Klucz do oznaczania słodkowodnej makrofauny bezkręgowej

13a Na brzusznej stronie segmentów odwłoka obecne pierzaste skrzelotchawki
- rodzina Hydropsychidae, wodosówkowate
W naszym kraju występuje 15 gatunków z tej rodziny, których larwy, o wielkości 10-20 mm, zamieszkują wody płynące (Rys. 38a), przy czym poszczególne gatunki wyraźnie różnią się preferencjami w stosunku do szybkości prądu, typu dna i natlenienia wody.

13b Brak skrzelotchawek na brzusznej stronie odwłoka
 - rodzina Ecnomidae 

Jeden gatunek Ecnomus tenellus (Rys. 38b) osiągający 10 mm długości, żyje na dnie i między roślinami w stojących i wolno płynących wodach.

14a Na bokach segmentów odwłoka obecne pierzaste skrzelotchawki
- rodzina Ryacophilidae, otwornicowate

Należą tu larwy 15 gatunków z rodzaju Ryacophila, otwornica (Rys. 38c), o długości ciała 10-25 mm, zamieszkujące wody płynące. Zasiedlają najczęściej spodnią stronę kamieni, są zwierzętami wolnożyjącymi, nie budują domków, schronów ani sieci łownych.

14b Brak skrzelotchawek na odwłoku - 15

15a Labrum (warga górna - przednia, górna, część aparatu gębowego) wydatne, błoniaste i owłosione (Rys. 38d)
- rodzina Philopotamidae, strugomiłkowate

Do tej rodziny należy 9 gatunków (3 rodzaje) o rozmiarach od 7 do 25 mm, (Rys. 38e), żyjących w wodach zarówno szybko jak i wolno płynących. Przędą sieci łowne. 

15b Labrum w postaci małej, chitynowej płytki (Rys. 38f)
        -16

16a Parzyste pseudopodia na końcu odwłoka złożone z dwu członów równej długości - miękkiej i schitynizowanej oraz pazurka (Rys. 38g), nogi opatrzone licznymi, długimi włoskami - rodzina Polycentropodidae, przyocznicowate

Należy tu 15 gatunków (5 rodzajów) o długości ciała 10-20 mm, znacznie różniących się preferencjami siedliskowymi oraz składem i sposobem zdobywania pożywienia. Obok gatunków żyjących tylko w wodach dość szybko płynących występują gatunki zasiedlające licznie litoral jezior (Rys. 38h) i gatunki nie mające tak wyraźnych preferencji siedliskowych. Budują sieci łowne.

16b Pierwszy, miękki element pseudopodium silnie uwsteczniony, znacznie krótszy od drugiego (Rys. 38i), nogi z nielicznymi włoskami - rodzina Psychomyidae 

Do tej rodziny należą niewielkie larwy (do 10 mm długości) 8 gatunków (3 rodzaje) chruścików zasiedlających przede wszystkim wody płynące (Rys. 38j). Budują konstrukcje służące do łowienia pokarmu, w postaci długich "zapór" z różnego materiału (piasku, żwiru, osadów, resztek roślinnych), sklejanych oprzędem.

dalej   

Rys. 38.  TRICHOPTERA: a. przedstawiciel Hydropsychidae,
b. przedstawiciel Ecnomidae (Ecnomus tenellus), c. przedstawiciel Ryacophilidae, d. głowa przedstawiciela Philopotamidae, z zaznaczonym labrum, e. przedstawiciel Philopotamidae, f. głowa przedstawiciela Polycentropodidae z zaznaczonym labrum, g. zakończenie odwłoka przedstawiciela Polycentropodidae, h. przedstawiciel Polycentriopodidae, i. zakończenie odwloka przedstawiciela Psychomyidae, j. przedstawiciel Psychomyidae

Spis treści