Lech Krzysztofiak,  Anna Krzysztofiak

  

Mrówki Formicidae Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej

  

  

   Wyniki

  

W wyniku przeprowadzonych badań z terenu Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej ogółem zebrano ponad 10 tys. okazów mrówek, zaliczonych do 27 gatunków należących do 8 rodzajów:

  

Rodzina: Formicidae

   Podrodzina: Myrmicinae

      Rodzaj: Myrmica Latreille, 1804

         Gatunki:

         Myrmica rubra (Linnaeus, 1758)

         Myrmica ruginodis Nylander, 1846

         Myrmica sulcinodis Nylander, 1846

         Myrmica lobicornis Nylander, 1846

         Myrmica rugulosa Nylander, 1849

         Myrmica scabrinodis Nylander, 1846

         Myrmica schencki Emery 1895

      Rodzaj: Formicoxenus Mayr, 1855

         Gatunek: Formicoxenus nitidulus (Nylander, 1846)

      Rodzaj: Leptothorax Mayr, 1855

         Gatunki:

         Leptothorax acervorum (Fabricius, 1793)

         Leptothorax muscorum (Nylander, 1846)

      Rodzaj: Harpagoxenus Forel, 1893

         Gatunek: Harpagoxenus sublaevis (Nylander, 1849)

      Rodzaj: Tetramorium Mayr, 1855

         Gatunek: Tetramorium caespitum (Linnaeus, 1758)

   Podrodzina: Formicinae

      Rodzaj: Formica Linnaeus, 1758

         Podrodzaj: Formica s. str. Linnaeus, 1758

            Gatunki:

            Formica rufa Linnaeus, 1761

            Formica polyctena Förster, 1850

            Formica aquilonia Yarrow, 1955

            Formica pratensis Retzius, 1783

         Podrodzaj: Serviformica Forel, 1913

            Gatunki:

            Formica fusca Linnaeus, 1758

            Formica cinerea Mayr, 1853

            Formica cunucularia Latreille, 1798

         Podrodzaj: Raptiformica Forel, 1913

            Gatunek: Formica sanguinea Latreille, 1798

         Podrodzaj: Coptoformica Müller,1923

            Gatunek: Formica exsecta Nylander, 1846

      Rodzaj: Camponotus Mayr, 1853

         Podrodzaj: Camponotus s. str. Mayr, 1861

            Gatunek: Camponotus herculeanus (Linnaeus, 1758)

      Rodzaj: Lasius Fabricius, 1804

         Podrodzaj: Lasius s. str. Fabricius, 1804

            Gatunki:

            Lasius niger (Linnaeus, 1758)

            Lasius platythorax Seifert, 1991

            Lasius alienus (Förster, 1850)

         Podrodzaj: Cautolasius Wilson, 1955

            Gatunek: Lasius flavus (Fabricius, 1782)

         Podrodzaj: Dendrolasius Ruzsky, 1912

            Gatunek: Lasius fuliginosus (Latreille, 1798).

  

  

   Ogólna charakterystyka fauny mrówek

  

Pod względem zoogeograficznym w faunie mrówek Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej wyróżniono 8 elementów (Tab. 1). Największy udział ma element północno-palearktyczny, który stanowi 31% wszystkich stwierdzonych gatunków mrówek (Rys. 1). Znaczny udział mają również elementy: południowopalearktyczny i borealno-górski – po 20%.

  

Rys. 1. Zoogeograficzna analiza fauny mrówek Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej

  

Zdecydowana większość stwierdzonych gatunków mrówek to gatunki oligotopowe - 51% i politopowe - 30% (Rys. 2). Tylko jeden gatunek – Myrmica sulcinodis, reprezentuje organizmy stenotopowe, występujące w ściśle określonym siedlisku, w warunkach wąskiej zmienności czynników środowiskowych. Przeważają gatunki pospolite, spotykane na terenie całego Parku w wielu różnych środowiskach, np. Myrmica rubra, ale są też gatunki bardzo rzadkie, np. Myrmica sulcinodis. Mrówki z niektórych gatunków trudno jest dostrzec, gdyż prowadzą skryty tryb życia, np. Camponotus herculeanus gniazdujący w drewnie, bądź też Formicoxenus nitidulus, będący ksenobiontycznym pasożytem społecznym, żyjącym w gniazdach mrówek z rodzaju Formica.

  

Rys. 2. Ekologiczna analiza fauny mrówek Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej

  

Z gatunków mrówek stwierdzonych na terenie Parku cztery zaliczane są do gatunków reliktowych (Andrzejewski, Weigle 1991), czyli takich, które były szeroko rozpowszechnione w strefie umiarkowanej w czasie zlodowaceń, a których obecne występowanie w tej strefie ogranicza się do gór lub nielicznych stanowisk na niżu. Są to: Harpagoxenus sublaevis, Myrmica sulcinodis, Camponotus herculeanus i Formica aquilonia.

  

  

Tab. 1. Charakterystyka gatunków mrówek

stwierdzonych na terenie Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej

  

Lp. Gatunek Plastyczność Element

zoogeograficzny

Występowanie

w PKPR

1 Myrmica lobicornis oligotop borealno-górski rzadki
2 Myrmica rubra eurytop północnopalearktyczny pospolity
3 Myrmica ruginodis politop północnopalearktyczny pospolity
4 Myrmica rugulosa politop eurosyberyjski pospolity
5 Myrmica scabrinodis politop eurosyberyjski pospolity
6 Myrmica schencki politop południowopalearktyczny niezbyt częsty
7 Myrmica sulcinodis stenotop borealno-górski bardzo rzadki
8 Leptothorax acervorum oligotop borealno-górski pospolity
9 Leptothorax muscorum oligotop borealno-górski rzadki
10 Formicoxenus nitidulus oligotop północnopalearktyczny bardzo rzadki
11 Harpagoxenus sublaevis oligotop borealno-górski bardzo rzadki
12 Tetramorium caespitum politop południowopalearktyczny pospolity
13 Camponotus herculeanus oligotop borealno-górski pospolity
14 Lasius alienus oligotop południowopalearktyczny rzadki
15 Lasius flavus eurytop południowopalearktyczny pospolity
16 Lasius fuliginosus oligotop amfipalearktyczny pospolity
17 Lasius platythorax politop północnopalearktyczny pospolity
18 Lasius niger politop północnopalearktyczny pospolity
19 Formica aquilonia oligotop borealno-

transpalearktyczny

bardzo rzadki
20 Formica cinerea oligotop eurosyberyjski niezbyt częsty
21 Formica cunicularia eurytop eurokaukaski pospolity
22 Formica exsecta oligotop północnopalearktyczny niezbyt częsty
23 Formica fusca eurytop północnopalearktyczny pospolity
24 Formica polyctena oligotop północnopalearktyczny pospolity
25 Formica pratensis politop południowopalearktyczny pospolity
26 Formica rufa oligotop północnopalearktyczny pospolity
27 Formica sanguinea oligotop południowopalearktyczny pospolity

  

  

ciąg dalszy »

  

  


  

« spis treści              « inne wydawnictwa          « opis projektu