4a Dwie pary oczu - jedna na grzbietowej, druga na brzusznej stronie głowy; czułki nie zakończone grzebykiem; człony stóp środkowych i tylnych zestawione wachlarzowato (Rys. 40a) - rodzina
Gyrinidae, krętakowate
W Polsce 13 gatunków chrząszczy o rozmiarach poniżej 10 mm (Rys. 40b). Pospolite, bytują zwykle na powierzchni wód, szybko po niej pływając, unikają pływania pod powierzchnią. Drapieżne.
4b Jedna para oczu; czułki zakończone grzebykiem (Rys. 40c); człony stóp zestawione normalnie, szeregowo - rodzina
Dryopidae
Około 10 gatunków nie przekraczających 10 mm długości (Rys. 40d). Żyją wśród martwych szczątków roślinnych, którymi się żywią.
5a Nasada tylnych nóg zakryta przez dwie duże płytki biodrowe (Rys. 40e) rodzina
Haliplidae, flisakowate
W Polsce występuje 19 gatunków tych chrząszczy o długości ciała 3-5 mm, będących słabymi pływakami, przebywającymi z reguły wśród roślinności wodnej (Rys. 40f).
5b Nasada tylnych nóg nie zakryta płytkami - 6
6a Nogi tylne przekształcone w narządy pływne - rodzina
Dytiscidae, pływakowate
Najliczniejsza w gatunki rodzina wodnych chrząszczy; w Polsce występuje 147 gatunków. Są to owady o wielkości od 2 do 45 mm (Rys. 40g). Wiele z nich to pospolici mieszkańcy drobnych zbiorników i przybrzeżnej strefy jezior. Pomimo ogromnego zróżnicowania ekologicznego, wszystkie są dość podobne morfologicznie, dlatego odróżnianie poszczególnych rodzajów i gatunków jest zwykle bardzo trudne (współcześnie, większość systematyków wydziela spośród pływakowatych niezależną rodzinę
Noteridae, odróżnienie jej przedstawicieli, zwłaszcza w postaci dorosłej jest jednak trudne).
6b Nogi tylne przystosowane do kroczenia - 7
7a Długość przedplecza stanowi około 1/5 długości pokryw -
Hygrobiidae, mokrzeIicowate
Tylko jeden, od wielu lat nie notowany już w Polsce gatunek z tej rodziny Hygrobia hermanni (Rys. 40h) o długości do 10 mm, żyjący w wodach stojących o mulistym dnie.
7b Długość przedplecza stanowi co najmniej 1/2 długości pokryw -
Elmidae
Do tej rodziny należy ponad 20 gatunków, o długości ciała 3 - 5 mm, niektóre z nich są liczne i pospolite (Rys. 40i). Obecność w środowisku Elmis aenea ma duże znaczenie w bioindykacji. Występują na dnie wód płynących lub jezior.
dalej
|
Rys. 40.
COLEOPTERA: a. tylne odnóże imago Gyrinidae, b. przedstawiciel Gyrinidae, c. czułek przedstawiciela
Dryopidae, d. przedstawiciel Dryopidae, e. brzuszna strona imago Haliplidae, z zaznaczoną płytką
biodrową, f. przedstawiciel Haliplidae, g. przedstawiciele Dytiscidae, h. przedstawiciel Hygrobiidae (Hygrobia hermanni), i. przedstawiciel Elmidae
|