Klucz do oznaczania słodkowodnej makrofauny bezkręgowej

  
1 b Zwierzę może się aktywnie poruszać, a narządy lokomotoryczne i zmysłów są w pełni wykształcone i nie zakryte przez kokon - larwy i dorosłe - 2
  
2 a Brak członowanych odnóży krocznych (nóg tułowiowych) - 3
2 b Obecne trzy pary członowanych odnóży krocznych (nóg tułowiowych) - 4
  
3 a Larwy pasożytujące na ciele rozmaitych wodnych owadów, zawsze pozbawione pseudopodiów (krótkich, nieczłonowanych odnóży krocznych, Rys. 23a) (Uwaga! niektórzy przedstawiciele tego rzędu mają trudną do zauważenia segmentację ciała, może to utrudniać oznaczanie) - HYMENOPTERA, błonkówki (Iarwy)
  

W obrębie tej niezwykle licznej w gatunki i zróżnicowanej grupy owadów, larwy kilkudziesięciu gatunków, należących do 10 rodzin, żyją w wodzie, pasożytując na innych wodnych organizmach . Poszczególne gatunki osiągają od 0,5 do 10 mm długości. Są to zwierzęta bardzo mało ruchliwe, mają uwstecznione narządy zmysłów i ruchu, mieszkają wewnątrz lub na zewnątrz ciała swoich ofiar - larw i po- czwarek chruścików, muchówek, chrząszczy, motyli i innych. Nie są wykorzystywane do celów bioindykacyjnych.
  
3 b Larwy z reguły wolnożyjące, jeśli pasożytują na innych zwierzętach to posiadają dwie pary pseudopodiów (krótkich, nieczłonowanych odnóży krocznych na odwłoku lub tułowiu i odwłoku, Rys.23b) - DIPTERA, muchówki (larwy),
  
4 a Aparat gębowy kłująco-ssący lub ssący, w postaci jednej lub kilku rurek i szczecinek (Rys. 23c ) - 5
4 b Aparat gębowy typu gryzącego, zaopatrzony w żuwaczki (Rys. 23d) - 7
  
5 a Aparat gębowy z dwiema długimi, ruchomymi ssawkami; na grzbietowej stronie ciała brak skrzydeł- PLANIPENNIA, siatkoskrzydłe (larwy)
5 b Aparat gębowy w postaci rurki; na grzbietowej powierzchni ciała obecne skrzydła - 6
  
6 a Skrzydła wąskie, lancetowate, ułożone na bokach tułowia i odwłoka równolegle do osi ciała, ich długość jest równa około połowie długości całego ciała LEPIDOPTERA, motyle, część, (Rys. 23e)
  
Tylko 6 rodzimych gatunków z tego wielkiego rzędu owadów zamieszkuje jako larwy wody słodkie, a jeden z nich także jako postać dorosła (Acentria ephemerella). Wszystkie z nich są ściśle związane ze strefą przybrzeżną zbiorników i (znacznie rzadziej) cieków. Zasiedlają zanurzone lub pływające rośliny wodne. Nie są wykorzystywane dla celów bioindykacyjnych.

   

dalej   

     

  

  

  

  

  

  

  

  

Rys. 23. INSECTA: a. przedstawiciel rzędu HYMENOPTERA,
b. pseudopodia larw z rzędu Diptera, c. schemat budowy kłująco-ssącego aparatu gębowego, d. schemat budowy gryzącego aparatu gębowego,
e.-f. przedstawiciele rzędu LEPIDOPTERA: e. krótkoskrzydła samica,
f. larwa

  

Spis treści

Wigierski Park Narodowy