Lech Krzysztofiak,  Anna Krzysztofiak

Mrówki Formicidae Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej

Ochrona mrówek

  

Ze względu na ogromne znaczenie mrówek w środowiskach leśnych niektóre gatunki objęte zostały ochroną. Ochrona gatunkowa ma na celu zabezpieczenie dziko występujących gatunków mrówek oraz ich siedlisk, a w szczególności tych gatunków, które są podatne na zagrożenia oraz objęte zostały ochroną na podstawie umów międzynarodowych. W stosunku do tych gatunków zabronione jest także niszczenie mrowisk w lasach (D. U. Nr 220, poz. 2237, § 6 ust. 5).

Ochrona gatunkowa, polegająca na przestrzeganiu pewnych zasad i zakazów, nie zawsze spełnia swoje zadania i często trzeba podejmować zabiegi ochrony czynnej. Rozporządzenie w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt nie tylko dopuszcza takie działania, ale również wskazuje gatunki wymagające ochrony czynnej (dotyczy to wszystkich gatunków mrówek objętych ochroną ścisłą). Rozporządzenie jednocześnie wskazuje sposoby ochrony, które w stosunku do mrówek będą polegały na zabezpieczeniu stanowisk (mrowisk) przed zagrożeniami zewnętrznymi oraz utrzymaniu właściwego stanu siedlisk, w których mrówki występują.

Najczęściej stosowaną metodą ochrony mrowisk jest ich grodzenie drewnianymi żerdziami. Mrowiska chroni się przede wszystkim tam, gdzie są one narażone na mechaniczne uszkodzenia, np. przy drogach oraz szlakach turystycznych. Pod szczególną ochroną są mrowiska o dużych kopcach, w których żyją rodziny w bardzo dobrej kondycji, produkujące duże ilości form płciowych – samic i samców. Takie mrowiska dają początek wielu nowym rodzinom mrówczym i to nie tylko poprzez produkcję nowych samic – przyszłych królowych, ale również poprzez tzw. odkłady. Samica wraz z częścią robotnic zabiera z rodzinnego gniazda niewielką część jaj, larw, poczwarek, a nawet materiału budulcowego (igliwia) i oddala się, budując nieopodal nowe mrowisko.

Na terenie Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej działania ochronne, skierowane na ochronę mrówek, można podzielić na: – działania z zakresu gospodarki leśnej, w tym:

• ochronę zróżnicowanych gatunkowo i siedliskowo płatów drzewostanów z przeznaczeniem na starodrzewy (ochrona gatunków wymagających do rozwoju obecności starych drzew),
• pozostawianie martwego drewna w lesie,
• ograniczenie stosowania chemicznych środków ochrony roślin, szczególnie środków owadobójczych,
• ochronę części mrowisk (grodzenia);

ciąg dalszy »