Klucz do oznaczania słodkowodnej makrofauny bezkręgowej

TRICHOPTERA - chruściki (larwy)

W Polsce występuje ponad 250 gatunków chruścików, spośród których tylko jeden nie ma larwy wodnej. Larwy chruścików osiągają długość ciała 3-40 mm.

Przedstawiciele podrzędu Integripalpia to chruściki domkowe, budujące przenośne domki o rozmaitej konstrukcji i z różnego materiału; większość z nich to roślino- i detrytusożercy, występujący zarówno w zarośniętej strefie rzek i jezior jak i w wodach szybko płynących.

Większość przedstawicieli drugiego podrzędu, Annulipalpia, to chruściki bezdomkowe, zwykle budujące nieprzenośne sieci łowne, często w postaci skomplikowanych konstrukcji, wzmacnianych rozmaitym materiałem. W większości zamieszkują wody płynące, tylko kilka gatunków zasiedla litoral jeziorny. Przedstawiciele dwóch rodzin chruścików z tego podrzędu budują nieprzenośne schrony lub przenośne domki, w których spędzają całość lub część życia larwalnego.

Oznaczanie chruścików do gatunku i rodzaju jest zwykle trudne, zwłaszcza larw domkowych. Na podstawie wyglądu zewnętrznego i budowy domku postaci larwalne chruścików można oznaczyć z dokładnością do rodziny.

Klucz do oznaczania rodzin:

1a Larwy budują domki z różnego materiału, w których mieszkają oraz na grzbietowej stronie pierwszego segmentu ich odwłoka występują wydatne garby - 2

1b Larwy budują domki z różnego materiału, w których mieszkają oraz na grzbietowej stronie pierwszego segmentu ich odwłoka brak garbów -  9 

1c Larwy nie zamieszkują w domkach oraz na grzbietowej stronie pierwszego segmentu ich odwłoka brak garbów
 - 12 

2a Pierwszy segment tułowia zaopatrzony po bokach w zaostrzone, chitynowe wyrostki, skierowane ku przodowi (Rys. 35a); domek w postaci masywnej rurki z ziaren piasku i kamyków (Rys. 35b) - rodzina Goeridae

Larwy przedstawicieli tej rodziny (w Polsce 3 rodzaje i 7 gatunków) to niewielkich zwierzęta (do 10 mm długości) (Rys. 35c) zamieszkujące szybko płynące wody i strefę przybojową jezior.
2b Na bokach pierwszego segmentu tułowia brak, skierowanych ku przodowi wyrostków ; domek zwykle inaczej zbudowany  - 3

3a Pazurki tylnych nóg znacznie mniejsze niż pazurki pozostałych odnóży; domek z piasku w postaci rurki na szerokiej podstawce (Rys. 35d) - rodzina Molannidae

Larwy 3 gatunków, należących do 2 rodzajów, o długości ciała 11-18 mm, zasiedlają głównie jeziora w strefie przyboju i wolno płynące rzeki o piaszczystym i gliniastym dnie (Rys. 35e). Kształt ich charakterystycznych domków różni się w siedliskach o odmiennej prędkości przepływu wody.

dalej   

Rys. 35.  TRICHOPTERA: a. pierwszy segment tułowia przedstawiciela Goeridae, b. domek przedstawiciela Goeridae, c. przedstawiciel Goeridae, d. domek przedstawiciela Molannidae, e. przedstawiciel Molannidae

Spis treści