiany w przydomowych ogrodach, obserwowany również poza nimi, na razie na nielicznych stanowiskach, głównie na śródpolnych za- bagnieniach i brzegach jezior.
Kolczurka klapowana. Fot. M. Romański
Róża pomarszczona (Rosa rugosa) – pochodzi z północno-wschodniej Azji. Do Europy sprowadzona w połowie XIX wieku do celów ozdobnych, wykorzystywana również do utrwalania skarp i nasypów. Gatunek ten stanowi zagrożenie dla cennych przyrodniczo muraw kserotermicznych – jest w stanie zarastać duże powierzchnie, tworząc jednogatunkowe skupienia. Na terenie WPN-u często hodowany w ogrodach, czasem dziczejący. Największe skupienie tego gatunku znajduje się w okolicach Zatoki Krzyżańskiej, gdzie obecnie prowadzone są prace mające na celu zwalczanie tego gatunku.
Róża pomarszczona. Fot. M. Romański
Czeremcha amerykańska (Padus serotina) – pochodzi z Ameryki Północnej, sprowadzona do Europy już w XVII w. Do Polski trafiła w XIX wieku, sadzona w parkach jako roślina ozdobna. W drugiej połowie XX wieku masowo sadzona w lasach państwowych. Szybko jednak stała się gatunkiem uciążliwym, powodującym straty gospodarcze – opanowuje bowiem warstwę krzewów w lasach, tworząc zwarte kobierce eliminujące inne gatunki krzewów, runa leśnego oraz uniemożliwiając naturalne odnowienie lasu. Problem ten jest szczególnie dotkliwy na zachodzie Polski. Na terenie WPN-u na razie gatunek ten jest spotykany lokalnie, jednak obserwowana jest coraz większa ilość siewek na terenach leśnych i w niedalekiej przyszłości może stać się gatunkiem bardzo groźnym dla środowiska.
Czeremcha amerykańska. Fot. M. Romański
|
Klon jesionolistny (Acer negundo) – kolejny gatunek pochodzący z Ameryki Północnej, sprowadzony już w XVII wieku. Do Polski dotarł na początku XIX w. Często sadzony w miastach i wzdłuż dróg, ze względu na szybki wzrost i odporność. Od lat 60. XX w zaobserwowano jego ekspansję do naturalnych ekosystemów, głównie do zbiorowisk nadrzecznych łęgów. Roz- przestrzenia się jednak i w innych typach środowisk. Ze względu na bardzo szybki wzrost, odporność i dużą ilość produkowanych nasion stanowi silną konkurencję w stosunku do innych gatunków drzew. Na terenie WPN-u, obecny jest głównie na obszarach zmienionych przez człowieka, jednak obserwowane jest też jego wnikanie do lasów.
Klon jesionolistny. Fot. M. Romański
Dąb czerwony (Quercus rubra) – gatunek przywieziony z Ameryki Północnej pod koniec XVII wieku, do Polski sprowadzony pod koniec XIX w. jako roślina ozdobna. W drugiej połowie XX wieku był masowo sadzony w lasach państwowych, ze względu na szybki wzrost i dużą odporność. Dąb czerwony bardzo szybko zaczyna tworzyć duże ilości nasion, co sprzyja jego ekspansji na terenach leśnych. Liście tego gatunku, w naszych warunkach, ulegają bardzo powolnemu rozkładowi, tworząc grubą warstwę i uniemożliwiają rozwój roślinnych zielnych, jak i innych gatunków drzew i krzewów. Ekspansja tego gatunku powoduje stopniowe ubożenie ekosystemów leśnych.
Ściółka z liści dębu czerwonego. Fot. M. Romański
Wymienione powyżej gatunki nie zamykają listy inwazyjnych gatunków obecnych w Polsce czy na terenie WPN-u. Jednak te gatunki obecnie uznaje się za najbardziej niebezpieczne dla rodzimej flory, fauny i gospodarki człowieka. Należy pamiętać, iż to od nas samych, od tego, co sadzimy w przydomowych ogrodach, zależy stopniowe ubożenie rodzimej flory. Szczególnie na obszarach Polski północno - wschodniej jest jeszcze możliwość zahamowania procesu inwazji obcych gatunków i ocalenia bogactwa rodzimej flory.
|
